iltasyazilim
FD Üye
kalıtımsal mühendisliği ve biyoteknoloji nedir,
kalıtımsal mühendisliği ve biyoteknoloji hakkında bilgi,
genetik mühendisliği ve biyoteknoloji çalışmaları
KALITIMSAL MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ
Mikroskop bulunmadan önce canlılar hakkında edinilen bilgiler gözlemlere dayanmaktaydı
Mikroskop bulunduktan sonra canlılarla ilgili deney , araştırma ve araştırmalar yapılmıştır
Bilim adamlarının yaptıklarının yaptıkları araştırmalarda yer alan en önemli olay DNA nın bulunuşu ve üzerindeki çalışmalardır
MOLEKÜLER BİYOLOJİ
DNA ile ilgili çalışmalar yapan bilim dalına moleküler biyoloji denir
GEN MÜHENDİSLİĞİ ( GENETIK MÜHENDİSLİĞİ )
Moleküler biyolojide elde edilen bilgilerin mühendislik bilgileriyle birleştirilmesine GENETIK MÜHENDİSLİĞİ denir
Dış etkiler ile canlının ırsi özelliklerinin değiştirilerek onlara yeni işlevler kazandırılmasıyla ilgili araştırmalar yapan bilim dalına GENETIK MÜHENDİSLİĞİ denir
Genetik mühendisliği genlerin ayıklanması , çoğaltılması , değiştirilmesi diğer bir canlınınkiyle birleştirilmesi yada diğer bir canlıya aktarılması gibi çalışmalarla uğraşır
Bilim adamları bu çalışmalarıyla
• rahatsızlık ve böceklere dirençli yeni bitki örtüsü ve hayvanlar oluşturabiliyor
• Endüstriyel atıkları yiyebilen bakteriler üretebiliyor
• Canlıları klonlayabiliyorlar
B İ Y O T E K N O L O J İ
Biyoteknoloji canlı doku ve organları kullanarak yerinde usul ve tekniklerle endüstri ve tıp alanında kullanılmak üzere istenilen ürünler elde edilmektedir
Biyoteknoloji bir fazla bilim dalıyla birlikte kullanılır
Genetik mühendisliği Biyoteknoloji tarafından kullanılmaktadır
Biyoteknolojinin kullanım alanları
• Protein üretilmesi
• Hormon , vitamin ,antibiyotik elde edilmesinde,
• Yeni sebze ve meyve üretiminde,
• zarar görmüş organların onarımında
Günümüzde yediğimiz bir fazla gıda ürünü biyoteknojiden yararlanılarak üretilmektedir
Bunun esas nedenleri ;
• ürün kalitesini çoğaltmak
• mevsimlerden bağımsız ürünler elde etmek
G E N O M
İnsan genlerinin projesinin çıkarılmasına genom projesi denir
GENOM PROJESİYLE YAPILAN ÇALIŞMALARLA
aDNA nın yapısında bulunan bazların dizilişi belirlendi,
bİnsan genomunda 40 000 140 000 arasında gen bulunduğu saptandı ,
cIrsi hastalıkların olup olmadığı saptanabiliyor
(kan yada yanak içinden alınan hücrelerin incelenmesiyle ırsi rahatsızlık olup olmadığı anlaşılabiliyor )
dEkoloji,evrim, eski kalıntı bilimi ve DNA ile kimlik tespit çalışmalarında kolaylıklar sağlanmıştır
eIrsi hastalıklara niçin olan genlerin DNA dan çıkarılarak kalıtsal hastalıklar önlenebilir
(Kalıtsal hastalıklara niçin olan genlerin varlığı bulunup insan genomundan çıkarılırsa daha sağlıklı nesiller oluşturulabilir hatta insan ömrü uzatılabilir
Sirke sineğinin genlerinde yapılan çalışmalarla ömrünün uzaması sağlanmıştır )
İnsan yumurta ve sperm genlerinin şifrelerinin çözülmesiyle bu hücrelerdeki rahatsızlık genleri saptama edilerek sağlamlarıyla değiştirilebilir )
fİnsan organlarının diğer canlılar üstünde üretimi sağlanarak organ nakillerinin gerçekleşmesi sağlanabilir
(İnsandan insana yapılan doku ve organ nakillerindeki olumsuzlukları tamir etmek için hayvanlara (domuzlara ) insan geni nakledilerek onların insanlarınkiyle aynı yapıda organlara sahip olmaları için incelemeler yapılmaktadır
