iltasyazilim
FD Üye
Farabinin buluşları,
Farabinin bilime katkıları
Farabi ilimleri sınıflandırdı Ona gelinceye dek ilimler trivium (üçüzlü) ve quadrivium (dördüzlü) diye iki kısımda toplanıyordu Nahiv mantık demeç üçüzlü ilimlere; matematik geometri musiki ve astronomi ise dördüzlü ilimler kısmına dahildi Farabi ilimleri; fizik matematik aaaafizik ilimler diye üçe ayırdı Onun bu metodu Avrupalı bilginler kadar kabul edildi
Hava titreşimlerinden ibaret olan ses olayının birincil rasyonel izahını Farabi yaptı O titreşimlerin dalga uzunluğuna göre azalıp çoğaldığını deneyler yaparak tespit ettiBu keşfiyle musiki aletlerinin yapımında gerekli olan kaideleri buldu bununla birlikte tıp alanında çalışmalar yapan Farabi bu konuda çişitli ilaçlarla ilgili bir eser yazdı
Farabi insanı tanımlarken alem büyük insandır; insan minik alemdir diyerek bu iki kavramı birleştirmiştir İnsan ahlakının temeli ona kadar bilgidir; zihin iyiyi kötüden ancak bilgiyle ayırır İnsan için en yüksek erdem olan bilgi insan beyninin çalışması sonucu elde edilemez; çünkü tanrısaldır doğuştandır (Vehbi) Bilimin ise üç kaynağı vardır: Duyu; düşünce; nazar
Farabi ’nin felsefi görüşlerinin analizi için onun biliminin bölümlerini tahlil etmek gerekir ElFarabi şöyle yazan : “Tüm bilimlerin başı olarak eşyalara ad veren yani cevher kazandıran dilbiliminin olduğunu iddia ediyorum İkinci bilim gramerdir : O belirli eşyalara nasıl isim verileceğini tavır ve sözün nasıl oluşacağını cevher durumunun ve bu sonuçtan çıkan aksanın nasıl ifade edileceğini öğretir Üçüncü bilim mantıktır : O mantık figürlerine göre bilinmeyeni bilmemiz ve neyin reel neyin yalan olduğunu anlamamız sayesinde onlardan adalet dahil etmemek için hikâye cümlelerinin nasıl kullanılacağını öğretir Dördüncü bilim şiirdir Daha Sonra ElFarabi öğretim bilimlerini sayar ayı bilimleri (teorik ve pratik) Geometri Seyir bilimi Astroloji Yük bilimi
Beşinci bilim maddi cisimler ve olayların (maddesel cisimler gök toprak ve onların arasında ot gibi yaşama ve hayvanlardır) bilimi olan fiziktir Onda doğal ahengini sürdüren 7 kısım vardır : Gök toprak ölüm mineraller bitki örtüsü hayvanlar ve ruh Altıncı bilim üç kısımdan oluşan aaaafiziktir : Gerçek eşyalarla oluşan hakiki dünyanın incelenmesi özel teorik bilimlerde delil prensiplerinin incelenmesi cisimden oluşmayan ve cisimde son bulmayan reel nesnelerin incelenmesi
Yedinci bilim değişik hareket tiplerini ve insan isteklerinin hareketlerini hareketi yaratıcı ve gelenekleri kullanan belirtilmiş amaçları inceleyen devlet bilimidir Bu bilim iki kısımdan oluşur : Mutluluğun belirlenmesi şahsiyet özelliklerinin hayat ve hareket yapısının belirlenmesi
Sekizinci bilim Müslümanlık hakkı ve dokuzuncu bilim de ilahiyattır
Ona kadar bu dünyadaki nesneler hareket etmekte değişmektedirler Dünyadaki nesneler hareketlerini bir birincil Hareket Ettiriciden edinmek durumundadırlar Bu birincil Hareket Ettirici ise Tanrı ’dır Farabi varlık anlayışında mümkün veya olumsal varlıklar adını verdiği nesneler ile Tanrı arasındaki çeşitlilik ve ayrılığı muhtemel varlıkların Tanrı ’dan birincil varlıktan sudur ettiklerini söyleyerek açıklamaya ve temellendirmeye çalışır *
