Gebe kalma ile birlikte anne adaylarında bebeklerine yetebilme stresi başlıyor. Hem kendilerini korurken hem de bebekleri için faydalı olma endişesi ortaya çıkıyor. Bu sebeple öncelikle dengeli ve düzenli beslenmeye dikkat ederek vitamin depolarını doldurmak da kritik öneme sahip! Gebelik boyunca vücudunuzun ihtiyaçları artar. Bedeninizin düzenini korumak ve bebeğinizin gelişimini desteklemek için ekstra vitamin, mineral ve besinlere ihtiyaç ortaya çıkar. Mümkün olduğunca doğal yollarla besinlerden alınması gerekse de hamilelik sırasında beslenmeye ek takviye almanız gerekecektir.
Özellikle 20. gebelik haftasından sonra önemli olan takviye;
Demir: Hamilelik sırasında anne adayının kan hacminde artış olur. Bu artış ile beraber demir ihtiyacı fetüsün ve plasentanın büyümesi nedeniyle artar. Demir takviyesi alımı, demir eksikliği anemisini önlemeye yardımcı olmak için önemlidir ve bebeğin gelişimine faydaları da vardır. Kadınlarda adet kanaması nedeniyle vücuttan demir kaybı erkeklere göre daha fazladır. Özellikle ülkemizde herhangi bir semptom olmasa bile kadınların çoğunda demir depolarında eksiklik mevcuttur. Normal bir gebelikte toplam demir ihtiyacı ekstradan 1 gram kadardır. Bu miktar, bebeğin ihtiyaçlarını karşılamak ve annede artan kan yapımında kullanılmak üzere kullanılır. Gebeliğin ikinci yarısından sonra artan bu demir ihtiyacı günlük ortalama 6 - 7 mg kadardır. Toplamda, gebelikteki günlük demir ihtiyacı 30 mg’a ulaşır. Bu doz, besinlerle yeterli alınamayacağı için takviye olarak alınmalıdır.
Diyette demirden zengin besinler kırmızı et ve baklagillerdir. Özellikle karaciğer, demirden en zengin besin olsa da yüksek oranda vitamin A içerdiği ve bebeğe zarar verebileceği için, sınırlı miktarda tüketilmelidir. Yemekle ya da hemen sonrasında çay ve kahve tüketimi demir emilimini azaltırken, C vitamini, demir emilimini ortalama 6 kat arttırır. Demir hapınızı, portakal suyuyla almanız faydalı olacaktır.
Gebelik boyunca artan demir ihtiyacının anne adayının kendi depolarından sağlaması ya da beslenme ile sağlaması zordur. Kan hacmini arttırabilmek için en fazla ihtiyaç 20. gebelik haftasından sonra oluşur. Kan demir düzeyleri normal bile olsa anne adayına, gebeliğin ikinci yarısından itibaren takviye demir verilmesi gerekir. Bu sebeple kan sayımında değerleriniz normal olsa da, kansızlığınız olmasa da, 20. haftadan sonra demir takviyesi (kan ilaçları) almanız gerekir.
Takviye almadığınız ve demir eksikliğiniz olduğu durumlarda; erken doğum, düşük doğum ağırlığı riskiniz artacağı gibi doğum sürecinde oluşacak ekstra kanama ile beraber kan nakli riskiniz de artacaktır. Ayrıca kansız kalmanız doğum sonrası bebeğiniz ile ilgilenme performansınızı ve gücünüzü de azaltacaktır. Demir takviyesi (kan ilaçları) kabızlığa yol açabilir. Gebelik zaten kabızlığı arttırıcı bir durum oluşturduğu için bu konuda ek önlemler almalısınız ya da doktorunuza bu durumu belirtip, daha az rahatsızlık veren demir takviyelerine geçebilirsiniz.
Unutulmaması gereken bir diğer konu da, demir ilaçlarının dışkınızı siyah renge dönüştürebilmesidir. Demir takviyesine doğumdan sonra da 3 ay boyunca devam edilmesi, doğum sonrası, gebelik öncesindeki demir depolarınıza ulaşmanızı sağlar.