Fizikte Esas Kuvvetler

Güç; genellikle kütlesi olan bir cisme hareket yeteneği kazandıran, beden duruyorsa hareket ettiren, hareket ediyorsa durduran, yönünde değişime sebep olan veya şekil değişikliyle kendini bildiren etkidir Yönü, büyüklüğü ve doğrultusu olan bu etki vektörel bir niceliktir
Madde; lepton, mezon ve baryon gibi altı parçacıkların (kuantumların) birleşmesiyle oluşurken fizikte dört temel kuvvetin birinin ya da bir kaçının etkili olduğu görülür Bu dört çeşitlilik temel şiddet etkili oldukları kısımlar ve özellikleri anlamında birbirinde epeyce farklıdır
Bu dört esas baskı:
1) Kütleçekim Kuvveti
2) Kuvvetsiz Nükleer Kuvvetler
3) Elektromanyetik Kuvvetler
4) Şiddetli Nükleer Kuvvetler şeklindedir
1) KÜTLEÇEKİM KUVVETİ
Yer çekimi baskı olarakta bilinir Kütlesi olan cisimlerin birbirini çekmesinden kaynaklanır Bu zorlama kuvvet olarak en zayıf kuvvettir Tartı bu nesil bir kuvvettir Ve kütlelere tesir eder Tesir alanı yani menzilleri sonsuzdur Ama mesafe arttıkça azalır Gündelik yaşamda herhangi iki kuvvetin birbirine uyguladığı kuvveti tatmin edici hassasiyetle ölçmek günümüz teknolojisiyle epeyce zordur Misal olarak Newton ’un genel çekim kanunu: F GmMR² burada m, birinci cismin kütlesi M, ikinci cismin kütlesi R, cisimler arasındaki uzaklık ve G evrensel çekim sabitidir
2) ZAYIF NÜKLEER KUVVETLER
İsmi cılız baskı olmakla birlikte kütleçekim kuvvetinden 10 üzeri 32 kat daha büyüktür Fakat öteki kuvvetlere oranladığımızda epeyce zayıftır Bu zorlama lepton, mezon ve baryon gibi elemanter parçacıklara etki eder Hem çekirdeklerin şüpheli olmasından da bu kuvvet sorumludur Tesir ettiği parçacığın bozunmasına sebep olur Menzili epeyce kısadır Misal olarak beta bozunumu gösterilebilir
3) ELEKTROMANYETİK KUVVETLER
İsminden de anlaşıldığı gibi elektrik ve manyetik kuvvetten kaynaklanır Elektrik kuvveti yüklü parçacıkların birbiri ile etkileşmeyle, Manyetik alan kuvveti ise bu yüklü parçacıkların hareket etmesiyle oluşur Kuvvetsiz kuvvetlerden 10 üzeri 4 kez daha büyüktür Kütle çekim kuvvetinde olduğu gibi menzilleri sonsuzdur Örnek olarak Lorentz kuvveti gösterilebilir F qE + qv x B
4) ŞİDDETLİ NÜKLEER KUVVETLER
Baryonlara ve mezonlara etkiyen kuvvetlerdir Çekirdeğin keşfinden daha sonra çekirdekte bulunan fazla protonları çekirdekten fırlamaktan alıkoyan bir baskı olduğu düşüncesi baskın oldu Bu akıl şiddetli nükleer kuvvetlerin keşfine zemin hazırlamıştır Şiddetli nükleer kuvvetler elektromanyetik kuvvetlerden 10², zayıf kuvvetlerden 10 üzeri 6 – 10 üzeri 10, kütle çekim kuvvetinden ise 10 üzeri 38 kez daha şiddetlidir
Bu dört esas kuvvetle ilgili özellikler aşağıdaki tabloda verilmiştir