Farabinin bilime katkıları
Farabi ilimleri sınıflandırdı Ona gelinceye dek ilimler trivium (üçüzlü) ve quadrivium (dördüzlü) diye iki kısımda toplanıyordu Nahiv mantık demeç üçüzlü ilimlere; matematik geometri musiki ve astronomi ise dördüzlü ilimler kısmına dahildi Farabi ilimleri; fizik matematik aaaafizik ilimler diye üçe ayırdı Onun bu metodu Avrupalı bilginler kadar kabul edildi
Hava titreşimlerinden ibaret olan ses olayının birincil rasyonel izahını Farabi yaptı O titreşimlerin dalga uzunluğuna göre azalıp çoğaldığını deneyler yaparak tespit ettiBu keşfiyle musiki aletlerinin yapımında gerekli olan kaideleri buldu bununla birlikte tıp alanında çalışmalar yapan Farabi bu konuda çişitli ilaçlarla ilgili bir eser yazdı
Farabi insanı tanımlarken alem büyük insandır; insan minik alemdir diyerek bu iki kavramı birleştirmiştir İnsan ahlakının temeli ona kadar bilgidir; zihin iyiyi kötüden ancak bilgiyle ayırır İnsan için en yüksek erdem olan bilgi insan beyninin çalışması sonucu elde edilemez; çünkü tanrısaldır doğuştandır (Vehbi) Bilimin ise üç kaynağı vardır: Duyu; düşünce; nazar
Farabi ’nin felsefi görüşlerinin analizi için onun biliminin bölümlerini tahlil etmek gerekir ElFarabi şöyle yazan : “Tüm bilimlerin başı olarak eşyalara ad veren yani cevher kazandıran dilbiliminin olduğunu iddia ediyorum İkinci bilim gramerdir : O belirli eşyalara nasıl isim verileceğini tavır ve sözün nasıl oluşacağını cevher durumunun ve bu sonuçtan çıkan aksanın nasıl ifade edileceğini öğretir Üçüncü bilim mantıktır : O mantık figürlerine göre bilinmeyeni bilmemiz ve neyin reel neyin yalan olduğunu anlamamız sayesinde onlardan adalet dahil etmemek için hikâye cümlelerinin nasıl kullanılacağını öğretir Dördüncü bilim şiirdir Daha Sonra ElFarabi öğretim bilimlerini sayar ayı bilimleri (teorik ve pratik) Geometri Seyir bilimi Astroloji Yük bilimi
Beşinci bilim maddi cisimler ve olayların (maddesel cisimler gök toprak ve onların arasında ot gibi yaşama ve hayvanlardır) bilimi olan fiziktir Onda doğal ahengini sürdüren 7 kısım vardır : Gök toprak ölüm mineraller bitki örtüsü hayvanlar ve ruh Altıncı bilim üç kısımdan oluşan aaaafiziktir : Gerçek eşyalarla oluşan hakiki dünyanın incelenmesi özel teorik bilimlerde delil prensiplerinin incelenmesi cisimden oluşmayan ve cisimde son bulmayan reel nesnelerin incelenmesi
Yedinci bilim değişik hareket tiplerini ve insan isteklerinin hareketlerini hareketi yaratıcı ve gelenekleri kullanan belirtilmiş amaçları inceleyen devlet bilimidir Bu bilim iki kısımdan oluşur : Mutluluğun belirlenmesi şahsiyet özelliklerinin hayat ve hareket yapısının belirlenmesi
Sekizinci bilim Müslümanlık hakkı ve dokuzuncu bilim de ilahiyattır
Ona kadar bu dünyadaki nesneler hareket etmekte değişmektedirler Dünyadaki nesneler hareketlerini bir birincil Hareket Ettiriciden edinmek durumundadırlar Bu birincil Hareket Ettirici ise Tanrı ’dır Farabi varlık anlayışında mümkün veya olumsal varlıklar adını verdiği nesneler ile Tanrı arasındaki çeşitlilik ve ayrılığı muhtemel varlıkların Tanrı ’dan birincil varlıktan sudur ettiklerini söyleyerek açıklamaya ve temellendirmeye çalışır *