Gerçeküstücülük (Sürrealizm) Nedir?

Sürrealizm (Gerçeküstücülük) Nedir?

Ruhsal özdevimle sanat yapma temeline dayanan modern bir sanat akımı Birinci Dünya Savaşından daha sonra (1920'lerde) Fransa'da ortaya çıkan bu sanat akımı, savaşın getirdiği toplumsal bunalımları bilimsel olarak çözememekten doğan bir umutsuzlukla, bütünüyle usa aykırıcı bir felsefesel hafıza temeline dayanır

Dadacılık, Freud ’un erosalcılığı, Bergson'un sezgiciliği ve Husserl'in olaybilimi gibi çürük temeller üzerinde yükselen gerçeküstücülük'ün kurucusu Fransız ozanı ve düşünürü Andre Breton'dur Gerçeküstücü fikir, dünyayı saçmaya indirger; nitekim sonunda da Albert Camus'un saçmacılığını doğurmuştur

Alman düşünürü Husserl'in fenomenolojisinde olduğu gibi kendimizi iyi anlamak için doğadan yok doğayı anlamak için kendimizden yola çıkmalıyızdiyen Breton, salt ruhsal özdevim adını verdiği yöntemini şöyle anlatır; Usun hiç bir denetine, hiç bir töresel ya da estetik tasaya ast olmaksızın, düşüncenin kendini olduğu gibi ortaya koyması için, düşüncenizin kendi üstüne kapanmasına en kullanışlı bir yerde oturun Önünüzde kağıt ve kalem bulunsun Bütün bilgilerinizden ve yeteneklerinizden sıyrılın (Husserl, fenomenolojisinde bunu tüm dünyalıları paranteze alın deyimiyle dile getirir) Evvelden bir konu düşünmeksizin, duraksamayarak ve yazdıklarınızı okuyup düzeltmeden, yapabildiğiniz kadar hızla yazın Sözcükleri, hiç bir düşünsel harmoni katmadan, gelişigüzel seri sıralayın Elde edeceğiniz yapıt, gerçeküstü bir yapıt olacaktır

Breton, 1929 yılında yayımladığı ikinci bildirisinde de şöyle demektedir: Ruhumuzun öyle bir yeri var oysa, bu yerden bakınca, bundan böyle, yaşamla vefat, geçmişle gelecek, hakiki ve tasarım, dile getirilen ve dile getirilemeyen, yukarı ve altında çelişik değildirler İste bu yer, gerçeküstü'dür Toplumsal bunalımların bilimsel çözümünü gerçekleştiremeyen düşüncelerin varacakları sonuç da kuşkusuz bir de bir şey olamaz Usaaykırıcı sanat anlayışının amacı, Camus'nün deyişiyle saçmanın zevki'ni vermektir Çünkü, yine Camus'nün deyişiyle çevremizde saçmanın iklimi vardır

Çevremizde, bilimsellikten uzaklaşanların meydana getirdiği, saçmanın saçması bir iklim bulunduğu doğrudur Ne var ama sorun, bu iklimi överek ve ona uyarak yok, ona aleyhinde çıkarak ve onunla savaşarak çözülebilir Hakiki şu ancak saçmadan alınan zevkle fakat saçmalanır ve bu da kısa bir vakit daha sonra, sürrealizm gibi, yitip gider Ardında da hiç bir iz bırakmaz *