iltasyazilim
FD Üye
Fergana Karahanlı Devleti Hakkında Genel Bilgi
Fergana Kağanlığı ile ilgili bilgi
Fergana Kağanlığı kuruluş ve yıkılış
Fergana Karahanlı Devleti kurucusu
Fergana Karahanlı Devleti
1141 yılında Batı Karahanlı Devleti, Karahıtaylar'ın istilasına uğrayınca, Fergana'da merkezi Özkend olmak üzere müstakil bir Karahanlı devleti kuruldu Ilk hükümdarı, Gelâleddünye ve'ddîn Hüseyin bin Hasan olup, Fergana kağanları, Türkçe Tuğrul Kara Hakan ünvanını taşırlardı Ünvanlarında Türk kelimesi de kullanan Fergana Kağanlığı, 1211 ya da 1212 senelerinde, Muhammed Harezmşah'ın tâbiiyetine girdi
Karahanlı Devleti, daha ilk kuruluş yıllarında, tarihî Türk devlet idaresi geleneğine uygun bir şekilde iki büyük idarî kısma bölündü Bunlardan doğuda kalan kısmın başında hakan bulunur ve her türlü idarî yetkiyi elinde bulundururdu Batı kısmını ise hakanın hükümranlığı aşağı, benzer aileden bir han, ona ast olarak idare ederdi Karahanlı devlet teşkilatında, bu büyük ve iki taraflı kağanın yanına, hanedana mensup dört daha alçak kağan ile altı hükümdar vekili vardı Rütbeler, aşama kademe büyüme esasına göreydi Her rütbenin değişebilen ünvanları olurdu Türkçe ünvanların değişmesine rağmen, İslâmî ünvanlar değişmezdi Hükümdar vekilleri, İrken, Sagun, İnanç ünvanlarını taşırlardı Hükümdarların yanında Yuğruşdenilen bakanlar kurulu bulunurdu Yüksek devlet memuriyetlerinde, başkumandana subaşı, maliye bakanına ağıcı, saray hâcibine tayanguveya bitikçidenirdi
Karahanlılar'da ordu: Selçuklular'da olduğu gibi başlıca dört esas bölümden meydana gelirdi Bunlar, saray muhafızları, hâssa ordusu, hanedan mensupları ile valiler ve öteki devlet adamlarının kuvvetleri, devlete yan Türk teşekküllerine mensup kuvvetlerdi
Kültür ve Uygarlık: Türk an'anesine tarafından kurulan Karahanlı Devleti, 10 asırda İslâmiyeti kabulüyle, ilk İslâmî Türk eserlerini meydana getirdi Hakanî Türkleri adını içeren Karahanlılar, Türkler'in millî kültür ve sanat geleneğini ve istidadının zinde özelliklerini bütünüyle İslâma adayıp bu ilham ile yeni bir üslubun kurucusu oldular Karahanlı hükümdarlarının ilme hayranlığı, âlimlere saygısı ve onları korumaları neticesinde Türkistan, Mâverâünnehir şehirleri birer medeniyet, kültür beşiği haline geldi Doğu Karahanlılar devrinde Balasagunlu Yusuf Has Hâcib Kutadgu Bilig, Kaşgarlı Mahmud Dîvanü Lügati'tTürk, İmamı Ebü'lFütuh Abdülgafur Tarihi Kaşgar adı ile, Türk dili, edebiyatı, kültürü ve tarihi için fazla mühim eserler yazdılar
Büyük İslâm hukukçu ve âlimleri, Karahanlılar zamanında yetişti Bunlardan bazıları şunlardır: Burhâneddin Mergınânî, Şemsü'lEimme Serahsî, Şemsü'lEimme Hulvânî, Ebu Zeyd Debbüsî, Fahrü'lİslâm Pezdevî, Sadrüşşehîd, Kâşânî, Ömer Nesefî, Sirâcüddîn Uşî
Şâhi Türkistan denilen Ahmed Yesevî hazretleri, İslâm dininin göçebe Türkler arasında yayılmasına hizmet etmiş olup, bugün bile, Rusya, Bulgaristan, Çin ve İran'daki Türkler'in Türklüklerini ve İslâmlıklarını korumalarında tesiri vardır
