Farenjit Neden Olur?

Farenjit (boğaz iltihabı) boğazın, burun ve ağız boşluğunun arkasında, bademciklerin bulunduğu bölümünde oluşan iltihaplanmadır Oldukça yaygın bir rahatsızlık olan farenjit çoğumuzun geçirdiği bir hastalıktır ve yutkunmayı zorlaştırması verdiği başlıca sıkıntılardan biridir



Halk arasında genellikle ‘boğaz ağrısı‘ diye tanımladığımız farenjitin çoğu kez kendi kendine iyileşmesini beklemekten başka çare yoktur ve 3 ila 10 gün içerisinde de iyileşir

Biraz daha ayrıntılara inecek olursak, akut ve kronik olmak üzere iki tür farenjit görülür ve ikisi birbirinden epey farklıdır Ani gelişen, şiddetli iltihaplanmalar akut farenjittir Daha hafif seyreden fakat buna karşılık da daha uzun süren farenjit türü ise kronik farenjittir

Akut farenjitin belirtileri sadece boğazla ilgili değildir Boğaz ağrısı, boğazda yanma, kuruluk gibi şikayetlerin yanı sıra ses kısılması, ateş, halsizlik, burun akması gibi belirtiler de görülür Genellikle bir tür üst solunum enfeksiyonu söz konusudur

Kronik farenjitte ise ateş ya da kırgınlık yoktur ancak yutkunma güçlüğü, gıcık öksürüğü, yabancı cisim takılmış gibi bir his ve boğazı sık sık temizleme isteği vardır Enfeksiyon yine bir etkendir fakat örneğin hava kirliliği gibi boğazı tahriş eden bir etken, kronik farenjitte daha büyük bir rol oynar Ancak bu iki farklı tür farenjit birbirinden tamamen bağımsız değildir; akut farenjit sık sık tekrarlanıyorsa kronik farenjite dönüşebilir

Farenjit Nedenleri
Virüs ve Bakteriler: Üst solunum yolu hastalıklarıyla beraber akut farenjit görülebilir Soğuk algınlığı ya da grip gibi hastalıklara neden olan virüsler akut farenjite de neden olabilir Öksürük ya da hapşırıkla havaya saçılan virüs ve bakterilerin yanı sıra, mikroplu bir yüzeye ağız ya da burnunuzu değdirmeniz farenjite yol açabilir




Strep enfeksiyonu gibi bakteriyel bir enfeksiyon söz konusu olmadıkça, antibiyotik almak virüs nedeniyle kaynaklanan boğaz ağrısını iyileştirmeye yardımcı olmaz Pek çok kişi farenjite soğuk havalarda, kış aylarında yakalanır ve çoğu kez hastalık, aile bireyleri arasında yayılır

Boğaz Tahrişi: Virüslerin yanı sıra sigara, alkol, kuru hava, tozlu hava, hava kirliliği, geniz akıntısı, çok sıcak ya da soğuk yiyecekiçecekler gibi boğazı tahriş eden faktörler kronik farenjitte etkin rol oynar

Reflü: Pek çok kişinin şikayetçi olduğu reflü rahatsızlığında, mide asitleri yemek borusuna kaçar ve bu nedenle boğaz tahriş olur Boğazın bu uzun süreli tahrişi kronik farenjite neden olabilir

Burun Tıkanıklığı: Sadece enfeksiyona bağlı olarak değil burun kemiğinin eğri yapısı ya da geniz eti nedeniyle de burun tıkanıklığınız olabilir Burnun tıkanması demek ağızdan nefes almaya başlamanız demektir ki bu durum boğaz kuruluğu yapar ve boğazın tahriş olması kronik farenjit için zemin oluşturur

Alerjenler: Ağaç ya da çim poleni benzeri, havadan taşınan alerjenler boğazı tahriş ederek, farenjite zemin hazırlayabilir Saman nezlesi kronik farenjit nedenleri arasındadır

Sigara ve Alkol Tüketimi: Sadece sigara içmek değil, sigara içilen dumanlı ortamlarda bulunmak da kronik farenjit açısından risk oluşturur

Hastalıklar: Sürekli boğaz ağrısından yakınanlarda kronik farenjit ağız, burun ve üst solunum yollarını etkileyen, saman nezlesi, sinüzit ya da kronik öksürük benzeri rahatsızlıklardan kaynaklanabilir

Farenjit Belirtileri Nelerdir?
Farenjitin ana belirtisi boğaz ağrısıdır Yüksek ateş, yutkunma zorluğu, geniz akıntısı, boğazda kızarıklık, baş ağrısı, eklem ağrıları, halsizlik, kas ağrıları, ses kısılması, öksürük ve lenf bezlerinin şişmesi diğer genel belirtiler arasında sıralanabilir Kulaklar ve boğaz aynı sinirleri paylaştığı için farenjit belirtisi olarak kulak ağrısı da ortaya çıkabilir

Farenjit Riskini Arttıran Faktörler
Grip ve soğuk algınlığı sezonu
Farenjit ya da grip olan biriyle yakın temasta bulunmak
Sigara içmek ya da içilen yerlerde bulunmak
Sık sık tekrarlayan sinüs enfeksiyonları
Alerjiler
Farenjit Tedavisi
Boğaz ağrısından şikayetçiyseniz ilk olarak bir doktora görünmeniz ve olası komplikasyonları engellemek için doğru bir teşhis sonrası doktorunuzun verdiği tedaviye uymanız gerekir Boğaz ağrısı için antibiyotik çok gerekmedikçe verilmez Antibiyotikler virüslerden kaynaklanan farenjit için faydalı olmayacaktır Ancak ciddi enfeksiyonlarda ya da bağışıklık sisteminin çok zayıf olduğu durumlarda antibiyotik önerilebilir

Doktorunuz uygun tedaviyi belirlerken siz de bu arada en azından belirtileri hafifleterek, bağışıklık sisteminiz hastalıktan kurtulana dek kendinizi biraz daha iyi hissetmek için aşağıdaki önerileri deneyebilirsiniz

Bolca dinlenmeniz önemlidir İster yatarak ister yatak dışında olsun iyi bir dinlenme dönemine ihtiyacınız olabilir
Bulunan ortamlar iyice havalandırılımış olmalı, tozlu ve özellikle duman altı mekanlarda bulunmaktan kaçınılmalıdır
Boğazın kurumasını önlemek için bol bol su içmeniz tavsiye edilir
Boğazı temizleme ihtiyacına karşın, bu refleks boğazı daha da tahriş edeceğinden, boğazı temizlemekten mümkün olduğunca kaçınılmalıdır
Asitli, baharatlı, acılı yiyecek ve içeceklerden kaçınılmalıdır
Çok sıcak ya da çok soğuk yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalıdır
Tuzlu su ile gargara yapmak boğaz ağrısını hafifletebilir Ağrı şiddetliyse doktorunuza danışarak boğaz ağrısını dindirecek bir ilaç da kullanabilirsiniz
Bir tatlı kaşığı organik elma sirkesini bir çay bardağı suyla karıştırıp sabah akşam gargara yapabilirsiniz
Geniz ve burun akıntısını dindirmek için burun açıcı ve antihistaminik ilaçlar kullanmanız gerekebilir
Doktorunuz tavsiye ediyorsa C vitamini desteği alabilirsiniz