Schrödinger’in kedisi epey meşhur bir teoridir. Bir kutunun içerisinde bulunan kedinin meyyit mü diri mi olduğu bilinmemekte ve dışarıdan anlaşılamamaktadır. Kutunun açılması durumunda ise kedi, meyyit değilse de ölecektir. Kutu açılana kadar durumu bilinmediği meşhur olan Schrödinger’in kedisi, kuantum konusunda çok verilen bir örnektir.
Yale Üniversitesi’nden araştırmacıların yaptığı çalışma ise kuantum bilgisayarlarında Schrödinger’in kedisinin akıbetini belirleme bahtı veriyor. Bu cihazlarda kullanılan kübitler, şimdiye kadar kestirilemez durumdaydı. Araştırmacılar, ara formda yakaladıkları kübitleri, sonuçları onların istekleri doğrultusunda çıkacağı biçimde manipüle etmeyi başardılar.
Kübitler, alışılagelmiş bilgisayardaki bitlerden daha farklı yapılardır. Alışılagelmiş bitler ya 1 ya da 0 durumunda bulunur. Kübitler ise gözlemlenene kadar her iki halde de bulunurlar. Bu duruma da süperpozisyon ismi verilir. Ne yazık ki, kübitlerin bedeli bilinmeyen halden gözlemlendiği duruma geçerken, yani kuantum sıçraması yaparken rastgele bir sonuca denk geliyor.
Yale araştırmacıları, kuantum zıplamalarından haberdar olmayı sağlayan çalışmaları sayesinde bu atlamaları hem yakalamayı hem de yönlendirmeyi başardılar.
Araştırmacıların yakın hengamda Nature mecmuasında paylaşılan makalesine nazaran, her bir zıplamanın evrimi devamlı, tutarlı ve muayyen halde gerçekleşiyor. Bu özelliklerin incelenmesi sayesinde gerçek vakitli olarak süperpozisyondaki kübitler yakalanabiliyor, süreç aksine çevrilebiliyor. Böylelikle kübitler, kalmaları istenen formda olmaya yönlendiriliyor. Bohr’un kuantum zıplamalarının rastgele olduğu ve sonucunun kestirilemediği istikametindeki argümanlarını da yalanlayan bir çalışma gerçekleştirildi.
Yale ekibi, makalenin sonuç kısmında, “bulgularına nazaran, gerçek devirli müdahale teknikleriyle kuantum sistemlerin kortrolünü sağlayacaklarını, bu türlü erken ihtar sistemleri sayesinde kuantum günah düzeltmelerinden cürüm sendromlarını evvelce keşfedecekerini” belirtti. Bu gelişme, kuantum bilgisayarlarının ilerleyişi yanında değerli bir adım olacak.
Şu anda kuantum bilgisayarların en kıymetli sıkıntılarından biri, kullanışlı olmak için çok yanlışlı olmaları olarak görülüyor. Her seferinde, kübitlerin yanlışsız sonuca gideceklerini umut ederek deneme yapılması gerekiyor.