Geçmişten Günümüze Pusula

Pusulanın tarihi
Pusulanın tarihçesi

Mıknatısın kutupluluğunun ve yerin mıknatısa uyguladığı yön belirleme etkisinin birincil ayrımına varanların Çinliler olduğu sanılmaktadır Çinliler, bu özellikleri 1100 yılına doğru kullanmışlardır Pusuladan yararlanmayı Çinlilerden öğrenen Araplar öğrendiklerini Avrupalılara da aktarmışlardır Böylece pusula XII yy'ın sonundan başlayarak Avrupada da kullanılmaya başlamıştır

Fransa'da pusuladan başlangıçta 1200'de laf edilmeye başlandı Bunu, 1207'de İngiltere ve 1213'te İzlanda izledi O zamanlar pusulanın ilkel bir yapısı vardı Ilk manâlı gelişmeyi gerçekleştiren Pierre de Maricourt oldu (1269) İğneyi bir mile geçirdikten sonradan, bunu bir yanı şeffaf ve derecelenmiş bir kutunun içine yerleştirdi Mıknatıslı pusula, yerin mıknatıssal alanı ile çalışarak yön gösterir

Kerteriz (Tarafsızlık) pusulası
Manyetik güney açısını (tarafsızlık) belirlemek için herhangi bir gök cisminden kerteriz almaya yarayan ve kaptan köprüsünün açık bir noktasına yerleştirilen bir pinülle donatışmış büyük pusula
Asma pusula
Gemilerin seyir kamaraları ile süvari sınıfı ve ikinci kaptan kamaralarının kemerlerine altüst olarak asılan özel pusula Süvari Sınıfı ve ikinci kaptanın dinlenirken gemi rotasını kontrol etmesini sağlar
Elektromanyetik pusula
Uçaklarda kullanılan manyetik pusula
Hareketli donanımı bir aks çevresinde dönen ve aygıttan bağımsız bir manyetik alanın etkisindeki bir mıknatıstan oluşan, elektro manyetik ölçü aygıtı Pouilletin tasarladığı ve Gaugainin geliştirdiği tanjant pusulasında, yer manyetik alanıyla içinden ölçülecek akımın geçtiği sabit bir bobinin yarattığı alanın bileşkesinin etkisindeki mıknatıslaşmış iğne tanjantı bu akımla, orantılı bir açı dek sapar
Benzer şekilde sinüs pusulası da vardır
Düman (Dümenci) pusulası
Serdümenin verilen rota açısından ayrılmaması için dümen dolabının üstüne yerleştirilmiş pusula
Sandal pusulası
Minik teknelerde ve filikalarda kullanılan, kararlılığı yüksek ufak pusula
Sıvılı pusula
Gemilerde kullanılan sıvılı bir pusula
Pusula kartının salınımlarını eksilmek için kabında içki ve su karışımı bulunan pusula
Sıvılı pusula bir sakıncayı ortadan kaldırır Manyetik donanımı, suiçki karışımı bir akıcı içinde yüzen şamandıralara alt iki büyük mıknatıstan meydana kazanç Bu şamandıralar pusulanın ağırlığını hafifletir ve aks üzerindeki pusula mihverinin sürtünmesini azaltır Çelik gemiler yerin manyetik alanının yeğinliğini ve yönünü büyük ölçüde değiştirir Bundan nedeniyle açıklanmış yönlerde pusulayı kimi defa kullanılamaz ülkü getiren manâlı sapmalar ortaya çıkar Geminin demir kısımlarının etkisi pusulanın yakınına uygun biçimde yerleştirilen denkleştiricilerle giderilir Aralıksız manyetiklik, mıknatıslarla geçersiz ayla getirilir, geçici manyetiklik ise yumuşak düşey demirlerle (bilyeler ve flinder çubukları) geçersiz ışık halkası getirilir

Cayroskop pusulası
Cayroskopun mekanik kararlılığına tarafından düzenlenmiş ve böylece manyetik etkilere aleyhinde duyarsız olan pusula
Tartma merkezinden asılan ve elektrik yardımıyla büyük tez döndürülen bir cayroskoptan meydana gelir Diğer bir tertibat olmaksızın, ekseni dönmeye başladığı anda yöneltildiği bir yıldızın hareketini izler Bir aleyhinde tartma sistemi bu yatay ekseni yerinde tutar ve bir sönümleme sistemi bu eksenin coğrafi kuzey doğrultusundan ayrılmasını önler Düzelticiler, geminin enlemini, hızını ve farklı alanlara yönlendirilmiş hareketlerden kaynaklanan ivmeleri göz önünde bulundurmayı sağlar Yineleyiciler, dümen kamarasına, kaptan köprüsünün iki yanında yerleştirilir ve radyogonyometre, radar vb ile donatılır
Yavru pusula
Cayropusulanın hareketlerini bir senkron motor sistemiyle izleyen ve bir pusula gibi istikamet belirten cihaz
Kerteriz almak için geminin sancakiskele alabandalarına yakın köprü üstlerine olduğu gibi geminin yeke dairesine, harita kamarasına ve kimi kez de kaptan kamarasına yerleştirilir
Kadranlı pusula
Bir kutu içine yerleştirilen ve aygıtı yönlendirerek istendiğinde saati öğrenmeyi karşılayan küçük güneş saati *