Fareler üstünde insan kulağı üretilmiştir
gSeri çoğalan kuvvet olumsuz şartlara dirençli daha verimli bitki ve hayvanlar üretmek
(ABD de 200C soğuğa dayanıklı patates üretilmiştir
hBir canlıya ait genlere eklemeler yapılarak canlıya yeni karakterler kazandırılabilir
GEN HARİTASININ ÇOKARILMASI
DNA daki organik bazların dizilişlerinin çıkarılması anlamına gelir
İnsan DNA sında 3,2 milyar baz olduğu saptama edilmiştir Bu çalışmalarda hangi genin ne kavrama geldiği bulunacak hastalıklara neden olan genlerin bulunup engelleme şansı doğacaktır
DNA TESTİ
Parmak izi gibi her canlının DNA sı daki baz dizilişi farklıdır Suçluların tespiti tamamlanmak ta yada kalıtımsal hastalıkların tespitinde de kullanılmaktadır
GEN TEDAVİSİ
Diğer bir canlıdan alınan DNA parçalarının canlıya aktarılmasıyla veya zararlı genlerin etkisiz ülkü getirilmesiyle gerçekleştirilerek bitki ve hayvanlar yeni özellikler kazandırılabilir
K L O N L A M A
Bir canlının kalıtımsal kopyasının üretilmesidir
Ilk hayvan klonlanması 1996 yılında DOLLY adında koyunla olmuştur
Her hangi bir vücut hücresine dönüşebilecek hücrelere KÖK GÖZENEKLI OLAN denir
Kök hücresel klonlanıp organ ilerletmek bundan böyle muhtemel lakin bu çalışmalar la ilgili tartışmalar devam etmektedir
TIPTAKİ YARARLARI
Hastalıklara niçin olan genlerin değiştirilmesi ya da hastalığı engelleyecek genlerin insanlara verilmesi ,
Ilaç yapımında değişik bakterilerin kullanılması ,
TARIMDA VE HAYVANCILIKTAKİ UYGULAMALARI
Genetiği değiştirilmiş bir çok bitki ve hayvan etraf koşullarına dayanıklı ülkü getirilir
Gıda değeri ve içeriği değiştirilen canlılar oluşturulur
İstenilen karakteri almak için istenilen özellikte canlılar çaprazlanır *
kalıtımsal mühendisliği ve biyoteknoloji hakkında bilgi,
genetik mühendisliği ve biyoteknoloji çalışmaları
KALITIMSAL MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ
Mikroskop bulunmadan önce canlılar hakkında edinilen bilgiler gözlemlere dayanmaktaydı
Mikroskop bulunduktan sonra canlılarla ilgili deney , araştırma ve araştırmalar yapılmıştır
Bilim adamlarının yaptıklarının yaptıkları araştırmalarda yer alan en önemli olay DNA nın bulunuşu ve üzerindeki çalışmalardır
MOLEKÜLER BİYOLOJİ
DNA ile ilgili çalışmalar yapan bilim dalına moleküler biyoloji denir
GEN MÜHENDİSLİĞİ ( GENETIK MÜHENDİSLİĞİ )
Moleküler biyolojide elde edilen bilgilerin mühendislik bilgileriyle birleştirilmesine GENETIK MÜHENDİSLİĞİ denir
Dış etkiler ile canlının ırsi özelliklerinin değiştirilerek onlara yeni işlevler kazandırılmasıyla ilgili araştırmalar yapan bilim dalına GENETIK MÜHENDİSLİĞİ denir
Genetik mühendisliği genlerin ayıklanması , çoğaltılması , değiştirilmesi diğer bir canlınınkiyle birleştirilmesi yada diğer bir canlıya aktarılması gibi çalışmalarla uğraşır
Bilim adamları bu çalışmalarıyla
• rahatsızlık ve böceklere dirençli yeni bitki örtüsü ve hayvanlar oluşturabiliyor
• Endüstriyel atıkları yiyebilen bakteriler üretebiliyor
• Canlıları klonlayabiliyorlar
B İ Y O T E K N O L O J İ
Biyoteknoloji canlı doku ve organları kullanarak yerinde usul ve tekniklerle endüstri ve tıp alanında kullanılmak üzere istenilen ürünler elde edilmektedir
Biyoteknoloji bir fazla bilim dalıyla birlikte kullanılır
Genetik mühendisliği Biyoteknoloji tarafından kullanılmaktadır
Biyoteknolojinin kullanım alanları
