LOHUSA ANAYA PRATİK TEKLIFLER
Analar eski vücut yüküne dönmek için acilen tez etmemelilerdir. Bu mühlet 6 ay ya da daha çokça sürebilir. Bebeklerini emziriyorlarsa eski formlarına daha kolay dönebilirler.
>>Gebelik sırasında önerilenden çokça kilo alınmışsa her ay iki kilo kaybetmek olağandır ayda 2 kilodan çokça tartı kaybı yanlışsız değildir.
>>Lohusalarda zayıflama diyeti uygulanmamalıdır. Ama unlu, yağlı ve şekerli besinleri haddinden fazla yememeğe dikkat edilmelidir.
>>Doğumdan sonra bebek emzirilirken gebelik öncesi periyoda nazaran daha çokça likit besin alınmalıdır.
>>Kalsiyum yanından varlıklı olan süt, yoğurt ve peynir belirtilen ölçüde tertipli olarak tüketilmelidir.(Süt şişkinliğe neden oluyorsa içilmemelidir.)
>>Her gün 1 adet yumurta ve 1 porsiyon etli zerzevat yemeği yenilmelidir.
>>Kuru fasulye, nohut, mercimek ve bulgur karışımı yemekleri, portakal, mandalina, domates, maydanoz, yeşil biber, taze soğan üzere C vitamini yanından güçlü zerzevat ve meyvelerle birlikte tüketilmelidir.(Bu besinler doğumdan iki hafta sonra tüketilmelidir. Gaz sorunu ve hazımsızlık meydana geliyorsa kurubaklagil belli bir mühlet TÜKETİLMEMELİDİR.)
>>Vitaminlerden varlıklı zerzevat ve meyveler diyette her öğün olmalıdır.(turp, brokoli, lahana, pazı, roka, tere, gaz yapıcı sebzeler tüketilmemelidir.)
>>Salam, sosis, sucuk üzere ek hususu içeren gayrı hazır besinler mümkün olduğu kadar yenmemelidir.
>>D vitamini besinlerde bulunmaz. Lakin güneş ışınlarının direkt cilde yansıması ile sağlanır. Bu nedenle emzikli ana güneşlenmeye ihtimam göstermelidir.
>>Kuru meyveler ve kuru yemişler ağır kuvvetleri yanında, demir ve kalsiyum üzere minerallerden de zengindir. Yük denetimi de yapılarak bu besinler tüketilebilir.
>>Kansızlığa neden olduğundan yemeklerle birlikte çay içilmemelidir. Çayı kuşluk, ikindi üzere öğün aralarında, yani yemek yendikten 1-2 saat sonra açık olarak içilmeli, çaylara limon-limon suyu eklenmelidir. İçecek olarak ıhlamur, nane, papatya, kuşburnu üzere bitki çayları tercih edilmelidir.
>>Sebzelerin, makarna ve eriştenin haşlama suları dökülmemelidir. Kuru fasulye, nohut ve barbunya üzere kurubaklagiller yeterlice yıkandıktan sonra ıslatılmalı ve haşlama suları dökülmemelidir.(gaz sorunu varsa kurubaklagil tüketilmemelidir.)
>>Hazır meyve suları, gazoz, ve kolalı içecekler bölgesine taze sıkılmış meyve suları, ayran, limonata tercih edilmelidir.
>>Pekmez kan yapıcıdır, Şeker boş kuvvet kaynağıdır. Şeker noktasına tatlı olarak pekmez yenmesi kansızlığa karşı alınacak tedbirlerden birisidir.
>>Tarım eserlerine haşare öldürücü ilaçlar atıldığından, zerzevat ve meyveler güzelce yıkanmalıdır.
>>Yiyecekler hazırlanırken ellerin berrak olmasına dikkat edilmelidir. Eller sık sık sabunlu su ile yıkanmalıdır.
>>Sigara ve alkol kullanılmamalıdır.
>>Doktora danışılmadan ilaç kullanılmamalıdır.
EMZİRMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
>>Doğumdan sonraki birinci yarım-bir saatte için de emzirmeye başlanmalıdır. Emzirmeden evvel bebeğe hiçbir içecek verilmemelidir.
>>Birinci 6 ayda bebeklere yalnızca ana sütü verilmelidir. Ek besinlere 3 aydan evvel, 6 aydan sonra başlanmamalıdır.
>>6 ayın üzerindeki tüm bebekler ek besin almalıdır ve evlatlar 1,5 - 2 yaşına kadar emzirilebilirler.
