Gamârâ

Yahûdî inanışına göre, Allahü teâlâ Mûsâ aleyhisselâma Tûr dağında Tevrât kitabını (yazılı emirleri) verdiği gibi, bâzı ilimleri yâni sözlü emirleri de bildirdi Mûsâ aleyhisselâm bu ilimleri Hârûn, Yûşâ ve ElYesa'a aleyhimüsselâm bildirdi Bunlar da kendilerinden sonra gelen peygamberlere bildirdiler Bu bilgiler nesilden nesile yâni hahamlardan hahamlara rivâyet edildi MÖ 538 ve MS 70 yıllarında Mişnâ adı verilen çeşitli kitablar yazıldı Zamanla bu kitablara şahsî görüşler karıştı Böylece pekçok rivâyetler ve kitablar ortaya çıktı Nihâyet mîlâdî ikinci asırda bütün kitabları içinde toplayan meşhûr Mişnâ, Tannaim denilen hahamlar tarafından yazıldı Amoraim (Îzahçılar) denilen hahamlar da Gamârâ kitabını toplayıp ortaya koydular Daha sonra Mişnâ ve Gamârâ'ya birlikte Talmûd adı verildi (Müslümanlık ve Hıristiyanlık)