Sıfır seviyesi yakınındaki faiz oranları ile birlikte, ABD merkez bankası Fed'in politika yapıcıları muhtemelen dikkatlerini koronavirüs kısıtlamalarının sona ermesi ile birlikte güçlü bir ekonomik sıçramayı sağlamaya yönelik atabilecekleri diğer adımlara çevirecek.
Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) gösterge gecelik faizi, pandeminin etkilerini yumuşatmaya yardımcı olmak için 15 Mart'taki olağanüstü FOMC toplantısında düşürdüğü seviye olan yüzde 0-0.25 hedef aralığında tutması neredeyse kesin gibi. Komite TSİ kararını 21:00'de açıklayacak. Fed Başkanı Jerome Powell ise 30 dakika sonra basın toplantısı düzenleyecek. Ekonomiye ilişkin tahminler bu toplantıda açıklanmayacak.
Chicago'da Grant Thornton baş ekonomisti Diane Swonk, "Fed'i asla küçümsemeyin," dedi ve "Fed halen elindeki tüm araçları kullanma istekliliğinde olduğunu teyit edecektir" değerlendirmesinde bulundu.
Son beş haftada 26.5 milyon kişinin işinden olmasına yol açan daha önce benzeri görülmemiş bir sıkıntı ile karşı karşıya kalan Fed, faizleri indirdi ve işletmelere, eyalet ve yerel yönetimlere yardımcı olmak için 2.3 trilyon dolar kredi sağlama taahhüdünde bulundu.
Powell basın toplantısında, diğer konuların yanında, Fed'in kredi programlarının bazılarının büyüklüğünü artırmaya, belli endüstrilere destek sağlamaya ve getiri eğrisi hedeflemesini değerlendirmeye almaya hazır olup olmadığına ilişkin sorularla karşı karşıya kalabilir.
Fed'in toplantısında beklenenler şöyle;
Kredi İmkanları
Fed halihazırda, ilk planlanandan daha küçük kentler ve kasabalar dahil yerel yönetimlere kredilerin genişletildiğini duyurmuştu. Desteğe ihtiyaç duyan diğer bir alan mortgage hizmet sağlayıcıları olabilir ve Powell daha önceki açıklamalarında konut piyasasının ekonomide önemli bir rol oynadığına dikkat çekmişti.
Buna ek olarak, Hazine Bakanı Steven Mnuchin, petrol fiyatlarındaki çöküşten dolayı meydana gelen sorunlarla boğuşmakta olan petrol şirketlerine desteğin artırılma olasılığından bahsetmişti. Ancak bu adım önemli engellerle karşılaşabilir, zira merkez bankası kazananlar ve kaybedenler arasında seçim yapmaktan kaçınmak için spesifik endüstrilere kredi sağlama konusuna karşı.
Kredi imkanlarının Fed'in guvernörler kurulu tarafından onaylanmasından dolayı, bu adımlar bir FOMC toplantısı ile bir arada ya da diğer bir zamanda duyurulabilir.
Sözlü Yönlendirme
İleriye dönük sözlü yönlendirme Komite için önemli bir konu olacak. Son toplantıda, FOMC faiz oranlarını ekonomi kriz ile başa çıkana ve merkez bankasının tam istihdam ve fiyat istikrarı görevlerini sağlamaya yönelik hareket etmesine kadar sıfır seviyesi yakınında tutacağını kaydetti.
Washington'da Cornerstone Macro LLC ortaklarından ve eski Fed ekonomisti Roberto Perli, "Mevcut sözlü yönlendirme kafa karıştırıcı," dedi ve "FOMC'nin, birkaç yıl daha sıfır faiz anlamına gelebilecek, görevlerini yerine getirme yönünde daha açık olmasını ve bunlara daha fazla değinmesini bekliyorum" değerlendirmesinde bulundu.
Bazı Fed gözlemcileri, Fed yetkililerinin, yatırımcıların işsizlik belli bir seviyeye düşene ve enflasyon yükselene dek faiz artırımlarına gitmeyeceklerinden emin olmalarını sağlamak için 2012'de kullandığı hedef belirleme dahil, faizleri sıfır seviyesi yakınında ne kadarlık bir süre için tutacaklarını işaret etmek amacıyla belli eşikler belirleyebileceğini düşünüyor.
Ancak bu toplantı, milyonlarca Amerikalının halen virüsten korunabilmek için evlerinde kaldıkları bir ortamda, ekonomik faaliyeti teşvik etmek için bilerek dizayn edilen yönlendirmeye yönelik böyle bir seviye açıklamak için çok erken olabilir.
Bloomberg Ekonomistleri Ne Diyor?
"Son birkaç hafta boyunca Fed tarafından atılan adımların sonuçları görülene dek, Bloomberg Ekonomistleri Nisan FOMC toplantısının sakin geçmesini ve bu toplantıdan önemli bir politika duyurusunun çıkmamasını bekliyorlar,"
-- Carl Riccadonna, Yelena Shulyatyeva, Andrew Husby ve
Eliza Winger
FOMC Açıklaması
Komite, rekor işsizlik maaşı başvuruları, artan işsizlik ve düşen tüketin dahil, geçen toplantıdan bu yana gelen çok zayıf ekonomik verileri yansıtmak için açıklamasıdna ayarlamaya gitmek ihtiyacında olacak. Bloomberg'in anketine katılan ekonomistlere göre, ilk çeyrek ekonomik büyüme muhtemelen son resesyondan bu yana en büyük düşüşünü gerçekleştirecek.
