Evliya Çelebi'nin yemek yemek kültürünü merak ediyor musunuz? Evliya Çelebi, fazla gezmiş fazla dolaşmış Peki bu dek çok gezen bir insanın ağız tadı nasıl şekillenmiş hiç düşündünüz mü? 1549350229 1549350229 evliyacelebininyemekkulturunumerakediyormusunuz5c593559c9567pngevliyacelebininyemekkulturunumerakediyormusunuz5c593559c9567pngevliyacelebininyemekkulturunumerakediyormusunuz5c593559c9567png Osmanlı mutfağı araştırmacısı Marianna Yerasimos, 10 ciltlik Evliya Çelebi Seyahatnamesi'ndeki yemekleri anlattığı seminerlerde, seyyahımızın gezip gördüğü yerlerde afiyetle yediklerini aktarıyor EVLİYA ÇELEBİ DE BOĞAZINA DÜŞKÜNDÜ Evliya Çelebi, 1631'de İstanbul'dan başladığı ve 51 sene süren seyahatinde Bursa'dan Trabzon'a, Batum'dan Bulgaristan'a dek öyle fazla yeri keşfeder Gezip gördüğü bu yerler hakkında anlattıklarından oluşan ve Yapı Kredi Yayınları'ndan meydana çıkan 10 ciltlik Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nden anladığımız kadarıyla da mimari, ekonomi, halkın giyim kuşamı ya da yaşam kültürünün yanı sıra her sağlıklı insanın oluşturacağı gibi yemeklere de zaman ayırır Osmanlı Mutfağı kitabının yazarı, araştırmacı Marianna Yerasimos da iki buçuk takvim okuma sürecinden sonradan Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde geçen yemeklerle ilgili 145 sayfalık bir dizin hazırladı Bu araştırmalarını bir kitapta toplayacak olan Yerasimos, İstanbul Culinary Institute'te (Yemek Yemek Enstitüsü) 16 Ocak'ta başlattığı 'Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde Yemek Kültürü' başlıklı dört aylık seminer dizisinde de bu bilgileri meraklılarıyla paylaşıyor Seyahatname'den hareketle 17 asır Osmanlı mutfak kültürü ve yemekleri hakkında data bahşedilen seminerde mutfak vasıta gereçleri, yağ, baharat, ekmek, hamur işlerinden daha sonra 27 Şubat'ta da 'Çorbalar, meyvesebze, yeşillik ve meyvelerle pişirme, sebze dolmaları' bölümü yer alıyor ÖVÜLMEYE BEDEL YİYECEKLER Evliya Çelebi, afiyetle yediği ya da sadece gördüğü, adını duyduğu yiyecekleri 'Övülmeye bedel gıda ve içecekler' başlığı aşağıda bir araya getirir,diyen Yerasimos, bu dek detaylı bir araştırmaya nasıl karar verdiğini şöyle anlatıyor; Osmanlı Mutfağı'nı hazırlarken Evliya Çelebi ile kısa bir tanışmamız olmuştu Az Önce o tarihlerde 10 ciltlik Seyahatname yayımlanmadığı için kitabı tamamladıktan sonra okumaya başladım Zamanla Seyahatname'nin yemekleri üzerinden bir okuma yapılabileceğini düşündüm Aradan epey zaman geçti, baktım bir şey olmuyor, bu gözle okudum Tüm ciltleri okumayı, iki buçuk yılda tamamladım Evliya Çelebi, gittiği yerleri belirtilen bir şema içinde anlatıyor Şehirlerin yiyeceklerini de anlatıyor Bir büyük ziyafeti veya tesadüfen gittiği bir yaylada yörüklerle görüştükten sonradan yediği yemekleri de anlatıyor Onun için yalnızca belirli bölümleri okumak tatmin edici yok 10 cildi de okuyunca birçok veri çıkıyor Önce 145 sayfalık olağanüstü zengin bir dizin çıkardım Ekmekler, börekler, balıklar Balıklar üstüne yazdığım yazı da Yemek Kültürü dergisinde yayımlandı Elimdeki bu hammadeyi nasıl değerlendirebileceğimi bakmak için de seminerlere başladıkYerasimos, Evliya Çelebi'nin yemeğe meraklı, nefsine ve boğazına düşkün olduğunu, hatta bazı yemeklerin nasıl pişirildiğini de anlattığını söylüyor 17 asır Osmanlı mutfağı hakkında da bugüne değin ortaya çıkartılan bilgilerin azlığı sebebiyle, Seyahatname'nin büyük bir açığı kapattığını vurguluyor; Nefsine ve boğazına düşkün olarak aşina Evliya, çeşitli yiyecekleri tatma fırsatını da kaçırmaz ve içlerinden beğendiklerini kendine has üslubuyla anlatır 17 asır da sorunlu bir dönemdi, elimizde yemek yemek tarifi yok Aslında olsaydı çok iyi olurdu, çünkü Evliya Çelebi'nin anlattıklarını başka kaynaklardan da araştırıyoruz Tanım olmayınca genelleştirme gerçekleştirmek zorlaşıyor Evliya, bize verdiği ipuçlarıyla 17 yüzyıl Osmanlı mutfağının geniş bir panoramasını da çıkartıyor Birinci elden tanıklıklar bunlar Çünkü o kadar özenli bir gözlemci, pek dürüst bir seyyah ve yazan ama bütün bu verdiği bilgiler ışığında biz o panoramayı oluşturuyoruz Evliya, büyük merkezler dışındaki tüketicileri de anlatıyor Zaten amacı İstanbul'u yok Anadolu'yu, uzaktan bölgeleri, Şebinkarahisar'ı, Bayburt'u açıklamak Her gittiği yerden 'Övülmeye değer yiyecekler' bölümü çıkartıyor Hem Bitlis'te katıldığı müthiş bir davet gibi çeşitli ziyafetlere de yer veriyor Meyvesiyle ünlenen kentleri, nasıl pamuklar içine sarılıp gönderildiğini anlatıyor özel baskı