Gıda duyarlılık testleri nedir ? Ne işe yarar ?

Günümüzde sıhhatimizi etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Gerilim, trafik, iş yoğunluğu, hengam azlığı, sıhhatsiz beslenme, hareketsiz hayat, haddinden fazla kalori alımı ya da ehliyetsiz kalori alımı gibi…Peki bunların yanına sağlıklı olarak bildiğiniz besinleri de eklersek?



Azık hassaslık testi, son 10 yıl içinde popülerleşen, kişinin sıhhat durumunu düzgünleştirmeye yönelik tasarlanan ve ekseriyetle yanlış gayelerle kullandırılan testlerin umumi ismidir. Testlerde ölçülen vücut tarafından üretilen IgG (immunglobülin G) antikorudur. İntolerans ve allerji değildir.



Alerji vücudun besin/ besin dışı unsurlara gösterdiği haddinden fazla yansıdır. Alerjilerde laf konusu olan IgE ve Histamin seviyeleridir. Alerjilerin çoğunlukla genetik olduğu düşünülmektedir. Rastgele bir besin / besin dışı hususa karşı alerjiniz varsa o besin / besin dışı unsurdan hayat müddetiniz boyunca uzak durmalısınız. Alerjen hususun ölçüsüz ölçülerde ya da bilinçsiz olarak 2 kez vücudu alınması “anaflaktik şok”a neden olabilir.



İntolerans ise barsak emilim bozukluğudur. Ekseriyetle bağırsakta olması gereken enzim fonksiyonlarının zayıflığı ya da yokluğunda kelam mevzusudur. İntoleransınız olan besini ömür müddetiniz boyunca hudutlu ölçülerde ya da hiç almamız gerekir ( laktoz intoleransı, maltoz intoleransı, sukroz ,ntoleransı ya da nişasta intoleransı üzere durumlarda şekerlerin en yalın formlarına yıkılamaması nedeniyle likitler bağırsaklara itilmekte ve sulu ishale neden olmaktadır (ozmotik ishal). İshal başka besinlerin emilmeden bağırsaklardan atılmasına, binaenaleyh gayrikâfi beslenmeye neden olabilmektedir.



Hassaslık ise bağırsaklarda enfeksiyon oluşması sonucu kimi besinlerin (genellikle en sık tüketilenlerin) enfeksiyondan etkilenmesi sonucu vücudun o besine mahsus IgG antikoru üretmesi ve besinin tüketim sıklığına bağlı olarak antikor seviyesini arttırmasıdır. Enfeksiyonun kaynağı besinin kendisi olabileceği üzere akut diyare, bakteriye bağlı enfeksiyonlar (Campylobacter, Salmoneüa, Shigella, Escheria Koli, Parazit Enfeksiyonu, Giardia Lamblia, Entamoela Histolitika (Amipli Dizanteri)kronik konstipasyon, virüse bağlı enfeksiyonlar (Rotavirus, Norvvalk Virüsü, Sitomegalovirüs, Herpes simplex) ve IBS (rahatsız barsak sendromu) üzere sebepleri olabilir. Hassaslıklar aslında kimseyi allerjilerinden korusa da besin / besin dışı hususların vücutta tam olarak emilmemesine yol açar.



Örneğin şayet süt ve süt eserlerine karşı hassaslığınız varsa ve size önerilen; bir vade boyunca süt ve süt eserleri tüketmemeniz ise şikayetleriniz başladığından önerilen vade bitene kadar süt içindeki kalsiyum, fosfor, A vitamini başta olmak üzere içerdiği makro ve mikro besin öğelerinden yararlanamıyorsunuz demektir.



Hassaslık testleri zayıflamanıza direkt olarak yardım etmez. Gelgelelim bağırsak meseleleriniz uzun müddettir devam ediyorsa ve vücudunuzda su retansiyonu (su tutulumu, ödem) varsa hassaslık testi sonuçlarınıza uyduğunuzda ödeminizi atmanıza ve bağırsak tertibinizi geri kazanmanıza yardımcı olur. Testi yaptırmadan evvel bir eksper tarafından şikayet anamnezi alınması gerekir. Şikayetleriniz hassaslık semptomlarına münasebetli değilse hekim ya da diyetisyeninizin teklifse diğer taramalar yaptırmanız gerekebilir. Besin hassaslık teti için olması beklenen semptomlar;

• Kronik ya da sıklıkla tekrarlayan konstipasyon
• Kronik ya da sıklıkla tekrarlayan diyare
• Gaz hissi
• Karın ağrısı
• Kramp
• Umumî ya da karın nahiyesinde şişkinlik
• Gün ahir ya da sabah kalktığınızda şişmiş el ve ayaklar ve göz etrafı
• Sebebi bilinmeyen ya da migren üslubu baş ağrısı
  

Test sonuçlarınızı tatbike başladıktan bir müddet sonra ( 20 gün ile 2 ay ) yaşanılan şikayetler ve semptomlar ortadan kalkmaya başlar. Belirlenen vade tamamlandığında her bir besin ve/ yahut besin dışı husus 4-5 günde 1 defa olmak üzere teker teker denenerek günlük beslenmenize geri katılır.



Besin hassaslık testi herkese mütenasip değildir. Şayet kalp hastalığınız, diyabetiniz (şeker hastalığınız), böbrek hastalığınız varsa hekim ve diyetisyeniniz ile görüşmeden test yaptırmayınız.