Geleneksel el sanatları ile ilgili meslekler hangileridir?

DOKUMACILIK

Tekstil; eğirme veya diğer yollarla iplik haline getirilerek veya elyafı birbirine öbür metotlarla tutturarak bir bütün meydana getirme yoluyla elde edilen her nesil bez, örgü, döşemelik, halı, kilim, zili, cicim, keçe, kolonlar vb'dir

Dokumacılık Anadolu'da bir zamanlar beri yapıla gelen, birçok yörede geçimini sağlama kaynağı olmuş ve olmaya aralıksız bir el sanatıdır
İŞLEME SANATI

El sanatlarımızın kibar örneklerinden olan oyalar; süslemek, süslenmek amacından başka taşıdıkları anlamlarla bir irtibat aracı olarak da kullanılmaktadır Günümüzde Anadolu'da tığ, iğne, mekik, firketefilkete gibi araçlarla yapılan oyaların ya bordür veya bir motif olarak tasarlanmış olanları, kullanılan vasıta doğrultusunda ve tekniklerine göre öbür adlar almaktadır Bunlar; iğne, tığ, mekik, firketefilkete, koza, yün, mum, boncuk ve kumaş artığı olarak sıralanabilir Kastamonu, Konya, Elazığ, Bursa, Bitlis, Gaziantep, İzmir, Ankara, Bolu, Kahramanmaraş, Aydın, İçel, Tokat, Kütahya gibi şehirlerimizde daha yoğun olarak yapılmakta, fakat eski önemini kaybederek çeyiz sandıklarında varlığını korumaya çalışmaktadır Geleneksel kıyafetlerle birlikte kullanılan oyalarımızın yanı sıra takılarda göze çarpan aksesuarlardandır Anadolu'da yaşamış tüm uygarlıklar değerli ve sözde kıymetli taşlarla metalle birlikte ya da ayrı işleyerek sanatsal kaliteli eserler üretmişlerdir Selçuklularla birlikte gelen öbür üslupların en nemlisi Türkmen takılarıdır Osmanlı İmparatorluğu döneminde ise imparatorluğun gelişimine paralel olarak mücevhercilik önem kazanmıştır
AHŞAP OYMACILIĞI

Anadolu'da Tunç Çağında bakır, kalay katılarak tuncun elde edilmesinden sonraki dönemlerde bakır, altın, gümüş gibi madenler de vurma ve dökme tekniğiyle işlenmişlerdir En çok kullanılan maden bakırdır Maden işçiliğinde vurma, telkari, kazıma (kalemkar), çekiç işi kakma, küftgani, savatlama, ajır kesme gibi teknikler kullanılmaktadır Bakırın yanı sıra pirinç, altın, gümüş gibi metallerle yapılan el sanatları günümüzde üstün işçilik ve çeşitli tasarımlarla yaşatılmaya çalışılmaktadır Günümüzde en çok kullanılan maden işleme olan bakır kalaylanarak mutfak eşyası yapımıyla geniş bir şekilde sürdürülmektedir Barınma gereğinden doğan mimari, bölgelerin coğrafi koşullarına tarafından biçimlenmiş, çeşitlenmiştir Buna emrindeki olarak gelişen Ahşap işçiliği Anadolu'da Selçuklu döneminde gelişip, kendine özgü bir niteliğe ulaşmıştır Selçuklu ve Beylikler dönemi ağaç eserler daha fazla mihrap, cami kapısı, dolap kapakları gibi mimari elemanlar olup üstün işçilik içermişlerdir Osmanlı döneminde sadeleşerek daha fazla sehpa, kavukluk, yazı takımı, çekmece, sandık, kaşık, taht, kayık, rahle, Kur'an muhafazası gibi gündelik başvuru formu eşyaları ve pencere, dolap kapağı, kiriş, konsol, tavan, mihrap, minber, sanduka gibi mimari eserlerde uygulanmıştır

