Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Glisemik indeks, tercih edilen gıdanın tüketildikten sonra, kan şekeri seviyesini (kandaki GI glikoz seviyesi) ne dek tez arttıracağını gösteren bir ölçümdür Bambaşka gıdaların kan şekerine etkisi koskocoman farklılıklar göstermektedir
Glisemik indeks, gıda tüketildikten daha sonra, gıdada yer alan her bir gram karbonhidratın kandaki şeker seviyesini, saf glikozun tüketimi ile oranlayarak varsayım edilir Glikozun glisemik indeksi 100 olarak kabul edilir*Glisemik indeks çizelgelerinde çoğunlukla her bir gıda için tek bir değerinde bulunur lakin mahsul çeşitliliğine, olgunluğuna, nasıl işlendiğine, gizleme koşullarına ve ne şeklide pişirildiğine tarafından bu değerlerinde değişmesi muhtemeldir Buna en iyi verilebilecek örneklerden biri kimi vakit orta seviyede, kimi zaman da yüksek seviyede glisemik indekse sahip olabilen patatestir
Bunun yanında kişinin vereceği glisemik tepki de kişiden kişiye olduğu gibi kandaki üzüm şekeri düzeyine yan olarak benzer kişide günler arası çeşitlilik gösterebilir Çoğu glisemik indeks değeri dekstroz seviyesine tüketimden iki saat sonraki etkisini göstermeyebilir Bir Takım şeker hastaları da etkisini dört saat sonra hissedebilir
Gıdalardaki Glisemik İndeks Tespiti
Karbonhidrat içerip süratli bir şekilde sindirilebilen gıdaların içerdikleri dekstroz da kana fazla çabuk karışır ve böyle gıdalar yüksek glisemik indekse sahiptir Aksine tez sindirilemeyen karbonhidratlı gıdaların içerdiği glikoz daha yavaş karıştığından glisemik indeks değerleri düşüktür Bu teşebbüs 1980 yılında Toronto Üniversitesi ’nden Dr David J Jerkins ve arkadaşları tarafından, hangi gıdaların şeker hastaları için daha iyi olduğunu irdeledikleri bir proje çalışması ile geliştirilmiştir Düşük glisemik indeks, gıdanın daha yavaş sindirildiği ve karbonhidratlarının daha uzun zamanda absorbe olduğu anlamına gelmektedir Bu aynı zamanda düşük insülin ihtiyacı anlamına gelip, kandaki üzüm şekeri ve kan lipitlerinin kontrolünü uzun zamana yayılması anlamını taşımaktadır
Bir gıdanın glisemik indeksi, 12 saatlik açlık durumundan sonra gıdanın belirtilmiş bir arz karbonhidrat içerecek şekilde (genellikle 50 gram) tüketilmesi sonrasındaki 2 saatlik periyotta kandaki şeker değerinin değişimi eğrisinin gelişen alanı ile (AUC) açıklama edilir Teste alt tutulan gıdanın AUC değeri, dekstroz veya beyaz ekmek gibi standart olarak kullanılan bir maddenin AUC değerine bölünüp 100 ile çarpılarak bulunur Ortalama glisemik indeks değeri de, bu testin 10 ayrı kişide tekrarlanıp ortalamasının alınması ile hesaplanır Test yapılırken uyarı edilmesi gereken nokta, standart olarak alınan madde ile deneme edilecek gıdanın eşit miktarda karbonhidrat içermesidir
Günümüzde doğrulanmış metotlarda referans standart madde olarak, glisemik indeks değeri 100 olarak kabul edilen dekstroz kullanılmaktadır başkaca beyaz ekmek de kullanılabilmekte fakat neticede bambaşka glisemik indeks değerleri vermektedir (eğer beyaz ekmeğin glisemik indeksi 100 olarak kabul edilirse, glikozun glisemik indeks değeri takriben 140 olur)
Gıdaların Glisemik İndeks Değerleri
Gıdaları, glisemik indeks değerlerine kadar üç bambaşka sınıfta gruplandırmak mümkündür Bunlar; düşük glisemik indekse sahip gıdalar (GI: 55 ve daha az), orta düzeyde glisemik indekse sahip gıdalar (GI: 5669), yüksek glisemik indekse sahip gıdalar (GI: 70 ve daha pozitif)
Düşük glisemik indekse sahip gıdalar: Kavrulmuş fıstık, yoğurt, çilek, greyfurt, mercimek, süt, kuru kayısı, fasulye, makarna, elma, armut, portakal, bezelye, havuç, kivi, muz ’dur
Orta düzeyde glisemik indekse sahip gıdalar: Haşlanmış patates, bal, dondurma, kola gibi gazlı içecekler, kuru üzüm, ananas, kruvasan ’dır
