Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Göktürk Yazıtları Hakkında,Göktürk Yazıtları Nedir, 10 Sınıf Göktürk Yazıtları Konu Anlatım,10 Sınıf Türk Edebiyatı
SORU 1)
Orhun Kitabeleri ya da Göktürk Yazıtları EDEBI BİR METİNDİRDil, yabancı etkilerden uzaktan ve yalın bir Türkçe'dir Yazıtlarda yer yer realist tarih dili, yer yer eleştiri cümleleri, yer yer de dinç bir hitabe dili kullanılmıştır Yazıtlarda aliterasyonlu (ses tekrarına dayalı) bir söyleyiş vardır Keza hükümdar Bilge Kağan ’ın ağzından Türk halkına seslenen benzersiz bir hitabet örneğidir
Bu kitabe çok gelişmiş, varlıklı kelimeli bol mecazlı edebi bir hitabe örneği olarak yazılmıştırİşte bu sebeplerden Göktürk Yazıtları yazinsal bir eserdir
2)
GÖKTÜRK Yazıtlarının dini, tarihi ve siyasi önemi
Orhun ya da Göktürk Yazıtları Türk dünyası için çoğu yönden tartma taşır Bunların başında yazıtların Türkçenin birincil yazılmış belgeleri olması gelir Gerçektende günümüze kadar yapılan araştırmalara tarafından Orhun alfabesiyle yazılmış yazıtlar ve belgeler, Türk dili tarihinin birincil fiziksel verilerini oluşturur Bu yazıtların dili incelendiği süre Türkçenin o döneme kadar epeyce gelişmiş bir dil olduğu sonucu çıkarılabilir Gerek dilbilgisi birimlerinin çeşitliliği, gerek kelime dağarcığının kullanarak uygulanması, bu belgelerdeki dilin sözlü ve yazılı anlatıma büyük yatkınlık gösterdiğini açıklamaktadır
Orhun yazıtları, düz yazı örnekleridir, bununla birlikte kimi dilciler yazıtların şiir şeklinde yazıldıklarını ileri sürmektedirler Ama bunu onaylamak pek olanaklı değildir Gerçi yazıtlardaki dil ve söyleyiş şiire kullanışlı görünmektedir Fakat bu özelliği onun türünden kaynaklanmaktadır
Orhun Yazıtları, anıhitabe karışımı bir türde yazılmıştır denilebilir Ilk bakışta dikkati, konuşan birey, yani Bilge Kağan çekmektedir Bilge Kağanı dinç bir söylevci yapmaktadır İkinci vurgulanması gereken yönde yazıtların tarihsel ve siyasal bir içerik taşımasıdır
Orhun Yazıtları, Türk tarihi, toplum yaşamı, kültürel yapısı yönünden de aydınlatıcı bilgilerle doludur Yazıtlar Göktürk Kağanlığının devlete ait ağızdan yazılı bir tarihi görünümündedir Tarihte başta Türk adıyla kurulan bu devlet bozkır devletlerinin keskin özelliklerini taşır Benzer soydan gelen tüm boylarını “il adıyla oluşturacak yapıda merkezi otoriteye bağlanması, siyasal erkin hemen bütün olarak orduya dayandırılması, dolayısıyla da iktisadi gücün bu orduyla sağlanması…
3soru:
İstemi Yabgu ve Batı Tarafı adlı metin tarihi bir metindir; çünkü Göktürkler hakkında veri vermeye yönelik dilin göndergesel işlevde kullanıldığı bir üslupla tarihi bir olayı niçinnetice ilşkileri içinde objektif bir şekilde vermektedir
4)
Göktürk Yazıtları söylev özelliklerini taşıyan yazinsal bir dilin, mecazların laf sanatlarının kullanıldığı bir metindirDiğer metin ise tarihi bir metin olduğu için öğretmeye dayalıdırMecazlar, bağlı anlamlar yoktur, dil göndergesel işlevde kullanılmıştırburadan hareketle edebiyat ve tarih arasında şöyle bir ilişki vardır:
