Golgi Aygıtı ve Diktiyozom (Dictyosoma) Golgi Aygıtı ve Diktiyozom (Dictyosoma) Golgi aygıtı birçok daha aşağı birimlerden meydana gelmiştir Bu birimlerin adam başına diktiyozom denir (Yunanca diktiyon ağ, soma karoser demektir) Diktiyozomların tümü Golgi aygıtını oluşturur Ergin sperma ve kan hücreleri hariç tüm hayvan ve keza bitki hücrelerinde bir veya birkaç tane bulunur Senaaaleme, özellikle salgı yapan hücrelerde iyi görülür (ipekböceğinin ipek salgı bezlerindeki hücrelerde fazla gelişmiştir) Genel Olarak sentriyolun civarında ve çekirdeğin üstüne yakın olarak bulunur Düz ER'dan çok farklı değildir Düz ER'a kadar tüpcük ve lamelcikleri daha yoğun olarak içerir Birbirinin üstüne katlanmış 530 kadar kanalcık (Cistern Sisterna Latince yağmur suyu toplayan çukur demektir) taşır ER'dan osmium ve gümüş taşıyan boyalarla boyanmasıyla ayrılır, birincil kere 1898 yılında italyan bilim adamı camıüo golgi, gümüşlü boya ile asap hücrelerinde üstüste dizilmiş plakaları tanımladığından, bu yapıya, bilim adamının ismine adanarak Golgi Aygıtıdendi, önemi elektron mikroskogolgiaygitivediktiyozomdictyosoma5c5a4ae631d88alt buyla ortaya çıktı 1549421281 1549421281 golgiaygitivediktiyozomdictyosoma5c5a4ae665fe7golgiaygitivediktiyozomdictyosoma5c5a4ae665fe7 http:img409imageshackusimg40960golgihk0gifKanalcıklar GA'nın orta ve tabana yakın kısmında bulunur Yelken Direği kısmına gitgide bu plakçıkların ve kanalcıkların, hücreli zarına dürüst göç eden veziküllerle (keseciklerle) kullanılıp bitirildiği gözlenir Özünde burada akıcı ve sürekli bir denge vardır Bir taraftan (proksimalden) senaaatenmeye başlayan maddeler uca (distale) içten itilerek uzaklaştırılır GA'nın zarları zar birimine benzer; fakat daha incedir (610 nm) Bu ise GA'nın, ER ile hücre zan aralarında bir geçit aaaai gördüğünü kanıtlar, pek fakat ER'un üstünde senaaalenen protein, bazı maddelerin de eklenmesiyle (GA'nda) zar birimleri ya da pulcukları halinde hücre zanna iletilir ve onun yapışma katılır GA'nda kolay şekerlerden kendine özgü polisakkaritlerin senaaalendiği saptanmıştır Bu Nedenle hücreli zarının yapışma katılarak onun özgüllüğünü saptayan karbonhidratgolgiaygitivediktiyozomdictyosoma5c5a4ae631d88alt lar, GA'nda senaaalenmektedir Salgının attimasından başka, hücredeki pozitif suyun (birhücrelilerde) vurgan koful yoluyla atılması da GA'nın görevleri arasındadır Çünkü vurgan (kontraktil) koful GA'ndan meydana kazanç bununla beraber GA'nın hücreden hücreye şansın dönmesi gösterdiğim unutmamak gerekir GA'nın senaaalenmesini ve madde yapımına katılımım azıcık daha ayrıntısıyla inceleyelim: Sindirim kanalının içinde, özellikle bağırsaklarda, kimyasal ve maddi etkilerden hücreleri koruyan mukus denen bir sıvı salgılanır Bu sıvı bağırsaklarda Goblet hücrelerinden çıkarılır Adı geçen salgı hücreleri incelendiğinde, mukus damlacıklarının, hücrede, GA'nın civarında daha sık bulunduğu görülür GA, hücrenin taban kısmıngolgiaygitivediktiyozomdictyosoma5c5a4ae631d88alt da yassılaşmış kanalcıkları içeren bir çanak gibi olduğu halde, hücrenin uç kısmına (distaline) gitgide bu kanalcıkların içi mukusla dolmuş kesecikler haline dönüştüğü ve bir süre sonra da hücresel zarına ulaşarak açık havada içten aktığı bilinmektedir, işaretlenmiş azotla yapılan denemelerde, proteinlerin ER'da