>>Süt üretimini arttırmak için, bebekle ana doğumdan sonra tıpkı odada olmalı ve emme derhal başlamalıdır. Aslında bebeğin aldığı birinci süt besleyicidir ve en az ölçülerdeki emme bile süt üretimine yardımcı olur.
>>Ana makul ve kâfi beslenmeli, bol likit tüketmelidir. (günde en az 12 su bardağı süt, ayran limonata, şerbet, şekerli taze meyve suları verilmeli, çay ve kahveden uzak durmalıdır.)
>>Validenin dinlenmesi sağlanmalıdır, valideye ruhsal taraftan yardımcı olunmalıdır. Bebeği ile tensel temas kurmalıdır.
>>Anaya özgüven kazandırıcı yakınlık ve ilgi gösterilmeli ve sakinleşmesi sağlanmalıdır.
>>Bebekler ana sütü ile beslendikleri periyotta büyüme ve gelişme açısından kesinlikle izlenmelidir.
>>Emzirme mühletince bebeğin daima göğüste olması ve emerken uykuya dalması emzirmenin âlâ gittiğinin biri işaretidir.
>>Ana dinlenmiş ve rahat olmalıdır, uzun vade oturmaktan yorulan analara yatar halde emzirme durumu öğretilmelidir.
>>Başarılı bir emzirme için bebek rahat olmalı, yorgun ve tok olmamalıdır, burun delikleri duru olmalı rahat soluk alması sağlanmalıdır.
>>Bebeğin emme refleksi göğsün ağzına yerleştirilmesi ile oluşur. Bebeğin ağzına birkaç damla süt sıkılarak tadını alması ve emmeyi başlatması istenmektedir.
>>Emzirme vadesi her bebeğe nazaran değişebilir, doygunluğa ulaşması yani olgun sütü emmesi beklenmelidir.
DİYETİSYEN MAHMUT GÜMÜŞAY
BESLENME VE DİYET MÜTEHASSISI
KAYNAK:
Evlat hastalıklarında beslenme tedavisi, prof. Dr. Gülden Göksal, uzm.Dyt.Hülya Gökmen, Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Kısmı, Hatipoğlu yayınları, 2000.
Beslenme, Prof. Dr. Ayşe BAYSAL, Hacettepe üniversitesi sıhhat bilimleri fakültesi beslenme ve diyetetik kısmı, Hatipoğlu yayınları, 12. Basınç, Ankara 2009
Analar eski vücut yüküne dönmek için acilen tez etmemelilerdir. Bu mühlet 6 ay ya da daha çokça sürebilir. Bebeklerini emziriyorlarsa eski formlarına daha kolay dönebilirler.
>>Gebelik sırasında önerilenden çokça kilo alınmışsa her ay iki kilo kaybetmek olağandır ayda 2 kilodan çokça tartı kaybı yanlışsız değildir.
>>Lohusalarda zayıflama diyeti uygulanmamalıdır. Ama unlu, yağlı ve şekerli besinleri haddinden fazla yememeğe dikkat edilmelidir.
>>Doğumdan sonra bebek emzirilirken gebelik öncesi periyoda nazaran daha çokça likit besin alınmalıdır.
>>Kalsiyum yanından varlıklı olan süt, yoğurt ve peynir belirtilen ölçüde tertipli olarak tüketilmelidir.(Süt şişkinliğe neden oluyorsa içilmemelidir.)
>>Her gün 1 adet yumurta ve 1 porsiyon etli zerzevat yemeği yenilmelidir.
>>Kuru fasulye, nohut, mercimek ve bulgur karışımı yemekleri, portakal, mandalina, domates, maydanoz, yeşil biber, taze soğan üzere C vitamini yanından güçlü zerzevat ve meyvelerle birlikte tüketilmelidir.(Bu besinler doğumdan iki hafta sonra tüketilmelidir. Gaz sorunu ve hazımsızlık meydana geliyorsa kurubaklagil belli bir mühlet TÜKETİLMEMELİDİR.)
>>Vitaminlerden varlıklı zerzevat ve meyveler diyette her öğün olmalıdır.(turp, brokoli, lahana, pazı, roka, tere, gaz yapıcı sebzeler tüketilmemelidir.)
>>Salam, sosis, sucuk üzere ek hususu içeren gayrı hazır besinler mümkün olduğu kadar yenmemelidir.
>>D vitamini besinlerde bulunmaz. Lakin güneş ışınlarının direkt cilde yansıması ile sağlanır. Bu nedenle emzikli ana güneşlenmeye ihtimam göstermelidir.
>>Kuru meyveler ve kuru yemişler ağır kuvvetleri yanında, demir ve kalsiyum üzere minerallerden de zengindir. Yük denetimi de yapılarak bu besinler tüketilebilir.