*
Fergana Kağanlığı ile ilgili bilgi
Fergana Kağanlığı kuruluş ve yıkılış
Fergana Karahanlı Devleti kurucusu
Fergana Karahanlı Devleti
1141 yılında Batı Karahanlı Devleti, Karahıtaylar'ın istilasına uğrayınca, Fergana'da merkezi Özkend olmak üzere müstakil bir Karahanlı devleti kuruldu Ilk hükümdarı, Gelâleddünye ve'ddîn Hüseyin bin Hasan olup, Fergana kağanları, Türkçe Tuğrul Kara Hakan ünvanını taşırlardı Ünvanlarında Türk kelimesi de kullanan Fergana Kağanlığı, 1211 ya da 1212 senelerinde, Muhammed Harezmşah'ın tâbiiyetine girdi
Karahanlı Devleti, daha ilk kuruluş yıllarında, tarihî Türk devlet idaresi geleneğine uygun bir şekilde iki büyük idarî kısma bölündü Bunlardan doğuda kalan kısmın başında hakan bulunur ve her türlü idarî yetkiyi elinde bulundururdu Batı kısmını ise hakanın hükümranlığı aşağı, benzer aileden bir han, ona ast olarak idare ederdi Karahanlı devlet teşkilatında, bu büyük ve iki taraflı kağanın yanına, hanedana mensup dört daha alçak kağan ile altı hükümdar vekili vardı Rütbeler, aşama kademe büyüme esasına göreydi Her rütbenin değişebilen ünvanları olurdu Türkçe ünvanların değişmesine rağmen, İslâmî ünvanlar değişmezdi Hükümdar vekilleri, İrken, Sagun, İnanç ünvanlarını taşırlardı Hükümdarların yanında Yuğruşdenilen bakanlar kurulu bulunurdu Yüksek devlet memuriyetlerinde, başkumandana subaşı, maliye bakanına ağıcı, saray hâcibine tayanguveya bitikçidenirdi
Karahanlılar'da ordu: Selçuklular'da olduğu gibi başlıca dört esas bölümden meydana gelirdi Bunlar, saray muhafızları, hâssa ordusu, hanedan mensupları ile valiler ve öteki devlet adamlarının kuvvetleri, devlete yan Türk teşekküllerine mensup kuvvetlerdi
Kültür ve Uygarlık: Türk an'anesine tarafından kurulan Karahanlı Devleti, 10 asırda İslâmiyeti kabulüyle, ilk İslâmî Türk eserlerini meydana getirdi Hakanî Türkleri adını içeren Karahanlılar, Türkler'in millî kültür ve sanat geleneğini ve istidadının zinde özelliklerini bütünüyle İslâma adayıp bu ilham ile yeni bir üslubun kurucusu oldular Karahanlı hükümdarlarının ilme hayranlığı, âlimlere saygısı ve onları korumaları neticesinde Türkistan, Mâverâünnehir şehirleri birer medeniyet, kültür beşiği haline geldi Doğu Karahanlılar devrinde Balasagunlu Yusuf Has Hâcib Kutadgu Bilig, Kaşgarlı Mahmud Dîvanü Lügati'tTürk, İmamı Ebü'lFütuh Abdülgafur Tarihi Kaşgar adı ile, Türk dili, edebiyatı, kültürü ve tarihi için fazla mühim eserler yazdılar
Büyük İslâm hukukçu ve âlimleri, Karahanlılar zamanında yetişti Bunlardan bazıları şunlardır: Burhâneddin Mergınânî, Şemsü'lEimme Serahsî, Şemsü'lEimme Hulvânî, Ebu Zeyd Debbüsî, Fahrü'lİslâm Pezdevî, Sadrüşşehîd, Kâşânî, Ömer Nesefî, Sirâcüddîn Uşî
Şâhi Türkistan denilen Ahmed Yesevî hazretleri, İslâm dininin göçebe Türkler arasında yayılmasına hizmet etmiş olup, bugün bile, Rusya, Bulgaristan, Çin ve İran'daki Türkler'in Türklüklerini ve İslâmlıklarını korumalarında tesiri vardır
*