GENÇLERİN BESLENME ALIŞKANLIKLARI
Beslenme, pek çok insan tarafından karın doyurmak, canın istediği besinleri yemek, içmek halinde tanımlanmaktadır. Halbuki vücudun gereksinim duyduğu güç ve 50’ye yakın cinste besin öğesinin, ehliyetli ve istikrarlı bir biçimde besinler yolu ile alınması gerekmektedir. Beslenmede, besinlerin içerdiği protein, vitamin ve mineral üzere besin öğeleri büyük değer taşımaktadır. Lakin tek tip beslenerek, mütemadi öğün atlayarak, bir besinden çokça ölçüde yiyerek vs sağlıklı kalabilmek pek mümkün olamamakta. Besin çeşitliliğine ehemmiyet verilmelidir.
Ergenlik çağının en kıymetli özellikleri; süratli büyüme, fizyolojik, ruhsal ve çevre istikametten gelişme ve değişmedir. Bu devrin özellikleri, gencin beslenme nizamına ve alışkanlıklarına da yansır. Genç kendisini televizyon, gazete ve mecmualarda gördüğü insanlara benzetme hasreti içinde onların öğütlerini pratik hevesine kapılabilir. Bu periyotta yanlış uygulanan zayıflama diyetleri ehliyetsiz ve istikrarsız beslenme nedenidir. Bedensel hareketler artırıldığı, ehliyetli ve istikrarlı beslenmeye dikkat edildiği sürece kasların gücü artar ve şişmanlık önlenir, kemik mineral yoğunluğu artar.
Çoklukla kız evlatlarında 11 yaş, erkeklerde 13 yaş civarında büyüme hızlanmaya başlar. Uzunluk ve yük ölçülerinde değerli artışlar olur. Büyüme süratli olduğu ve aktiflik arttığı için, ergenlik çağında yekun kuvvet ve besin öğeleri gereksinimi, hayatın hiçbir periyodunda görülmeyecek noktada yüksektir. Bu çağlardaki evlatların başta kahvaltı olmak üzere, asla öğün atlamamaları gerekir. Yapılan pek çok ilmî çalışmada kahvaltı yapan evlatların mektep muvaffakiyetinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Öğün atlamak bir sonraki öğünde daha çokça ve süratli yenilmesinin yanında farkında olunmadan yağ ölçüsünün artmasına, kas ve su kaybının olmasına neden olmaktadır. Aç kalmak ve öğün atlamak kan şekerinin düşmesine, münasebetiyle şekerli besinlerin çokça tüketilmesine neden olmaktadır. Şekerin ziyadesi vücutta yağ olarak depolanmakta, şişmanlık ve beraberindeki 40’ı aşkın illete yer hazırlamaktadır.
Bu yaş kümesindeki evlatlar günde 8 saatten kadar uyumalı, süt, yoğurt ve peynirin yarım yağlı yahut yağsız olanlarını tercih etmeli, şekerli ve yağlı besinlerden kaçınmalı, kızartılmış besinlerden uzak durmalıdır. Büyüme ve gelişme çağında oldukları için protein gereksinmeleri biraz daha çokça olacaktır. Bu bağlamda balık başta olmak üzere et, yumurta, süt ve süt eserleri üzere hayvansal kaynaklı protein kaynakları diyette ihmal edilmemelidir. Gün içerisinde yaklaşık olarak her saat başı bir bardak su içmeleri, posalı yani lifli (kurubaklagiller, kepekli tahıllar, zerzevat ve meyveler gibi) besinlerin tüketimine kıymet vermeleri, kesinlikle egzersiz / spor yapmaları konusunda teşvik edilmeliler. Tatlı ve fast food usulü beslenmeye kesinlikle bir sınırlama getirilmelidir.
Beslenme, pek çok insan tarafından karın doyurmak, canın istediği besinleri yemek, içmek halinde tanımlanmaktadır. Halbuki vücudun gereksinim duyduğu güç ve 50’ye yakın cinste besin öğesinin, ehliyetli ve istikrarlı bir biçimde besinler yolu ile alınması gerekmektedir. Beslenmede, besinlerin içerdiği protein, vitamin ve mineral üzere besin öğeleri büyük değer taşımaktadır. Lakin tek tip beslenerek, mütemadi öğün atlayarak, bir besinden çokça ölçüde yiyerek vs sağlıklı kalabilmek pek mümkün olamamakta. Besin çeşitliliğine ehemmiyet verilmelidir.
Ergenlik çağının en kıymetli özellikleri; süratli büyüme, fizyolojik, ruhsal ve çevre istikametten gelişme ve değişmedir. Bu devrin özellikleri, gencin beslenme nizamına ve alışkanlıklarına da yansır. Genç kendisini televizyon, gazete ve mecmualarda gördüğü insanlara benzetme hasreti içinde onların öğütlerini pratik hevesine kapılabilir. Bu periyotta yanlış uygulanan zayıflama diyetleri ehliyetsiz ve istikrarsız beslenme nedenidir. Bedensel hareketler artırıldığı, ehliyetli ve istikrarlı beslenmeye dikkat edildiği sürece kasların gücü artar ve şişmanlık önlenir, kemik mineral yoğunluğu artar.
Çoklukla kız evlatlarında 11 yaş, erkeklerde 13 yaş civarında büyüme hızlanmaya başlar. Uzunluk ve yük ölçülerinde değerli artışlar olur. Büyüme süratli olduğu ve aktiflik arttığı için, ergenlik çağında yekun kuvvet ve besin öğeleri gereksinimi, hayatın hiçbir periyodunda görülmeyecek noktada yüksektir. Bu çağlardaki evlatların başta kahvaltı olmak üzere, asla öğün atlamamaları gerekir. Yapılan pek çok ilmî çalışmada kahvaltı yapan evlatların mektep muvaffakiyetinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Öğün atlamak bir sonraki öğünde daha çokça ve süratli yenilmesinin yanında farkında olunmadan yağ ölçüsünün artmasına, kas ve su kaybının olmasına neden olmaktadır. Aç kalmak ve öğün atlamak kan şekerinin düşmesine, münasebetiyle şekerli besinlerin çokça tüketilmesine neden olmaktadır. Şekerin ziyadesi vücutta yağ olarak depolanmakta, şişmanlık ve beraberindeki 40’ı aşkın illete yer hazırlamaktadır.
Bu yaş kümesindeki evlatlar günde 8 saatten kadar uyumalı, süt, yoğurt ve peynirin yarım yağlı yahut yağsız olanlarını tercih etmeli, şekerli ve yağlı besinlerden kaçınmalı, kızartılmış besinlerden uzak durmalıdır. Büyüme ve gelişme çağında oldukları için protein gereksinmeleri biraz daha çokça olacaktır. Bu bağlamda balık başta olmak üzere et, yumurta, süt ve süt eserleri üzere hayvansal kaynaklı protein kaynakları diyette ihmal edilmemelidir. Gün içerisinde yaklaşık olarak her saat başı bir bardak su içmeleri, posalı yani lifli (kurubaklagiller, kepekli tahıllar, zerzevat ve meyveler gibi) besinlerin tüketimine kıymet vermeleri, kesinlikle egzersiz / spor yapmaları konusunda teşvik edilmeliler. Tatlı ve fast food usulü beslenmeye kesinlikle bir sınırlama getirilmelidir.