senaaalendiği, sonradan paketlenmek üzere GA'na geldiği ve burada belki yapısımn kısmen değiştirildiği (l) bilinmektedir Ama her durumda, burada, her salgı hücresi için kendine özgü yapıgolgiaygitivediktiyozomdictyosoma5c5a4ae631d88alt lışta karbonhidratların protein molekülüne eklenerek, onun hücreli zanndan çıkabilmeşini (!) ve meydana gelen kompleksin salgı niteliğini kazanmasını sağladığı kısmen bilinmektedir Çünkü salgı proteinlerinin hepsi glikoprotein halindedir İşaretlenmiş üzüm şekeri ve sülfatlarla yapılan gözlemlerde, proteinlere şeker ve sülfat eklenmesinin GA'nda gerçekleştiği kanıtlanmıştır Mukopolisakkaritlerin de GA'nda senaaalendiği bilinmektedir Bu madde bir iç salgı olup kıkırdak hücrelerinin yapışma katılır Hem bütün dış salgı hücrelerinin salgı yapımının yanısıra, iç salgı hücgolgiaygitivediktiyozomdictyosoma5c5a4ae631d88alt relerinin (paratiroitteki glikoprotein salgısı gibi) birçok maddesinin, keza bitkilerdeki selülozun, karaciğer hücrelerinde lipoproteinferin senaaalenmesine katıldığı açık bir gerçektir Bir Takım hücrelerde de lizozom granüllerini yaparak sitoplazmaya vermektedir Uzun vakit, o kadar önemli bir organel olmadığı gerekçesiyle, dikkate alınmayan GA, son zamanlarda hücreli zannın özgüllüğünü saptamada kayda değer görev almaşı nedeniyle, dikkatleri üzerine çekti Çünkü hücreli zannın özgüllüğü karbonhidratlarla saptanmaktadır ve karbonhidratlar da GA'nda senaaalenmektedir Bazı karbonhidratların, proteinler gibi ırsi denetim aşağıda senaaalendiğine ilişkin kanıtlar vardır Kan grupları ve immunokimyasal çalışmalar bunu göstermektedir Karbonhidrat taşıyan proteinler ve öteki maddeler bilhassa hücreli yüzeyinde bulunurlar ve hücrelerin birbirlerini tanımasın) (kendi doku türünden olanlar), diğer hücrelerle ilişki kurmasını, morfogenetik hareketlerin (embriyolojik gözenekli olan hareketleri) oluşmasını sağlarlar Birhücrelilerin konjugasyon yaparken birbirini tanıması ve birbigolgiaygitivediktiyozomdictyosoma5c5a4ae631d88alt rine yapışması hücre yüzeyindeki özel karbonhidratlarla olur Embriyonik gelişim sırasında farklılaşmış hücrelerin bir araya toplanması için de bu karbonhidratlar önemlidir Hücre yüzeyindeki bir takım glikoproteinlerin bozulmasıyla kanserleşmenin ortaya çıktığı bulununca, çalışmalar bu konu üstünde yoğunlaştı Virüslerin konukçu hücreleri tanıması (hücreye özgü virüsler) da bu karbonhidratlarla veya karbonhidratlı proteinler yoluyla olmaktadır Hücresel içerisine endositosisle alınacak maddegolgiaygitivediktiyozomdictyosoma5c5a4ae631d88alt lerin lizozomlarda parçalanıp parçalanmayacağı veya hangi asamaya dek parçagolgiaygitivediktiyozomdictyosoma5c5a4ae631d88alt lanacağı bu endositoz zarın özgüllüğü ile saptanır Bu çeper da hücre zarından oluşur ve dolayısıyla GA'nın dolambaçlı denetimi altındadır neticede hücreye girecek ve çıkacak tüm maddeler, hücrenin bölünmesi, gelişmesi, farklılaşması, işlevleri ve öteki hücrelerle olan ilişkileri, hücresel zan tarafından saptanır Zarın özelliği de proteinlerle birlikte, karbonhidratlar tarafından sağlanır ve karbonhidratlar (glikozamin ve mannoz hariç; bunlar protein molekülüne ribozomlarda eklenir), özellikle terminal şekerler (galaktoz, fukoz ve sialik asit) protein zincirlerine GA'nda eklenir Golgi aygıtının sistemleri ER'dan meydana gelmiştir