Gebelik ve diabet konusu; gebelikte ortaya çıkan diabet (gestasyonel diabet) ve diabetik gebe (pregastasyonel diabet) olmak üzere esas iki çerçevede ele alınmaktadır.
Gestasyonel diyabet ( gebelikte ortaya çıkan şeker hastalığı)
Daha evvel şeker illeti olmayan ve gebelikte şekerin yükselmesiyle seyreden illete gestasyonel diabet( gebelik şekeri) denir. İleri ana yaşı gebeliklerinde,yüksek kilolu analarda, ailesinde diabet hikayesi olanlarda ve evvelki gebeliğinde de birebir illeti yaşamış olanlarda gebelik şekeri rastlanma riski artmıştır. Gebelik diyabeti yaklaşık olarak tüm gebelerin % 5 inde ortaya çıkar. Çoklukla hamileliğin 24. haftasında başlar ve doğumdan sonraki 6. haftaya kadar devam eder. Gebelikte bebeğin gelişimini sağlamak için kan şekerinin doğal olarak umum yükselme eğilimi vardır, fakat diyabet e yatkın durumu olan analarda bu durum denetim dışına çıkıp gestasyonel diabet in oluşmasına neden verebilir.Takiplerde bebeğin suyu (amnion mayi) ziyade olan, bebek ölçüleri olağandan iri olan, gebelik sırasında çokça kilo alan, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu ve dirençli vajinal mantar enfeksiyonları olan analarda bu durumu gözden kaçırmamak gerekir. Tüm gebelere gebeliğin 24-28 hafta arası tarama testi olarak 50 gr şeker yükleme testi yapılır.Gestasyonel diabet 24. haftalardan sonra görüldüğü için bebekte anomali, sakatlık riski yoktur, gelgelelim doğuma yakın açıklanamayan anne karnında bebek kayıpları, çok iri bebek nedeniyle bebeğin doğumda omuzunun takılması, güç veladet ve artmış sezeryan orantıları görülür başkaca doğumdan sonra ise bebeklerin akciğerlerinin tam gelişememesi ile ilgili ağır bakım takipleri gerekebilir. Teşhis edilmiş her hasta ağır takibe alınmalı ve gerekirse insülin hormonu ile( ağızdan alınan şeker ilaçları gebelikte kullanılmaz!) tedavi edilmelidir.
Gebelikten evvel meydana gelen ve şeker hastası olup da gebe kalanlarda çok sıkı şeker takibi yapmak gerekir. Geç devirlerde ortaya çıkan gestasyonel diyabet in tersine gebeliğin birinci devirlerinde, birinci 12 hafta, kandaki yüksek şeker bebekte sakatlık meydana getirebilir. Sıkı bir şeker takibi yapılmalı, gerekirse yeniden insülin hormonu başlamak gerekmektedir. Bu tıp gebeliklerin evvelden planlı ve gebe kalmadan sıkı bir şeker takibi ile kurgulanması sağlıklı olacaktır.
Gestasyonel diyabet ( gebelikte ortaya çıkan şeker hastalığı)
Daha evvel şeker illeti olmayan ve gebelikte şekerin yükselmesiyle seyreden illete gestasyonel diabet( gebelik şekeri) denir. İleri ana yaşı gebeliklerinde,yüksek kilolu analarda, ailesinde diabet hikayesi olanlarda ve evvelki gebeliğinde de birebir illeti yaşamış olanlarda gebelik şekeri rastlanma riski artmıştır. Gebelik diyabeti yaklaşık olarak tüm gebelerin % 5 inde ortaya çıkar. Çoklukla hamileliğin 24. haftasında başlar ve doğumdan sonraki 6. haftaya kadar devam eder. Gebelikte bebeğin gelişimini sağlamak için kan şekerinin doğal olarak umum yükselme eğilimi vardır, fakat diyabet e yatkın durumu olan analarda bu durum denetim dışına çıkıp gestasyonel diabet in oluşmasına neden verebilir.Takiplerde bebeğin suyu (amnion mayi) ziyade olan, bebek ölçüleri olağandan iri olan, gebelik sırasında çokça kilo alan, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu ve dirençli vajinal mantar enfeksiyonları olan analarda bu durumu gözden kaçırmamak gerekir. Tüm gebelere gebeliğin 24-28 hafta arası tarama testi olarak 50 gr şeker yükleme testi yapılır.Gestasyonel diabet 24. haftalardan sonra görüldüğü için bebekte anomali, sakatlık riski yoktur, gelgelelim doğuma yakın açıklanamayan anne karnında bebek kayıpları, çok iri bebek nedeniyle bebeğin doğumda omuzunun takılması, güç veladet ve artmış sezeryan orantıları görülür başkaca doğumdan sonra ise bebeklerin akciğerlerinin tam gelişememesi ile ilgili ağır bakım takipleri gerekebilir. Teşhis edilmiş her hasta ağır takibe alınmalı ve gerekirse insülin hormonu ile( ağızdan alınan şeker ilaçları gebelikte kullanılmaz!) tedavi edilmelidir.
Gebelikten evvel meydana gelen ve şeker hastası olup da gebe kalanlarda çok sıkı şeker takibi yapmak gerekir. Geç devirlerde ortaya çıkan gestasyonel diyabet in tersine gebeliğin birinci devirlerinde, birinci 12 hafta, kandaki yüksek şeker bebekte sakatlık meydana getirebilir. Sıkı bir şeker takibi yapılmalı, gerekirse yeniden insülin hormonu başlamak gerekmektedir. Bu tıp gebeliklerin evvelden planlı ve gebe kalmadan sıkı bir şeker takibi ile kurgulanması sağlıklı olacaktır.