Gamri

GAMRÎ

Evliyanın buyuklerinden ve Şafii mezhebi fıkıh alimi İsmi, Muhammed bin Omer bin Ahmed elVasıti elGamri elMahalli, kunyesi EbU Abdullah, lakabı ise Şemsuddin'dir 1384 (H786) senesinde Mısır'ın Gamr bolgesinde doğdu 1445 (H849) senesi Şaban ayının sonlarında MahalletulKubra denilen yerde vefat etti Yaptırdığı caminin yanına defnedildi

Gamri, doğduğu yerde ilim oğrenmeye başladı Fakih Ahmed edDemsisi'den Kur'anı kerimi oğrendi ve ezberledi EtTenbih adlı eseri okudu Memleketindeki diğer alimlerin de sohbetlerinde ve derslerinde bulunan Gamri, ilim oğrenmek icin Kahire'de Cami'ulEzher Universitesine girdi Bu arada fıkıh ilmini oğrendi ElMardini'nin derslerini takib etti Sonra yalnızlığı secip, ibadetle meşgUl olduTasavvuf erbabı ile goruştu Omer elVefai Ahmed ezZahid'in sohbetlerinde bulunarak kemale erdi Sonra hocaları onu, insanlara ilim oğretmekle gorevlendirdiler

Gamri, bircok beldeleri dolaştı Buralarda insanlara vaz ve nasihatlerde bulundu Mahalletulkubra denilen yerdeki Şemsiyye Medresesini genişlettirdi ve sağlam bir medrese haline getirdi Ayrıca oraya bir de cami yaptırdıBu medrese ve camide ders verdi, hutbe okudu ve vaz ve nasihatte bulundu Bolge halkı ondan cok istifade etti Kahire'deki bircok caminin tamirine vesile oldu Hocası Ahmed ezZahid de onun yaptırdığı imaretlerde ders verdi Gamri'nin ismi, her tarafa yayıldı Bircok ilim talibi, ders almak icin yanına geldiler Tamir ettirdiği camilerin yanlarına dergahlar yaptırdı Buralar, Kur'anı kerim okunan, sohbet edilen, ibadet yapılan yerler oldu

Gamri cok kere hacca gitti Bir sure Mekkei mukerremede kaldı BeytulMakdis'i ziyaret ettiEhli sunnet itikadında olup, bid'atten uzak duran ve şiddetle sakınan bir zat idi Dunya malına duşkun değildi Kendisine getirilen hediyeleri fakirlere dağıtırdı

Gamri'nin bircok kerametleri goruldu Bir gece hırsızlar, Gamri'yi oldurmek icin dergaha gelip kapıyı kırdılar Gamri yanında bulunan talebelerine ve sevdiklerine; Onları ben karşılayacağım Hic biriniz cıkmasın!buyurdu Dışarı cıkıp hırsızlara doğru bir nazar etti O esnada hepsi feryad ederek silahlarını attılar ve tovbe ettiler

Dergahta kandillerin yakılması unutulduğu zaman, Gamri kandillere eliyle işaret eder, kandiller yanmaya başlardı Kerametlerini goren bircok kişi, kendinden gecti Şeyh Zekeriyya onun yedi iklimdeki her şeye vakıf olduğunu bildirdi

Muhammed Gamri, talebelerini; ihtiyarlar, orta yaşlılar ve gencler olmak uzere uc gruba ayırmıştı Her grubun yeri ayrıydı Bu gruplar birbirlerinin yerine gitmezdi Sadece Cuma namazına giderlerken bir araya gelirlerdi Bu arada bir hafta boyunca oğrendiklerini muzakere ederlerdi Muhammed Gamri, kendisine talebe olmak isteyeni, kendi başına sormadan iş yapmıyacağına dair soz aldıktan sonra talebeliğe kabUl ederdi Bundan sonra talebe her işinde, her hareketinde tamamen hocasına tabi olurdu Kendi istek ve arzuları kalmaz, hocasının dediklerine uygun yaşardı

Gamri, bircok eser yazmıştır Bunlardan bazıları şunlardır: 1) ElKavaidusSUfiyye, 2) ElHukmulMeşrUt fi BeyanişŞurUt, 3) MenhulMinne fitTelebbusi bisSunne (dort cild), 4) ElVasıyyetulCamia, 5) MehasinulHisal fi Beyani VucUhilHelal, 6) EnNusratu fi AhkamilFıtrati,

HATALI İŞ

Sultan Cakmak, Said beldesinin emiri Kalak bin Omer'i gorevden aldığı gibi, zincire vurdurarak huzUruna getirtti O esnada yolda, Muhammed Gamri'nin talebelerinden biri, Said denilen yerde şalgam satıyordu Hayvanı kaydı ve yere yıkıldı O da; Ey hocam Muhammed Gamri! Bana yardım et!diye seslendi Zincirlerle bağlı olan İbni Omer bu sozu duyunca; Bu yardım istediğin zat kimdir?diye talebeye sorduTalebe de; Bu zat benim hocamdırdedi Bunun uzerine İbni Omer; Ben de Muhammed Gamri'ye sığınıyorumdedi

Muhammed Gamri, dergahında olduğu halde, İbni Omer'in sozunu işitti Hemen uc talebesini yanına alarak Kahire'ye gitti İbni Omer'i zincirlerle bağlı gordu Yanındaki talebesi İbni Nahhal'e; Sen saraya git Sultan, İbni Omer'e şiddet gosterip, oldurulmesini emrettiği zaman, şehadet parmağını baş parmağının uzerine koy Bunu yaptığın zaman, orada bulunanların nefesleri tıkanır Sultan da boğulacak hale gelecektirdedi

İbni Nahhal, saraya gittiğinde, MuhammedGamri'nin dediği gibi oldu Bunun uzerine İbni Nahhal, şehadet parmağını baş parmağının uzerine koydu ve bastırdı O anda sultan dahil, orada bulunanlar nefes darlığından kustular Sultan, yaptığı işte bir hata olduğunu anlayıp, İbni Omer'in bırakılmasını ve ona hediyeler verilmesini emretti Bunun uzerine İbni Nahhal, hemen oradan ayrılıp durumu hocasına bildirdi Muhammed Gamri de; Bizim isteğimiz yerini bulmuşturdedi İbni Omer'e bu durum, kimse tarafından bildirilmedi Muhammed Gamri dergahına dondu ve beraberinde goturduğu talebelerine:

Bu işi Allahu teala icin yaptım ve ben olunceye kadar kimseye soylemenize izin vermiyorumdedi

1) Mu'cemulMuellifin; c11, s77
2) EdDavulLami; c8, s238
3) ŞezeratuzZeheb; c7, s265
4) EsmaulMuellifin; c2, s195
5) ElA'lam; c6, s315
6) Camiu KeramatilEvliya; c1, s162
7) KeşfuzZunUn; c1, s176, 674,
8) TabakatulKubra; c2, s87
9) Brockelmann; Gal2; s147 Sup2, s150
10) İslam Alimleri Ansiklopedisi; c12, s31