Baltimore'da Johns Hopkins Üniversitesi ekonomi profesörü ve eski Fed ekonomisti Jonathan Wright, "Açılış paragrafında oldukça kötü gelen istihdam ve tüketici harcamaları verilerine ve aynı zamanda enerji fiyatlarında daha önce görülmemiş düşüşe ve şu anda devrede olan daha geniş tabanlı deflasyonist baskılara vurgu yapılmasını bekliyorum" dedi.
Bilanço
FOMC ayrıca, ABD Hazine kağıtları ve mortgage destekli menkul kıymetlerin kriz sırasında satın alınmasından dolayı mutlaka bilanço genişlemesi konusunu da ele alacak. Fed son haftalarda milyarlarca dolar tutarında tahvil alımı yaptı ve bunun sonucu bilanço büyüklüğü 6.57 trilyon dolara yükseldi. Fed öte yandan 23 Mart'ta, alımlarının açık uçlu ve düzgün piyasa işleyişini desteklemek için ihtiyaç duyulan miktarda olacağını duyurdu. Ancak ABD merkez bankası kısa bi süre önce, piaysa koşullarının sakinleşmesi ile birlikte alımların miktarını azalttı, fakat menkul kıymet varlıklarına ekleme yapmaya devam ediyor.
Fed temel olarak düzgün piyasa işleyişini sağlamak için varlık alımı yaparken, diğer bir seçenek de, uzun vadeli faiz oranlarını, parasal genişleme olarak da bilinen finansal teşvik tedbiri olarak aşağı çektiğini söylemeye yönelik değişikliği açık bir şekilde yapmak olacak. Bu, ABD'nin birçok kısmında halen kısıtlamaların sürmesinden dolayı bu toplantıdan ziyade, ekonominin yeniden açılması ile birlikte, ilerdeki aylarda yapılacak bir duyuru olabilir.
Getiri Eğrisi Kontrolü
Parasal genişlemenin (QE) kuzeni olan ve Fed'in Hazine tahvillerinde belli bir vade için belli bir faizi hedeflemesi anlamına gelen getiri eğrisi kontrolü, aralarında Fed Guvernörü Lael Braianrd'ın da bulunduğu politika yapıcılar tarafından merkez bankasının geleceğe yönelik sözlü yönlendirmesini güçlendirme amaçlı bir seçenek olarak tartışıldı. Şu an için Fed gecelik faizi belirliyor ve uzun vadeli borçlanma maliyetlerini belirlemeyi piyasa güçlerine bırakıyor.
Japonya Merkez Bankası 2016 yılında getiri eğrisi kontrolünü deneyimlemeye başladı ve şimdilerde 10 yıl vadeli devlet tahvillerinin faizini, eksi yüzde 0.1 olarak belirlediği gösterge faiz hedefine karşılık, yüzde 0 olarak hedefliyor. Bu yöntemi savunanlar, merkez bankasının, faizleri belli bir vadeye endekslemeyi taahhüt ederlerse, böylelikle daha az varlık alımı yapmak zorunda kalabileceğini kaydediyorlar.
Yine Fed'in böyle bir tedbiri duyurması için çok erken olabilir. Ancak Powell, basın toplantısı sırasında soru gelmesi durumunda, bunun gelecekte mümkün olabileceğini işaret edebilir.
Rezervlere Uygulanan Faiz
Yerkililer, fazla rezervlere uygulanan faiz olarak bilinen ve gösterge faizi hedef bandı içinde tutmaya yardımcı olan ikincil bir faizde de değişikliğe gidebilir. Ancak bu politikada bir değişiklikten ziyade teknik bir hareket olacaktır.
ABD bankalarının diğer bankalardan gecelik borçlanma yaptıklarında ödedikleri ortalama faiz olan efektif faiz, Nisan ayının büyük kısmında yüzde 0.05 seviyesinde seyrettikten sonra 27 Nisan'da yüzde 0.04'e indi. Fed geçmişte birkaç defa efektif faiz hedef bandın alt ya da üst sınırına 5 baz puanlık bir mesafede seyrettiğinde fazla rezerve uygulanan faizde ayarlamaya gitti.
Basın Toplantısı
Powell, 26 Mart'taki NBC'nin "Bugün" adlı şovu dahil son kamuoyu önüne çıkışlarında, ekonominin gerilemekte olduğunu, ancak bunun tipik bir ekonomik düşüş olmadığını ve güçlü bir toparlanma konusunda umutlu olduğunu söyleyerek güven vermeye çalıştı.
RBC Wealth Management kıdemli portföy stratejisti Tom Garretson, "Powell, Kovid-19 sagınının bitmesinin ardından ekonominin çabuk bir şekilde toparlanamaması için neden olmadığını söyleyerek muhtemelen tonunu fazla değiştirmeyecek" dedi.