Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Sadaka kavramının aslı, doğruluk, doğru söz söylemek, doğrulamak anlamına gelen 'sıdk' tır Müslüman'ın Allah'ın emrine uymada gösterdiği doğruluğu (sadakati) ifade ettiği için 'sadaka' denmiştir Sadaka bir açıdan Allah'a sadakatle bağlı olmayı ifade eder
Sadaka, en geniş anlamıyla; Allah rızası için yapılan her iyilik, verilen ve harcanan her şeydir Birçok vacip ve nafile ibadeti, yardımı ve iyiliği içerisine almaktadır Nitekim müminin zekât vermesi sadaka olduğu gibi, müslüman kardeşinin yüzüne gülümsemesi bile bir sadakadır
Sadakai fıtır (fıtır sadakası) Ramazan ayının sonuna yetişen ve aslî ihtiyaçlarından başka en az nisap miktarı (zenginliğe ulaşma sınırı) mala sahip bulunan her müslümanın vermesi gereken vâcib bir sadakadır Fitre, orucun kabulüne, ölüm sekeratından ve kabir azâbından kurtuluşa bir vesiledir Fıtır sadakası, insan fıtratındaki yardımlaşma ve dayanışmanın bir gereği olarak insan varlığının zekatı kabul edilmiştir Bu nedenle fıtır sadakasına, can sadakasıveya beden sadakasıda denilmiştir Yoksulların ihtiyaçlarını gidermeye, bayram gününün neşesinden onların da istifade etmelerine bir yardımdır Bu cihetle fitre, insanî bir hayır ve medeni bir vazifedir
İbn Abbâs (ra) şöyle anlatır: Resulullah (sav), oruçlunun boş, çirkin ve ölçüsüz sözlerden temizlenmesi ve fakirlere bir azık olması için fıtır sadakasını emretti Kim bunu bayram namazından önce öderse, o makbul bir sadaka olur Kim de bayram namazından sonra verirse, o başka vakitlerde verilen sadakalardan birisi olur(İbn Mâce) Bu itibarla fıtır sadakasının en geç bayram namazından önce verilmesi gerekir
Enes b Mâlik'in (ra) rivayetine göre Nebî (sav) fıtır sadakasının önemine bir hadislerinde şöyle işaret etmişlerdir:
Kişi, fıtır sadakasını verene kadar Ramazan'da tuttuğu oruç yeryüzü ile gökyüzü arasında asılı halde durur(Deylemî)
Ömer b Abdülazîz (rah) valilerine gönderdiği mektuplarında, insanlara Ramazan ayını istiğfar ederek ve sadakai fıtır vererek tamamlamalarını emrederdi Çünkü fıtır sadakası, insanın oruçluyken yaptığı hatalara ve boş konuşmalara karşı bir kefarettir İstiğfar da öyle? Bu sebeple bazı âlimler, fıtır sadakasını, namazdaki sehiv secdesine benzetmiştir Nasıl ki sehiv secdesi namazda yapılan hatalar için onarıcı konumda ise fıtır sadakası da Ramazan ayında işlenen hata ve günahlar için onarıcıdır
Fıtır sadakası şu kimselere verilmez: Anne, baba, nine, dede, oğullar, kızlar, bunların çocukları olan torunlar
Bunların dışında fitre verilebilecekleri şöyle sıralamak mümkündür: Evlenerek başka aileye gitmiş ihtiyaç sahibi kız kardeşlere, ayrılmış oğlan kardeşlere, bunların çocuklarına, yani yeğenlere, amcalara, dayılara, bunların çocuklarına, hala ve teyzelere, kayınvalideye, kayınpedere, damada, geline ve akraba olmayan diğer ihtiyaç sahipleri konu komşuya, ihtiyaç sahibi öğrencilere zekat ve fitre verilmelidir
Bulunulan yerdeki yoksullar sizden bir şeyler beklerken başka yerlere göndermek (caiz olsa da) münasip görülmez Öyle ise sizden bir şeyler bekleyenlerin ihtiyaçları karşılanır Sonra çok münasip görülen uzaklara da gönderilebilir Yeter ki gönderilen bu kimseler tam ihtiyaç sahibi olsunlar
Allah oruçlarımızı ve fitrelerinizi dergahı izzetinde kabul buyursun Bayramınız şimdiden tebrik ederim?