Edebiyat ve tarih birbirilerinin verilerinden yararlanan iki bilim dalıdırEdebiyatla tarih arasında fazla sıkı bir ilişki vardırHer edebi eser dönemin zihniyetinden izler taşır, yazinsal eserler de yazıldığı dönemin siyasi sosyal idareli vb…özelliklerinden etkiler taşıdığı için tarihin verilerinden yararlanabilirTarih bilimi de edebiyattan yararlanır, örneğin bir yazarın anıları yazıldığı döneme ışık tuttuğu için tarihsel bir doküman niteliği taşır(Mesela Yakup Kadri'nin Halide Edip'in hatıra kitapları) O anılardan tarihçiler yararlanabilir ve tarihi olaylara ışık tutarlar…Edebi eserler böylece çok bakımdan tarihe kaynaklık ederGöktürk Yazıtları ve Büyükbaba Korkut Hikayeleri birer yazinsal metin olmakla beraber tarihe ışık tuttukları için de tarihi belgedirlerAynı zamanda Oğuz Kağan, ŞuDestanı, İlyada ve Odise, Şehname gibi Türk ve dünya edebiyatına ait destanlar toplumların geçmişini yansıttığı için tarih açısından önemlidirBunun yanı sıra seyahatnameler, tezkireler, anılar edebiyat tarihi için olduğu kadar tarih için de çok manâlı kaynaklardır
5soru:
Çanakkale Şehitlerineşiiri Mehmet Akif göre Çanakkale Savaşı'nda (1918) şehit olan askerlerimiz için yazılan epik bir manzumedirŞiir tarihin en kanlı savaşı olan Çanakkale Savaşı'nda şair Asım'ın Nesli olarak belirttiği kahraman askerimizin teknikçe fazla üstün olan Avrupalılara aleyhinde iman gücüyle kazandığı destansı savaşı çok canlı tasvirler ve harikulade imgelerle betimlemektedir
6SORU:
Çanakkale Savaş'ının yapıldığı dönemin siyasi ve tarihi olayları şiire yansımıştır
Bir muharebe sahnesinin tasviriyle başlayan parçada, düşmanın hem sayıca çokluğu, keza de biraraya gelmiş milletlerin ve kavimlerin çeşitliliği karşısında Mehmetçiğin kahramanlığı devleşir Batı'nın yirminci asırda uygarlık namına yaptığı acımasızlık ve gaddarlık tabloları çizilir Nihayet, bu savaş sahnelerinin ana kahramanına sıra gelmiştir Akif, bu kahraman iradesini, gücünü ve bu irade ile gücün ilahi kaynağını tanımlama ettikten sonra, şehadet faslına kazanç Şair, şiirinin bu kısmında sanatının tüm ustalığını göstererek harikulade mukayeseler, teşbihler yapar *
SORU 1)
Orhun Kitabeleri ya da Göktürk Yazıtları EDEBI BİR METİNDİRDil, yabancı etkilerden uzaktan ve yalın bir Türkçe'dir Yazıtlarda yer yer realist tarih dili, yer yer eleştiri cümleleri, yer yer de dinç bir hitabe dili kullanılmıştır Yazıtlarda aliterasyonlu (ses tekrarına dayalı) bir söyleyiş vardır Keza hükümdar Bilge Kağan ’ın ağzından Türk halkına seslenen benzersiz bir hitabet örneğidir
Bu kitabe çok gelişmiş, varlıklı kelimeli bol mecazlı edebi bir hitabe örneği olarak yazılmıştırİşte bu sebeplerden Göktürk Yazıtları yazinsal bir eserdir
2)
GÖKTÜRK Yazıtlarının dini, tarihi ve siyasi önemi
Orhun ya da Göktürk Yazıtları Türk dünyası için çoğu yönden tartma taşır Bunların başında yazıtların Türkçenin birincil yazılmış belgeleri olması gelir Gerçektende günümüze kadar yapılan araştırmalara tarafından Orhun alfabesiyle yazılmış yazıtlar ve belgeler, Türk dili tarihinin birincil fiziksel verilerini oluşturur Bu yazıtların dili incelendiği süre Türkçenin o döneme kadar epeyce gelişmiş bir dil olduğu sonucu çıkarılabilir Gerek dilbilgisi birimlerinin çeşitliliği, gerek kelime dağarcığının kullanarak uygulanması, bu belgelerdeki dilin sözlü ve yazılı anlatıma büyük yatkınlık gösterdiğini açıklamaktadır
Orhun yazıtları, düz yazı örnekleridir, bununla birlikte kimi dilciler yazıtların şiir şeklinde yazıldıklarını ileri sürmektedirler Ama bunu onaylamak pek olanaklı değildir Gerçi yazıtlardaki dil ve söyleyiş şiire kullanışlı görünmektedir Fakat bu özelliği onun türünden kaynaklanmaktadır
