Farkında olmadan tüketimi artırdığımız adım: Su ayak izi

Kuraklık, su kaynaklarının süratle azalması üzere karşı karşıya olduğumuz problemlerin yanı sıra üzerinde düşünmemiz gereken değerli bir kavram da su ayak izidir. Su ayak izi satın alınan kıyafetler de çok kıymetlidir.

Hem nüfusta hem de üretim ve tüketimde meydana gelen süratli artış toplam su tüketimini değerli ölçüde artırdı. Birçok insan uzun uzun duş alırken ya da çimleri sularken yahut otomobilini yıkarken gelecek faturasını düşünüyor. Lakin kıyafet alışverişi yaparken nitekim suyla ilgili bir tasamız oluyor mu? Halbuki satın aldığımız kıyafetlerin de su ayak izi epeyce büyük olabilir.



MAVİ GRİ VE YEŞİL SU AYAK İZİ

Su ayak izi tatlı su kullanımının bir göstergesi. Sadece üretici yahut tüketici olarak kullandığımız suyu değil tıpkı vakitte dolaylı yollardan tüketilen su kullanımının da toplamını simgeliyor.

Su ayak izinin yeşil, mavi ve gri olmak üzere 3 bileşeni var.

Bunlardan yeşil ve mavi su, su tüketimini; gri su ise su üzerindeki kirliliği anlatıyor.

Pekala, giydiğimiz kıyafetlerin üretimi için ne kadar su kullanılıyor?



1 pamuklu t-shirt için 2 bin 500 litre, 1 jean pantolon için 10 bin 850 litre ve 1 pamuklu ceket için 10 bin litre civarında su harcanıyor.

Birçok insanın şaşırdığı bu sayılar yalnızca tek bir adedinin üretimi için kullanılıyor.

Pekala, su ayak izimizi nasıl azaltmalıyız? Şahsî olarak nasıl tedbirler almalıyız? TMMOB Dokuma Mühendisleri Odası MYK Lideri Aykut Üstün ile konuştuk.

“TÜRKİYE'DE SU TÜKETİMİ EN ÇOK DOKUMA BÖLÜMÜNDE YAŞANIYOR"

Su ayak izinin, epey yeni bir kavram olduğunu söyleyen Üstün, bir ülkenin su ayak izinin incelenmesinin ekonomik ve çevresel manada çok değerli olduğunu vurguluyor.

“Suyun ekonomik faaliyetlerdeki tarafını izleyerek, plancıların, karar vericilerin, yatırımcıların, fabrikatörlerin, sanayicilerin rekabet avantajı ve ekosistem takviyesine yönelik bir ekip karar mercilerini ilgilendiren bir bahis aslında su ayak izi. Ülkemizde de su tüketimi bilhassa dokumacılık bölümünde epeyce fazla. Bir eser için binlerce litre su tüketiliyor.”



Türkiye’de son yıllarda dokumacılık kesiminde su tüketimini azaltıcı faaliyetlerin olduğuna da değinen Dokumacılık Mühendisi Aykut Üstün, “Özellikle bölgesel çalışmalar çok fazla. Uşak, Denizli ve Aydın vilayetlerinde dokumacılık kesimi ağır görülmekte. Burada ihracatımızda da değerli bir yeri olduğu için Denizli ön plana çıkıyor. Münasebetiyle buralardaki dokuma fabrikaları son yıllarda birtakım arıtma tesislerine yatırım yaparak, kirlettikleri doğayı bir nebze geri dönüşüm katkısıyla kullandıkları suyu arıtıp tekrar kullanarak tabiata daha az ziyanlı bir biçimde bırakıyorlar. Bunun yanı sıra, dokumacılık makine sanayicileri de bilhassa daha az su tüketimi sağlayacak makineler üretmeye, su tüketimini azaltacak prosesler geliştirmeye başladı. Bu yapılan güzelleştirmelerle önemli su tasarrufu sağlanıyor” diyor.

“DÜNYADA DOĞAL ELYAF KULLANIMI GÜN GEÇTİKÇE AZALIYOR"

Üstün, gerekli su ölçülerinin bölgeden bölgeye ve kullanılan elyafa nazaran değişebildiğini belirterek, dünyada doğal elyaf kullanımının da git gide azaldığına dikkati çekiyor.

“Doğal elyafın yerini daha çok hem ucuz hem de üretimi daha kolay olduğu için sentetik elyaflar alıyor. Bu sentetik elyafların da bir kadro geri dönüşüm metotlarıyla tabiattaki yarılanma mühletini azaltacak proseslerle tabiata salınımı kelam konusu. Son yıllarda çok moda olan pet şişelerin kullanımı var. Bu pet şişelerden birtakım geri dönüşümlerle tekrar iplik üretimi kelam konusu. Bu iplik üretiminden de ‘recycle’ dediğimiz geri dönüşümlü kumaşlar üretiliyor. Ve bu kumaşlarda artık yeşil birer ibareyle yahut etiketle tüketicinin beğenisine sunuluyor.”