• Protein üretilmesi
• Hormon , vitamin ,antibiyotik elde edilmesinde,
• Yeni sebze ve meyve üretiminde,
• zarar görmüş organların onarımında
Günümüzde yediğimiz bir fazla gıda ürünü biyoteknojiden yararlanılarak üretilmektedir
Bunun esas nedenleri ;
• ürün kalitesini çoğaltmak
• mevsimlerden bağımsız ürünler elde etmek
G E N O M
İnsan genlerinin projesinin çıkarılmasına genom projesi denir
GENOM PROJESİYLE YAPILAN ÇALIŞMALARLA
aDNA nın yapısında bulunan bazların dizilişi belirlendi,
bİnsan genomunda 40 000 140 000 arasında gen bulunduğu saptandı ,
cIrsi hastalıkların olup olmadığı saptanabiliyor
(kan yada yanak içinden alınan hücrelerin incelenmesiyle ırsi rahatsızlık olup olmadığı anlaşılabiliyor )
dEkoloji,evrim, eski kalıntı bilimi ve DNA ile kimlik tespit çalışmalarında kolaylıklar sağlanmıştır
eIrsi hastalıklara niçin olan genlerin DNA dan çıkarılarak kalıtsal hastalıklar önlenebilir
(Kalıtsal hastalıklara niçin olan genlerin varlığı bulunup insan genomundan çıkarılırsa daha sağlıklı nesiller oluşturulabilir hatta insan ömrü uzatılabilir
Sirke sineğinin genlerinde yapılan çalışmalarla ömrünün uzaması sağlanmıştır )
İnsan yumurta ve sperm genlerinin şifrelerinin çözülmesiyle bu hücrelerdeki rahatsızlık genleri saptama edilerek sağlamlarıyla değiştirilebilir )
fİnsan organlarının diğer canlılar üstünde üretimi sağlanarak organ nakillerinin gerçekleşmesi sağlanabilir
(İnsandan insana yapılan doku ve organ nakillerindeki olumsuzlukları tamir etmek için hayvanlara (domuzlara ) insan geni nakledilerek onların insanlarınkiyle aynı yapıda organlara sahip olmaları için incelemeler yapılmaktadır
Fareler üstünde insan kulağı üretilmiştir
gSeri çoğalan kuvvet olumsuz şartlara dirençli daha verimli bitki ve hayvanlar üretmek
(ABD de 200C soğuğa dayanıklı patates üretilmiştir
hBir canlıya ait genlere eklemeler yapılarak canlıya yeni karakterler kazandırılabilir
GEN HARİTASININ ÇOKARILMASI
DNA daki organik bazların dizilişlerinin çıkarılması anlamına gelir
İnsan DNA sında 3,2 milyar baz olduğu saptama edilmiştir Bu çalışmalarda hangi genin ne kavrama geldiği bulunacak hastalıklara neden olan genlerin bulunup engelleme şansı doğacaktır
DNA TESTİ
Parmak izi gibi her canlının DNA sı daki baz dizilişi farklıdır Suçluların tespiti tamamlanmak ta yada kalıtımsal hastalıkların tespitinde de kullanılmaktadır
GEN TEDAVİSİ
Diğer bir canlıdan alınan DNA parçalarının canlıya aktarılmasıyla veya zararlı genlerin etkisiz ülkü getirilmesiyle gerçekleştirilerek bitki ve hayvanlar yeni özellikler kazandırılabilir
K L O N L A M A
Bir canlının kalıtımsal kopyasının üretilmesidir
Ilk hayvan klonlanması 1996 yılında DOLLY adında koyunla olmuştur
Her hangi bir vücut hücresine dönüşebilecek hücrelere KÖK GÖZENEKLI OLAN denir
Kök hücresel klonlanıp organ ilerletmek bundan böyle muhtemel lakin bu çalışmalar la ilgili tartışmalar devam etmektedir
TIPTAKİ YARARLARI
Hastalıklara niçin olan genlerin değiştirilmesi ya da hastalığı engelleyecek genlerin insanlara verilmesi ,
Ilaç yapımında değişik bakterilerin kullanılması ,
TARIMDA VE HAYVANCILIKTAKİ UYGULAMALARI
Genetiği değiştirilmiş bir çok bitki ve hayvan etraf koşullarına dayanıklı ülkü getirilir
Gıda değeri ve içeriği değiştirilen canlılar oluşturulur
İstenilen karakteri almak için istenilen özellikte canlılar çaprazlanır *