Hamilelik döneminde anne adayının ve bebeğinin sağlık durumunu öğrenmek için uygulanılan testlerden biri olan şeker yüklemesi testini çok kez duymuşuzdur. Peki gebelik şekeri nedir? Gebelik şekeri belirtileri neler? Gestasyonel diyabet testi nasıl yapılır? Hamilelikte şeker yüklemesi testi zararlı mı? Şeker yüklemesi testi ne işe yarar? Hamilelikte şeker yüklemesi nasıl yapılır? Gestasyonel diyabet kalıcı mıdır?
Hamilelik döneminde hem anne adayının hem de bebeğin sağlık durumunu kontrol altında tutmak için uzmanlar tarafından pek çok test uygulanmaktadır. Yapılan bu testler arasında ismini en sık duyduğumuz testte gebelik şekeri testi gelir. Tıp literatüründe 'Gestasyonel diyabet' olarak nitelendirilen gebelik şekeri, bebek rahme düşmeden önce kadının vücudunda belirmez iken hamilelik esnasında ortaya çıkar. Kontrol edilemediği durumlarda bebeklerde ani ölüm gibi ciddi zararlar doğurabilen gebelik şekeri anne adaylarının hamileliğinde ki 24-28. haftaları arasında ortaya çıkar. Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizlere ek olarak ilaç kullanımıyla kontrol altına alınabilen gebelik şekerinde kan şekeri seviyesi dengede tutularak güç bir doğum yapma riski engellenir, böylelikle de anne-bebeğin sağlığı korunur. Anne ve bebek için hayati önem taşıyan şeker yüklemesi testi son zamanlarda nedensiz bir şekilde ihmal edilebilmektedir. Halbuki anne adayının karbonhidratlı öğünü sonrasında kan şekeri değerini görmek için çok önemlidir. Anne adayında şeker hastalığı varsa bile rahatsızlık bu test sayesinde kolaylıkla ortaya çıkmaktadır. Peki şeker yüklemesi testi her hamile için önerilir mi? Gebelik şekeri testinin riskleri neler? İşte meydana getirebileceği bazı sıkıntılı sonuçlar:
-Bebeğin normalden fazla kiloyla doğması
-Prematüre (Erken) doğum
-Erken doğumdan dolayı bebeğin akciğer gelişiminin tamamlanamaması
-Birtakım metabolik hastalıklar
-İlerleyen zamanlarda bebeğin tip 2 diyabet hastalığına yakalanma riskinin artışı
GEBELİK DİYABETİ (GESTASYONEL DİYABET) NEDİR? GEBELİK ŞEKERİ KİMLERDE DAHA SIK GÖRÜLÜR? GESTASYONEL DİYABET KALICI MI?
Gebelik diyabeti, hamilelik esnasında ortaya çıkan ve çoğu zamanda bebek dünyaya geldikten sonra yok olan yüksek kan şekeridir. Hamileliğin herhangi bir trimesterında belirebilen gebelik şekeri, vücudun ekstra ihtiyaçlarını karşılamak için kan şekeri düzeylerini kontrol etmeye yardımcı olan insülini yeterince üretemiyorsa gebelik diyabeti var demektir.
Hamilelik dönemindeki kadınların ortalama %2-4 kadarında ortaya çıkan gebelik şekeri rahatsızlığı, genel olarak ailesinde diyabet hastası kimselerde, kilolu kişilerde, +35 yaş hamilelikte ve önceki hamileliklerde 4 kg üzerinde doğum yapmış kimselerde daha sık rastlanmaktadır. Hamilelik öncesinde ideal kiloya sahip olma, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz uygulaması, aşırı şekerli gıdalardan uzak durma ve yağ alımını azaltma gibi önerilere kulak verilmelidir.
GEBELİKTE ŞEKER HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELER? GEBELİK DİYABETİ NASIL ANLAŞILIR? HAMİLELİKTE ŞEKER BELİRTİLERİ...
Hamilelik döneminde diyabet sıkıntısı olan anne adaylarının normal standartların üzerinde su tüketmesi, aşırı yemek yeme, hızlı kilo kaybı, gün içerisinde devamlı tuvalete çıkma gibi nedenler hamilelikte şeker belirtileri arasına girmektedir. Hamilelik döneminde şeker yüklemesi testi yaptırılarak daha sonra oluşabilecek problemlerin önüne geçilebilir.
Hamilelikte kan şekeri seviyesi çok yükseldiğinde şu belirtiler görülür:
-Artan susama hissi
-Normalden daha sık idrar yapma ihtiyacı hissetmek
-Ağız kuruluğu
-Yorgunluk
GEBELİK ŞEKERİNİN BEBEK İÇİN RİSKLERİ NELER?
1- Hamilelikte şekerin farkına varılmadığında bebeğin omuzlarında orantısızlık ve birden kilo artışı görülebilir. Bu durum karşısında normal doğum şansı azalır, sezaryen ihtimali artar. Aşırı kilodan dolayı doğum esnasında felç gibi problemler oluşabilir.
2- Bebeğin kesesinin bulunduğu yerdeki suyun fazla olması doğum şansını azaltır.
3- Gebelik zehirlenmesine bağlı olarak tansiyon sıkıntıları çıkabilir.
GEBELİKTE ŞEKER NASIL ÖLÇÜLÜR? HAMİLELİKTE ŞEKER YÜKLEMESİ TESTİ NASIL YAPILIR? ŞEKER YÜKLEMESİ TESTİ NE ZAMAN YAPTIRILIR?
Hamile kadınlarda şekerin yükselmesiyle görülen Gestasyonel diyabet, çoğunlukla 20. haftadan sonra ortaya çıkar. 24 ve 28.hafta aralığında uygulanan bu test, hamile kadına 50 gram kadar glikoz yüklenmesiyle yapılır. Testin uygulanması esnasında kola bir iğne batırılır ve bu iğne 120 dakika kadar orada bekletilir.
Bazı anneler testte yüklenen şeker miktarı konusunda endişelenebilir. Halbuki 50 gram şeker, yalnızca 2 büyük portakal tüketiminden çok farklı değildir. Şeker değeri 140’ın üzerine çıkmışsa, 3 saatlik 100 gram glikoz yükleme testiyle kesin tanı konur. Gestasyonel diyabet tanısı konmuşsa hamile kadına oral yani ağız yoluyla ilaç verilmez. Bunun yerine doktor tavsiye ederse insülin+ sağlıklı beslenme veya yalnızca sağlıklı beslenme ile durum çözülmeye çalışılır. Gebelik şekeri çıktığından itibaren hamilelik geçse bile doğum sonrasını takip eden ilk 3-4 ay dikkatli beslenmeye dikkat edilmelidir. Nedeni ise gebelikte şekerin hayatın tamamını etkileyecek kalıcılık da sürmemesidir.
GESTASYONEL DİYABETİ OLANLAR NE YEMEMELİ? ŞEKER HASTASI HAMİLELERE YASAK KARŞI YİYECEKLER!
GESTASYONEL DİYABET TANISI OLAN HAMİLELERDE;
-Aşırı miktarda tatlı, şeker ve çikolata,
-Geceleri yoğun miktarda meyve,
-Makarna, börek, ekmek gibi un ürünleri,
-Organik olmayan katkılı meyve suları,
-Enerji içecekleri,
-Kafeinli içecekler,
-Hamilelik döneminde diyabet tehlikesinden dolayı sütten de uzak durulmalıdır.