Faiz indirimi yetmedi firmalar teşvik bekliyor

“Yüzde 5’e yakın düşen mevduat faizi oranı, harcamaların artmasını bekleyen emlak, araç satış ve perakende kesimi için kâfi olmayabilir.” diyen VoA makalesinin devamında daha fazla faiz indirimi yahut teşvik beklentisinin olduğundan bahsediliyor.

Makale şöyle devam ediyor:

Bankaların kredi vermelerinin karşısındaki bir pürüz, Türkiye’de yaklaşık son bir yıldır Türk Lirası yerine daha güçlü para ünitelerine olan yatırımlar.

Banka hesaplarına yatırılan ölçülerin yarısından fazlasının Türk Lirası olmaması, bankaların Lira bazında kredi verme yetisini etkiliyor.

Bankalar da, kredi taleplerinin de yaklaşık 766 milyar dolarlık Türkiye iktisadında yakın vakitte artması beklentisi içerisinde değil.

Bu da firmalar için makus haber manasına geliyor, bilhassa de krizden en fazla etkilenen ve mortgage maliyetlerinin düşmesini bekleyen inşaat bölümü için.

İstanbul merkezli inşaat firması Cathay Group İdare Heyeti Lideri Mahmut Tuğsuz, “Sektörün daha fazla faiz indirimine gereksinimi var. Şayet Merkez Bankası bu adımı Eylül ayında bir kez daha faiz indirimine giderek güçlendirirse, herkes için nefes alacak alan yaratır” diye konuştu.



Yurt dışından alınan düşük faizli krediler, inşaat bölümünün lokomotifi olduğu ekonomik büyümeyi finanse etmişti fakat Türk Lirası’nın geçen yıl ABD Doları karşısında yüzde 30’a yakın bedel kaybetmesi resesyonun kıvılcımını ateşledi.

Kredilerin ödenemeyişi ve talep düşüşü de inşaat dalını daha da makus etkiledi.

Tuğsuz’a nazaran dal lakin, yüzde 15 civarlarında seyreden enflasyon oranı yüzde 10’un altına düşer ve emlak kredisi faizleri yüzde 13-14 bandına inerse canlanabilir.

Fakat ekonomistler Merkez Bankası’nın siyaset faizini bu yıl sonuna kadar yüzde 16-17’ye indirmesini öngörüyor.

Merkez Bankası’nın faiz indirimi, geçen yıl Türk Lirası’nın bedelini düşüren ve enflasyonu arttıran kriz sonrası mali siyasetlerini sıkılaştıran bankanın yaptığı birinci mali değişiklikti.

Kredi faizleri düştü

Perşembe ve Cuma günleri, Ziraat Bankası, Vakıfbank ve Halkbank da konut, tüketici ve kurumsal kredi faizlerini düşürdü. Merkez Bankası da kimi bankalarda mevduat faizlerinin yüzde 16 civarını düştüğünü belirtti.

Bu düşüşün, kredi borçlanmalarını yine yapılandırmak isteyen büyük firmalara biraz rahatlama sağlayabilir. Yalnızca inşaat ve güç kesiminde ödenemediği belirtilen 20 milyon dolar kredi borcu var.

Haber ajansı Reuters’ın geçen ay yer verdiği haberde, bankaların bilanço defterlerinden bu sayıların inançlı bir halde silinmesi için oluşturulan planın ertelendiği belirtilmişti.

Ayakkabı firması FLO’nun yöneticisi Burak Övünç, “Bu faiz indirimi mutlaka firmaların borçlarını ödemesine ve yine yapılandırmasına yardımcı olacaktır” dedi.

Övünç bu süreçte borçlanma maliyetlerine yüzde 20 oranında indirim beklediğini de söz etti.

Dolara vergi binde 2’ye çıkabilir



Öte yandan, dolar alımlarını azaltmak için binde bir oranında vergi alınmaya başlandı, bu sayının binde 2 oranına çıkarılması da düşünülüyor.

Haziran ayında, banka hesaplarında bulunan para ünitelerinin yüzde 54’ünü yabancı para üniteleri oluşturdu.

Türk Lirası’na olan inanç kaybı, bankaları swap pazarlarında ağır Türk Lirası alımına, buna karşılık kayıpları silmeye yöneltti.

Türkiye’nin dördüncü en büyük bankası Garanti BBVA, ikinci çeyrekte swap’lar nedeniyle 3,3 milyar lira, Ziraat Bankası da 3 milyar lira kaybettiklerini açıkladı.

Enflasyonda düşüş beklentisi tekrar liraya yönelmelere yardımcı olabilir lakin uzmanlar yakın vakitte bu türlü bir dönüş beklemiyor.

Şirket yöneticileri, Türk Lirası sorunu çeken bankaların kimi kredi taleplerini reddettiğini söylüyor.