Teknoloji ilerledikçe insanoğlunun uzay araştırmaları daha da gelişiyor. Geçtiğimiz günlerde de galaksimizin yakınlarında keşfedilen bir nebulayı sizlerle paylaşmış ve evrenin keşfine yönelik çalışmaların hız kazandığını sizlerle aktarmıştık.
Şimdi de bilim insanları, evrenin şu ana kadar yapılmış en büyük ve en detaylı üç boyutlu haritası üzerinde çalışmalarını sürdürdüklerini açıkladı. ABD’nin Arizona eyaletinde bulunan Karanlık Enerji Spektroskpik Enstrümanı (DESI), karanlık enerjiyi ve evrenin genişlemesini inceleyerek şimdiye kadar yapılmış en ayrıntılı 3 boyutlu evren haritasının başlangıç aşamalarını oluşturmayı başardı.
‘Evrenin en detaylı ve en büyük haritası’
Bölgedeki Kitt Dağı’ndaki Mayall teleskobuna yerleştirilen ve yedi ay önce görevine başlayan DESI, şimdiden yeteneklerini sergilemeye başladı. 5.000 optik fiberden oluşan, evrenden gelen ışığı ve karanlık enerjiyi inceleyen bu cihaz, galaksimizin ve evrenin üç boyutlu bir şekilde haritalandırılmasını sağlıyor. 2026’da taramalarını bitirecek olan bu cihazın o yıla kadar 35 milyon galaksiyi inceleyip haritalandırabileceği ifade ediyor.
Bilim insanlarına göre DESI, şimdiye kadar 7.5 milyon galaksinin haritasını çıkarmayı başardı, bu da her ay 1 milyon galaksinin haritalandırılabildiği anlamına geliyor. Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı’ndan astrofizikçi Julien Guy da DESI ile ilgili, “3 boyutlu haritadaki galaksilerde devasa kümeler, iplikler ve boşluklar gibi birçok muhteşem şey var. Yani evrendeki en büyük yapılar haritalandırılıyor. Bunlarla da evrenin tarihi hakkında izleri keşfedebiliyor, genişlemesini gözlemleyebiliyoruz” ifadelerini kullandı.
Araştırmacılar, uzaya derinlemesine bakış atmak için 2026 yılını beklemek gerekmediğini, üç boyutlu haritanın şimdiden DESI’nin galaksiler ve evren hakkında yeni bilgileri ortaya çıkarabileceğini düşünüyor. Küçük galaksilerin kendi kara deliklerine sahip olup olmadığının da bu haritalandırmalar sonucunda ortaya çıkarılması bekleniyor.
DESI, karanlık enerji hakkında yeni bilgilere ulaşabilir
Ayrıca uzmanlar, DESI’nin temel amacının evrenin %70’ini oluşturan ve genişlemesini sağlayan karanlık enerji hakkında yeni bilgiler bulmak olduğunu ifade ediyor. Karanlık enerjinin; galaksilerin çöküşüne veya genişlemesine sebep olabileceği ve evren hakkında birçok gizemi içinde bulundurduğu için gök bilimcilerin ilgisini çektiğini; bu yüzden de bu araştırmaların başrolü olduğunu belirtmemiz gerek.
İngiltere’de bulunan Durham Üniversitesi’nden bilim insanı Carlos Frenk de yaptığı açıklamalarda, “DESI, karanlık enerjinin doğası hakkında bize ipuçları sunacak. Bunun yanı sıra Samanyolu gibi galaksilerin oluşumu hakkında da daha fazla şey öğreneceğiz” ifadelerine yer vererek olası keşiflerle ilgili tahminlerini bize sunuyor.
Yine Durham’da bir gök bilimci olan Victoria Fawcett de DESI’nin daha önce ayrıntılı olarak incelenemeyen nadir göksel cisimlerin araştırılabileceğini ve evrenin uzak köşelerinde yer alan ve kuasar ismindeki 2.4 milyon galaksiden de bilgi toplanabileceğini aktarıyor. DESI ile ilgili gelişmelere buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.