Hüseyin OkurSerhaber
Sadaka, en geniş anlamıyla; Allah rızası için yapılan her iyilik, verilen ve harcanan her şeydir Birçok vacip ve nafile ibadeti, yardımı ve iyiliği içerisine almaktadır Nitekim müminin zekât vermesi sadaka olduğu gibi, müslüman kardeşinin yüzüne gülümsemesi bile bir sadakadır
Sadakai fıtır (fıtır sadakası) Ramazan ayının sonuna yetişen ve aslî ihtiyaçlarından başka en az nisap miktarı (zenginliğe ulaşma sınırı) mala sahip bulunan her müslümanın vermesi gereken vâcib bir sadakadır Fitre, orucun kabulüne, ölüm sekeratından ve kabir azâbından kurtuluşa bir vesiledir Fıtır sadakası, insan fıtratındaki yardımlaşma ve dayanışmanın bir gereği olarak insan varlığının zekatı kabul edilmiştir Bu nedenle fıtır sadakasına, can sadakasıveya beden sadakasıda denilmiştir Yoksulların ihtiyaçlarını gidermeye, bayram gününün neşesinden onların da istifade etmelerine bir yardımdır Bu cihetle fitre, insanî bir hayır ve medeni bir vazifedir
İbn Abbâs (ra) şöyle anlatır: Resulullah (sav), oruçlunun boş, çirkin ve ölçüsüz sözlerden temizlenmesi ve fakirlere bir azık olması için fıtır sadakasını emretti Kim bunu bayram namazından önce öderse, o makbul bir sadaka olur Kim de bayram namazından sonra verirse, o başka vakitlerde verilen sadakalardan birisi olur(İbn Mâce) Bu itibarla fıtır sadakasının en geç bayram namazından önce verilmesi gerekir
Enes b Mâlik'in (ra) rivayetine göre Nebî (sav) fıtır sadakasının önemine bir hadislerinde şöyle işaret etmişlerdir:
Kişi, fıtır sadakasını verene kadar Ramazan'da tuttuğu oruç yeryüzü ile gökyüzü arasında asılı halde durur(Deylemî)
Ömer b Abdülazîz (rah) valilerine gönderdiği mektuplarında, insanlara Ramazan ayını istiğfar ederek ve sadakai fıtır vererek tamamlamalarını emrederdi Çünkü fıtır sadakası, insanın oruçluyken yaptığı hatalara ve boş konuşmalara karşı bir kefarettir İstiğfar da öyle? Bu sebeple bazı âlimler, fıtır sadakasını, namazdaki sehiv secdesine benzetmiştir Nasıl ki sehiv secdesi namazda yapılan hatalar için onarıcı konumda ise fıtır sadakası da Ramazan ayında işlenen hata ve günahlar için onarıcıdır
Fıtır sadakası şu kimselere verilmez: Anne, baba, nine, dede, oğullar, kızlar, bunların çocukları olan torunlar
Bunların dışında fitre verilebilecekleri şöyle sıralamak mümkündür: Evlenerek başka aileye gitmiş ihtiyaç sahibi kız kardeşlere, ayrılmış oğlan kardeşlere, bunların çocuklarına, yani yeğenlere, amcalara, dayılara, bunların çocuklarına, hala ve teyzelere, kayınvalideye, kayınpedere, damada, geline ve akraba olmayan diğer ihtiyaç sahipleri konu komşuya, ihtiyaç sahibi öğrencilere zekat ve fitre verilmelidir
Bulunulan yerdeki yoksullar sizden bir şeyler beklerken başka yerlere göndermek (caiz olsa da) münasip görülmez Öyle ise sizden bir şeyler bekleyenlerin ihtiyaçları karşılanır Sonra çok münasip görülen uzaklara da gönderilebilir Yeter ki gönderilen bu kimseler tam ihtiyaç sahibi olsunlar
Allah oruçlarımızı ve fitrelerinizi dergahı izzetinde kabul buyursun Bayramınız şimdiden tebrik ederim?
Hüseyin OkurSerhaber