Ağaç işçiliğinde kullanılan malzeme daha çok ceviz, elma, armut, sedir, abanoz ve gül ağacıdır Kakma, boyama, kündekâriz, kabartmaoyma, kafes, kaplama, yakma gibi tekniklerle işlenen ahşap eşyalar günümüzde de kullanılmaktadır Bu teknikler Zonguldak, Bitlis, Gaziantep, Bursa, İstanbulBeykoz, Ordu gibi illerde halen devamlı hammaddesine tarafından layık kazanan baston ve asaların kullanımı yüzyıllar baştan başa sürmüş, 19 yüzyılda yaygınlaşmıştır Baston ve asaların sap kısımları; gümüş, altın, kemik, sedef gibi malzemelerden, vücut kısımları ise gül, kiraz, abanoz, kızılcık, bambu, kamış vb Ağaçlardan yapılmaktadır Müzik aletleri yapımı önceden beri devam etmektedir Bu aletler ağaçlar, bitki örtüsü ve hayvanların; deri, bağırsak, kıl, kemik ve boynuzlarından yararlanılarak yapılmaktadır Telli, yaylı, nefesli, vurmalı çalgılar olarak gruplandırılmaktadır
ÇİNİ SANATI

Mimariye emrindeki olarak gelişen diğer bir sanat kolu da çini sanatıdır Anadolu'ya Selçuklularla girmiştir Figürlü sanat eserlerini kullanmaktan çekinmeyen Selçuklu sanatkarlar bilhassa hayvan tasvirlerinde çok başarılı olmuşlardır 14 yüzyılda İznik, 15 yüzyılda Kütahya, 17 yüzyılda Çanakkale'de başlayan seramik sanatı bu yörelerde kendilerine has renk, desen, form özellikleri ile Osmanlı Dönemi seramik ve çini sanatına yeni yorumlar getirmiştir 14 19 yüzyıllar arası Türk çini ve seramik sanatı fevkalade yaratıcı işçiliği ile dünya çapında üne kavuşmuştur
CAM İŞÇİLİĞİ

Anadolu uygarlıklarından elde edilen cam işçiliğinin en seçkin örnekleri günümüzde sırçaın tarihi gelişimi konusuna ışık tutmaktadır Farklı Alanlara Yönlendirilmiş model ve formlarda vitray, Selçuklular döneminde geliştirilmiştir Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul'un fethiyle camcılığın merkezi bu kent olmuştur Çeşmi bülbül, Beykoz işi bu dönemden günümüze ulaşabilen tekniklerden bazılarıdır

Anadolu'da camın başta gözboncuğu olarak üretimi İzmirGörece köyündeki ustalar kadar gerçekleştirilmiştir Anadolu'nun her tarafında temelinde nazar inancı olan cam boncukları bakmak mümkündür Nazarlık yoluyla canlı ya da nesneye yönelen bakışların dikkatinin diğer bir nesneye yöneleceğine inanılır bu nedenle nazar boncuğundan yapılan nazarlıklar canlının veya nesnenin görünen bir yerine takılır
MİMARLIK

Geleneksel mimaride dış cephe ve iç mekan süslemesinde taş işçiliğide kayda değer bir yer tutmaktadır Taş işçiliğinin mimari dıştan en fazla uygulama alanı kabir taşlarıdır Oyma, kabartma, kazıma (profito) gibi teknikler uygulanmaktadır Kullanılan dekor öğeleri, bitkisel, geometrik motifler ile yazı ve figürlerdir Hayvansal figür azdır İnsan figürlerine ise Selçuklu Dönemi eserlerinde rastlanmaktadır
SEPETÇİLİK

Günümüzde fonksiyonunu henüz kaybetmeyen sepetçilik atalardan öğrenildiği gibi halen; saz, söğüt ve fındık dallarından örülerek yapılmaktadır Eşya, gıda vb Taşıma amacından başka ev içi dekorasyonunda da kullanılmaya başlanmıştır

Hayvancılıkla uğraşan kırsal kesimlerde yaygın olarak kullanılan keçe, çul ve ağaçtan yapılan semer kullanıldığı dönem baştan başa geleneksel sanatların bir kolunu oluşturmuştur

Türkiye'de yapılan öteki el sanatları; Halıcılık, Kilimcilik ,Kumaş Dokumacılığı, Çinicilik, Seramik Çömlek Yapımcılığı, İşlemecilik, Oya Yapımcılığı, Cilt İşçiliği, Müzik Aletleri, Yapımcılığı, Taş İşçiliği, Bakırcılık, Sepetçilik, Örmecilik, Ahşap ve Ağaç İşçiliği, Mücevher, Sırça İşlemeciliği, Metal İşlemeciliği olarak sayılabilir *