elektronikci
FD Üye
Çin’den yayılan corona virüsün yaydığı tehdit arttıkça maske ve dezenfektan eserlerinin fiyatları da yükselmeye devam ediyor. Maske fiyatları 180 liraya kadar artarken, 1 litre kolonya fiyatı 12 liradan 35 liraya, 250 ml dezenfektan fiyatı 3.50 TL’den 15 liraya yükseldi.
Türkiye gazetesinden Canan Eraslan'ın haberine nazaran, dünyada süratli bir yayılma trendi izleyen koronavirüsten korunmak maksadıyla kullanılan el dezenfektanları ve kolonyalarda büyük bir talep patlaması yaşanıyor. Son devirde marketlerde kolonya rafları süratle boşalırken, piyasada 2 türlü kaos yaşanıyor. Bir yandan kimi marketler 'ürün kalmadı' mazeretiyle stok yaparak çıkar elde etme peşinde koşarken, kimileri da direkt fiyat yükseltti.
Ocak ayı başında 12.50 lira olan 1 litrelik bidondaki kolonyanın fiyatı, mart başında 15.90 TL’ye çıkarken, bugün 'kolonya bitti' formundaki abartılı duyurular yüzünden 33 liraya fırladı.
Tıpkı durum, dezenfektan fiyatlarında da geçerli. Ocak ayı başında 250 mililitrelik bir dezenfektanın fiyatı 3.50-5.00 lira ortasındayken, bugün 15 lira etiketle satanlar var. Yeniden bir öbür markanın 250 mililitrelik dezenfektanı, ocak ayında 8 liraydı. Şubat ayında 7 liraya düşen eser, bugün 32 lira fiyatla satılıyor.
Tıpkı dezenfektanın toplu kullanım için olan ve 5 litrelik hacimli olanı ise ocak ayında 20-30 lira düzeyindeyken, birebir eser bugün 92 lirayla 219 lira ortasında satışa sunuluyor. Üstelik bu yüksek fiyatları ilan eden internet siteleri, 'stoklarda kalmadı' notlarıyla paniğin de artmasına sebep oluyor
MASKE FİYATLARI 180 LİRAYA ÇIKTI
Virüse karşı kullanılan maskelerde ise durum daha vahim. Koronavirüste yayılmadan evvel 10-15 lira olan maske fiyatı 185 liraya çıktı.
Milliyet'ten Aylin Rana Aydın'ın aktardığına nazaran, bütün satıcılara açık olan online ticaret sitelerinde filtre özelliği bulunan maske fiyatlarında alt ve üst hudut bulunmuyor. Bu nedenle tıpkı özelliğe sahip maskeler pek çok farklı fiyatlardan tüketiciye satılıyor. Hâlihazırda online ticaret sitelerinde ‘virüse karşı korumalı’ olarak ilana çıkarılan filtreli maskelerin fiyatları 12 liradan başlayıp markasına ve standardına nazaran artıyor. 25 Şubat’ta bir e-ticaret sitesinde 3M maskenin adedini 160 liraya satan satıcı, 10 Mart’ta tıpkı eseri 189 liradan tüketiciye sunuyor.
Öteki bir satıcı ise birebir özellikteki maskenin adedini 220 liraya satıyor. Ayrıyeten tüketiciler yaptıkları yorumlarda, kimi satıcıların sitede belirtilenden farklı özellikte maske gönderdiğini ya da hiç göndermediğini de belirtiyor.
943 BİN TL CEZA KESİLDİ
Koronavirüs salgınının akabinde tüketiciler tıbbi maske ve aygıtlardaki fahiş fiyat artışlarını Ticaret Bakanlığı’na bildirmişti. Gelen şikayetlerin Reklam Kurulu’nda incelenmesinin akabinde 13 firmadan 9’una toplamda 943 bin lira para cezası uygulandı. Buna karşın fiyatlar artmaya devam ediyor. Bölüm temsilcileri ise tüketicileri, haksız fiyat artışını tespit etmeleri halinde CİMER ile Haksız Fiyat Artışı (HFA) taşınabilir uygulamasından şikayet etmeleri konusunda uyarıyor.
Dal temsilcileri ise tüketicilerin hijyen eserlerini eczane ya da medikal eser satan firmalardan temin etmesini öneriyor.
"FIRSATÇILAR İŞ BAŞINDA"
Tüketici Müracaat Merkezi Onursal Lideri Aydın Ağaoğlu, piyasada vurgun yapmaya yeltenen fırsatçıların işbaşında olduğunu lisana getirdi.
Maske talebinin artmasını bir rant ve haksız gelir olarak kullanan fırsatçılarla en büyük gayretin tüketiciye düştüğünü belirten Ağaoğlu, “Ticaret Bakanlığı sayısı binleri bulan fırsatçıları bulmakta zorlanabilir. Bu hususta tüketiciler HFA, CİMER, ALO 175’e şikayette bulunarak tespit yapılmasını sağlayabilir” dedi.
Piyasadaki fırsatçıların Türkiye’de koronavirüs görülmesi halinde ölçüyü daha da kaçırabileceğini vurgulayan Ağaoğlu şöyle devam etti:
“Bilinçli tüketiciler fırsatçıları süratlice şikayet etmeli. Ticaret Bakanlığı ve ilgili kurumların da kontrolleri sıklaştırması gerekiyor. Fahiş fiyatlarla maske satanların cezalandırılıp maskelerine ise el konulmalı. 5 liralık maskeyi 150 liraya almak zorunda kalan tüketiciler, Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurup ortadaki fiyat farkının iadesini isteyebilir.”
Salgından evvel filtreli maskelerin 7-8 lira seviyesinde olduğunu söyleyen esnaf, salgından sonra fiyatların 30 liraya kadar çıktığını belirtmişti. Online ticaret sitelerinde maskelerin N95 standardı olduğu belirtiliyor. Lakin kesim temsilcileri ise N95’in Amerikan standardı olduğunu Türkiye’de satılanların ise EN149 olduğunu söylemişti.
CEZALAR ARTABİLİR
Geçen hafta Reklam Kurulu’nun toplanmasının akabinde açıklamalarda bulunan Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, “Toplam 13 firmayı inceledik. Kendilerinden savunmalarını aldık. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve ilgili yönetmelikler çerçevesinde Reklam Kurulu’nda 13 firmadan 9’u haksız fiyat artışı nedeniyle idari para cezasına çarptırıldı. Firma başına 104 bin 781 lira, toplam 943 bin lira para cezası uyguladık. Bu incelemelerimiz sürecek. Tıpkı firma bu uygulamasına bir kere daha devam ederse cezaları 10 katına kadar çıkarma yetkimiz var” demişti.