Dışarıdaki tehlikelere rağmen verdiğimiz yansılara dehşet ismi verilir. Fobiler de endişelerin bir tıp çeşididir. Bir olguya karşı hissedilen dehşetin günlük yaşama ziyan vermesine fobi ismi verilir. Fobiler aslında insanlarda sıklıkla gözüken anksiyete tipleridir. Her canlı tehlikeli davranacağını anladığı ve hayatını tehdit eden olgulardan içgüdüsel bir halde kaçınır. Bu nedenle insan şuuru bu kaçınma formunu dehşet olarak algılar. Kaygı bir öteki taraftan ön ikaz sistemidir. O kişinin tehlikeli olarak algıladığı yahut ömrünü tehdit ettiğini düşündüğü olaylardan kaçınamaması yahut kaçındığı halde duygusal bir formda rahatlayamadığı durumlar, kaygının denetimden çıkması biçimine dönüşür. Kişinin huzura erememesi sonucunda dehşet gittikçe artar ve anksiyete durumu da gözükebilir. Bu anksiyete o kişinin günlük hayatını da olumsuz bir halde tesirler ve kendinin dışında işleyen bir sistem halini alır. Bu çeşit duruma da geldiğinde aslında bizim kendimizi müdafaa düzeneğimiz olarak tanımladığımız kaygılar fobi haline dönüşür. Kişinin endişeleri yahut fobilerinin her vakit bir açıklaması yahut nedeni olmayabilir.
Fobiler toplulukta hastalık olarak da değil, bir kişilik özelliği yahut mizaç olarak algılanır. Bu sebeple tedavi içinse sıhhat kuruluşlarına başvuran kişi sayısı da epeyce azdır. Fobilere bilhassa erkeklere oranla bayanlarda daha fazla rastlanır.
Fobi Belirtileri
Kişinin endişeyi yaşadığı bir olayla, durum yahut varlıkla müsabakasıyla bir arada anksiyete belirtileri görülür. Panik atak yaşanırken görülen belirtilerin büyük bir çoğunluğu fobi halinde de görülebilir. İleri düzeyde fobik durumlarda kalbin durması ve hatta mevt bile görülebilir. Fobinin belirtileri ise genel olarak şunlardır.
-Çarpıntı, yüz kızarması, yüzde kaşınma ve yanma hissi
-Titreme
-Soğuk terleme
-Bulanık görme
-Nefes darlığı
-Ağız Kuruluğu
-Yutkunma Zahmeti
-Mide Bulantısı
-Bilinç Kaybı
-Ani Tansiyon Düşüşü
-Bayılma
-Bunalım
-Sinir Krizi
-Şok vb. belirtiler görülebilir.
Fobilerde Tedavi
Fobi durumu hastalık olarak algılanmadığı için tedavi olmakta istekler epeyce az bir halde gözükse de fobiler için de çeşitli tedavi usulleri bulunmaktadır. Fobi tedavileri genelde hem ilaç hem de psikoterapi ile yapılır. İlaç tedavisi ise kendi başına kâfi olmadığı için çoklukla bu iki cins tedavi çeşidi kullanılır. İlaç tedavisi için antidepresan ilaçlar kullanılır. Fobi tedavisinde birebir vakitte sıklıkla başvurulan prosedürlerden bir başkası kişinin korktuğu şeyle yüzleştirilmesi sağlanmasıdır. Bu tedavi çeşidinde kişinin onda endişeye sebep olan yahut artık fobi haline gelmiş durumların üstesinden gelerek anksiyete durumunu nasıl yaşadığı hatta yaşadığı bu anksiyete durumuyla nasıl başa çıkabileceğini görmesi beklenir.
Kimi Fobi Çeşitleri
Anatideafobi: Bu fobide olan kişi bir ördeğin onu izlediğini düşünerek korkabilir. Bu fobi çoklukla çocukluk devrinde bir ördek tarafından hücuma uğramış yahut bir ördek tarafından kovalanmış bireylerde bulunur.
Geletofobi: Kişinin kendisine gülünmesinden yahut dalga geçilmesinden korkulması durumudur.
Agirofobi :Bir caddede karşıdan karşıya geçme korkusuna denir. Bu fobiye sahip olan bireyler yaya geçidinden çok korkarlar.
Ranidafobi: Kurbağa endişesidir.