Yüksek glisemik indekse sahip gıdalar: Beyaz ekmek, karpuz, patates kızartması, kumpir, mısır gevreği, yaban havucu ’dur
Kaynakça:
http:enwikipediaorg
Glisemik indeks, gıda tüketildikten daha sonra, gıdada yer alan her bir gram karbonhidratın kandaki şeker seviyesini, saf glikozun tüketimi ile oranlayarak varsayım edilir Glikozun glisemik indeksi 100 olarak kabul edilir*Glisemik indeks çizelgelerinde çoğunlukla her bir gıda için tek bir değerinde bulunur lakin mahsul çeşitliliğine, olgunluğuna, nasıl işlendiğine, gizleme koşullarına ve ne şeklide pişirildiğine tarafından bu değerlerinde değişmesi muhtemeldir Buna en iyi verilebilecek örneklerden biri kimi vakit orta seviyede, kimi zaman da yüksek seviyede glisemik indekse sahip olabilen patatestir
Bunun yanında kişinin vereceği glisemik tepki de kişiden kişiye olduğu gibi kandaki üzüm şekeri düzeyine yan olarak benzer kişide günler arası çeşitlilik gösterebilir Çoğu glisemik indeks değeri dekstroz seviyesine tüketimden iki saat sonraki etkisini göstermeyebilir Bir Takım şeker hastaları da etkisini dört saat sonra hissedebilir
Gıdalardaki Glisemik İndeks Tespiti
Karbonhidrat içerip süratli bir şekilde sindirilebilen gıdaların içerdikleri dekstroz da kana fazla çabuk karışır ve böyle gıdalar yüksek glisemik indekse sahiptir Aksine tez sindirilemeyen karbonhidratlı gıdaların içerdiği glikoz daha yavaş karıştığından glisemik indeks değerleri düşüktür Bu teşebbüs 1980 yılında Toronto Üniversitesi ’nden Dr David J Jerkins ve arkadaşları tarafından, hangi gıdaların şeker hastaları için daha iyi olduğunu irdeledikleri bir proje çalışması ile geliştirilmiştir Düşük glisemik indeks, gıdanın daha yavaş sindirildiği ve karbonhidratlarının daha uzun zamanda absorbe olduğu anlamına gelmektedir Bu aynı zamanda düşük insülin ihtiyacı anlamına gelip, kandaki üzüm şekeri ve kan lipitlerinin kontrolünü uzun zamana yayılması anlamını taşımaktadır
Bir gıdanın glisemik indeksi, 12 saatlik açlık durumundan sonra gıdanın belirtilmiş bir arz karbonhidrat içerecek şekilde (genellikle 50 gram) tüketilmesi sonrasındaki 2 saatlik periyotta kandaki şeker değerinin değişimi eğrisinin gelişen alanı ile (AUC) açıklama edilir Teste alt tutulan gıdanın AUC değeri, dekstroz veya beyaz ekmek gibi standart olarak kullanılan bir maddenin AUC değerine bölünüp 100 ile çarpılarak bulunur Ortalama glisemik indeks değeri de, bu testin 10 ayrı kişide tekrarlanıp ortalamasının alınması ile hesaplanır Test yapılırken uyarı edilmesi gereken nokta, standart olarak alınan madde ile deneme edilecek gıdanın eşit miktarda karbonhidrat içermesidir
Günümüzde doğrulanmış metotlarda referans standart madde olarak, glisemik indeks değeri 100 olarak kabul edilen dekstroz kullanılmaktadır başkaca beyaz ekmek de kullanılabilmekte fakat neticede bambaşka glisemik indeks değerleri vermektedir (eğer beyaz ekmeğin glisemik indeksi 100 olarak kabul edilirse, glikozun glisemik indeks değeri takriben 140 olur)
Gıdaların Glisemik İndeks Değerleri
Gıdaları, glisemik indeks değerlerine kadar üç bambaşka sınıfta gruplandırmak mümkündür Bunlar; düşük glisemik indekse sahip gıdalar (GI: 55 ve daha az), orta düzeyde glisemik indekse sahip gıdalar (GI: 5669), yüksek glisemik indekse sahip gıdalar (GI: 70 ve daha pozitif)
Düşük glisemik indekse sahip gıdalar: Kavrulmuş fıstık, yoğurt, çilek, greyfurt, mercimek, süt, kuru kayısı, fasulye, makarna, elma, armut, portakal, bezelye, havuç, kivi, muz ’dur
Orta düzeyde glisemik indekse sahip gıdalar: Haşlanmış patates, bal, dondurma, kola gibi gazlı içecekler, kuru üzüm, ananas, kruvasan ’dır
Yüksek glisemik indekse sahip gıdalar: Beyaz ekmek, karpuz, patates kızartması, kumpir, mısır gevreği, yaban havucu ’dur
Kaynakça:
http:enwikipediaorg