>>Kansızlığa neden olduğundan yemeklerle birlikte çay içilmemelidir. Çayı kuşluk, ikindi üzere öğün aralarında, yani yemek yendikten 1-2 saat sonra açık olarak içilmeli, çaylara limon-limon suyu eklenmelidir. İçecek olarak ıhlamur, nane, papatya, kuşburnu üzere bitki çayları tercih edilmelidir.
>>Sebzelerin, makarna ve eriştenin haşlama suları dökülmemelidir. Kuru fasulye, nohut ve barbunya üzere kurubaklagiller yeterlice yıkandıktan sonra ıslatılmalı ve haşlama suları dökülmemelidir.(gaz sorunu varsa kurubaklagil tüketilmemelidir.)
>>Hazır meyve suları, gazoz, ve kolalı içecekler bölgesine taze sıkılmış meyve suları, ayran, limonata tercih edilmelidir.
>>Pekmez kan yapıcıdır, Şeker boş kuvvet kaynağıdır. Şeker noktasına tatlı olarak pekmez yenmesi kansızlığa karşı alınacak tedbirlerden birisidir.
>>Tarım eserlerine haşare öldürücü ilaçlar atıldığından, zerzevat ve meyveler güzelce yıkanmalıdır.
>>Yiyecekler hazırlanırken ellerin berrak olmasına dikkat edilmelidir. Eller sık sık sabunlu su ile yıkanmalıdır.
>>Sigara ve alkol kullanılmamalıdır.
>>Doktora danışılmadan ilaç kullanılmamalıdır.
EMZİRMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
>>Doğumdan sonraki birinci yarım-bir saatte için de emzirmeye başlanmalıdır. Emzirmeden evvel bebeğe hiçbir içecek verilmemelidir.
>>Birinci 6 ayda bebeklere yalnızca ana sütü verilmelidir. Ek besinlere 3 aydan evvel, 6 aydan sonra başlanmamalıdır.
>>6 ayın üzerindeki tüm bebekler ek besin almalıdır ve evlatlar 1,5 - 2 yaşına kadar emzirilebilirler.
>>Süt üretimini arttırmak için, bebekle ana doğumdan sonra tıpkı odada olmalı ve emme derhal başlamalıdır. Aslında bebeğin aldığı birinci süt besleyicidir ve en az ölçülerdeki emme bile süt üretimine yardımcı olur.
>>Ana makul ve kâfi beslenmeli, bol likit tüketmelidir. (günde en az 12 su bardağı süt, ayran limonata, şerbet, şekerli taze meyve suları verilmeli, çay ve kahveden uzak durmalıdır.)
>>Validenin dinlenmesi sağlanmalıdır, valideye ruhsal taraftan yardımcı olunmalıdır. Bebeği ile tensel temas kurmalıdır.
>>Anaya özgüven kazandırıcı yakınlık ve ilgi gösterilmeli ve sakinleşmesi sağlanmalıdır.
>>Bebekler ana sütü ile beslendikleri periyotta büyüme ve gelişme açısından kesinlikle izlenmelidir.
>>Emzirme mühletince bebeğin daima göğüste olması ve emerken uykuya dalması emzirmenin âlâ gittiğinin biri işaretidir.
>>Ana dinlenmiş ve rahat olmalıdır, uzun vade oturmaktan yorulan analara yatar halde emzirme durumu öğretilmelidir.
>>Başarılı bir emzirme için bebek rahat olmalı, yorgun ve tok olmamalıdır, burun delikleri duru olmalı rahat soluk alması sağlanmalıdır.
>>Bebeğin emme refleksi göğsün ağzına yerleştirilmesi ile oluşur. Bebeğin ağzına birkaç damla süt sıkılarak tadını alması ve emmeyi başlatması istenmektedir.
>>Emzirme vadesi her bebeğe nazaran değişebilir, doygunluğa ulaşması yani olgun sütü emmesi beklenmelidir.
DİYETİSYEN MAHMUT GÜMÜŞAY
BESLENME VE DİYET MÜTEHASSISI
KAYNAK:
Evlat hastalıklarında beslenme tedavisi, prof. Dr. Gülden Göksal, uzm.Dyt.Hülya Gökmen, Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Kısmı, Hatipoğlu yayınları, 2000.
Beslenme, Prof. Dr. Ayşe BAYSAL, Hacettepe üniversitesi sıhhat bilimleri fakültesi beslenme ve diyetetik kısmı, Hatipoğlu yayınları, 12. Basınç, Ankara 2009