Orhun Yazıtları, anıhitabe karışımı bir türde yazılmıştır denilebilir Ilk bakışta dikkati, konuşan birey, yani Bilge Kağan çekmektedir Bilge Kağanı dinç bir söylevci yapmaktadır İkinci vurgulanması gereken yönde yazıtların tarihsel ve siyasal bir içerik taşımasıdır
Orhun Yazıtları, Türk tarihi, toplum yaşamı, kültürel yapısı yönünden de aydınlatıcı bilgilerle doludur Yazıtlar Göktürk Kağanlığının devlete ait ağızdan yazılı bir tarihi görünümündedir Tarihte başta Türk adıyla kurulan bu devlet bozkır devletlerinin keskin özelliklerini taşır Benzer soydan gelen tüm boylarını “il adıyla oluşturacak yapıda merkezi otoriteye bağlanması, siyasal erkin hemen bütün olarak orduya dayandırılması, dolayısıyla da iktisadi gücün bu orduyla sağlanması…
3soru:
İstemi Yabgu ve Batı Tarafı adlı metin tarihi bir metindir; çünkü Göktürkler hakkında veri vermeye yönelik dilin göndergesel işlevde kullanıldığı bir üslupla tarihi bir olayı niçinnetice ilşkileri içinde objektif bir şekilde vermektedir
4)
Göktürk Yazıtları söylev özelliklerini taşıyan yazinsal bir dilin, mecazların laf sanatlarının kullanıldığı bir metindirDiğer metin ise tarihi bir metin olduğu için öğretmeye dayalıdırMecazlar, bağlı anlamlar yoktur, dil göndergesel işlevde kullanılmıştırburadan hareketle edebiyat ve tarih arasında şöyle bir ilişki vardır:
Edebiyat ve tarih birbirilerinin verilerinden yararlanan iki bilim dalıdırEdebiyatla tarih arasında fazla sıkı bir ilişki vardırHer edebi eser dönemin zihniyetinden izler taşır, yazinsal eserler de yazıldığı dönemin siyasi sosyal idareli vb…özelliklerinden etkiler taşıdığı için tarihin verilerinden yararlanabilirTarih bilimi de edebiyattan yararlanır, örneğin bir yazarın anıları yazıldığı döneme ışık tuttuğu için tarihsel bir doküman niteliği taşır(Mesela Yakup Kadri'nin Halide Edip'in hatıra kitapları) O anılardan tarihçiler yararlanabilir ve tarihi olaylara ışık tutarlar…Edebi eserler böylece çok bakımdan tarihe kaynaklık ederGöktürk Yazıtları ve Büyükbaba Korkut Hikayeleri birer yazinsal metin olmakla beraber tarihe ışık tuttukları için de tarihi belgedirlerAynı zamanda Oğuz Kağan, ŞuDestanı, İlyada ve Odise, Şehname gibi Türk ve dünya edebiyatına ait destanlar toplumların geçmişini yansıttığı için tarih açısından önemlidirBunun yanı sıra seyahatnameler, tezkireler, anılar edebiyat tarihi için olduğu kadar tarih için de çok manâlı kaynaklardır
5soru:
Çanakkale Şehitlerineşiiri Mehmet Akif göre Çanakkale Savaşı'nda (1918) şehit olan askerlerimiz için yazılan epik bir manzumedirŞiir tarihin en kanlı savaşı olan Çanakkale Savaşı'nda şair Asım'ın Nesli olarak belirttiği kahraman askerimizin teknikçe fazla üstün olan Avrupalılara aleyhinde iman gücüyle kazandığı destansı savaşı çok canlı tasvirler ve harikulade imgelerle betimlemektedir
6SORU:
Çanakkale Savaş'ının yapıldığı dönemin siyasi ve tarihi olayları şiire yansımıştır
Bir muharebe sahnesinin tasviriyle başlayan parçada, düşmanın hem sayıca çokluğu, keza de biraraya gelmiş milletlerin ve kavimlerin çeşitliliği karşısında Mehmetçiğin kahramanlığı devleşir Batı'nın yirminci asırda uygarlık namına yaptığı acımasızlık ve gaddarlık tabloları çizilir Nihayet, bu savaş sahnelerinin ana kahramanına sıra gelmiştir Akif, bu kahraman iradesini, gücünü ve bu irade ile gücün ilahi kaynağını tanımlama ettikten sonra, şehadet faslına kazanç Şair, şiirinin bu kısmında sanatının tüm ustalığını göstererek harikulade mukayeseler, teşbihler yapar *
