Gömülü diş ne demektir?

Sürme zamanı geldiği halde çeşitli nedenlerle ağızda yerini alamayan dişlere ” gömülü dişler” denir Üçüncü büyük azı dişleri ( yirmi yaş dişleri veya akıl dişleri olarak da bilinir ), en sık rastlanan gömülü dişlerdendir Üçüncü azı dişlerinin sürebilmesi için ağızda yer bulunmuyorsa ve kişi 25 yaşına geldiği halde halen sürmemişse, ” gömülü ” olarak değerlendirilirler Bazen de bu dişler kısmen sürer, ancak hiçbir vakit tam yüksekliğe ulaşamazlar Üçüncü azılarınız hemen şimdi sürmemişse, diş hekiminizi ziyaret ederek koşul hakkında veri edinebilir ve gömülü kalan dişlerin neden olabildiği sızı, şişme, enfeksiyon, çürük ve diş eti hatalıkları gibi bazı problemler ortaya çıkmadan faktör dişin çekilmesini sağlayabilirsiniz30 yaşındayken de yirmi yaş dişi çıkar mı?20 yaş dişlerinin tomurcuğu 15–16 yaşında oluşmaya başlar İlerleyen yaşlarda ağız içinde sürmemiş, sürmüş yada sanki sürmüş olarak bulunabilirler Dolayısıyla 30 yaşındaki bir hastada eğer 20 yaş kadınsı tomurcuğu oluşmuş ise, adamakıllı sürmüş, güya sürmüş yada sürmemiş olarak bulunabilirGömülü dişlerin ağız içerisinde sürememe nedeni nedir?Bir teoriye tarafından bir birey annebabasının birinden genetik olarak rahat bir çene diğerinden ise geniş çaplı dişler miras aldığında yirmi yaş dişleri sürmek için yeterli yer bulamamakta ve gömük kalmaktadırBir diğer niçin de yirmi yaş dişlerinin sıradan gelişimleri esnasında ilk olarak çenede yatay olarak gelişmesi, çenenin büyümesi ve dişin gelişimi ile açısının önce mesioangular sonra da vertikale(dikey) dönmesidir Dişin eksenindeki bu dönme hareketi bütün gerçekleşmezse dişler gömük kalmaktadırYirmilik dişlerde bir hastalık olmasa da çekilmesi gerekir mi?Dişinizden rahatsızlığınız olmasa bile teftiş olması açısından doktorunuzla görüşüp, tetkik olup, bir panaromik filmle durumuna görmek gerekir Eğer pozisyonunda bir bıkkınlık yahut, enfeksiyon, yer darlığı, çürük problemi, ağız kokusu yahut sonra değerlendirilebilir Fakat unutulmamalıdır fakat bunların hepsi aniden beklenmedik bir zamanda ortaya çıkıp fazla daha pozitif bezginlik ve ağrıya neden olabilirler Bu durumun ortaya çıkmaması için koruma amaçlıda çekilebilirlerGömük 20 yaş dişlerinin çekilmemesi ne gibi sorunlara yol açar?Gömülü yirmi yaş kadınsı ikinci büyük azı dişinin kemik desteğini zayıflatır ve zaten sıcacık temizlenemeyen bu bölgede periodontal(diş eti) sorunlar olabilir Bu şekildeki gömülü dişlerin erken dönemde çekilmesi periodontal problemlerin çıkmasını engellerDiş eti absesine (perikoronitise)neden olur bir kısmı sürmüş dişlerde , o bölgedeki enfeksiyon yumuşak dokuya da sıçrar ve ağız kokusuna , ağrıya ve ödeme niçin olurbazı durumlarda ağzın tam açılamaması halide oluşur(trismus)Bu şart daha da ilerlerse lenfler aracılığı ile yanak ve boyun bölgesine de yayılır Bu alan iyi temizlenemediği için enfekte olmaya yatkındırYirmi yaş dişi kısmen veya iyice gömülü olduğunda diş çürüğüne neden olan bakteriler hem 2büyük azıyı ayrıca de yirmi yaş dişini etkileyerek her iki dişte de çürük oluşturabilirGömülü diş komşu olduğu dişin kökü üstüne belirli bir basınç yaparak onun rezorbe(erimsine) olmasına neden olabilirGömülü dişler sürerken çevresindeki folikülün(kılıf) rezorbe olmamasından kaynaklanan kistik oluşumlar görülebilir Bu oluşumlar büyüyüp kemikte rezorpsiyona(aşınmaya) neden olabilir ve kemikte büyük boşluklar oluşturup çene kemiğini zayıflatabilir Bunlarda çene kemiğinde kırıklara yol açabilir Nadirde olsa bu kistler tümörlere dönüşebilir Bu riski almamak için yirmilik dişlerin çekimi geciktirilmeden yapılmaktadırGömülü dişler yukarıda sanılan tüm bu komplikasyonlardan korunmak için cerrahi olarak çıkartılmalıdırGömülü dişlerinin ağrısı hangi bölgelerde kendini hisettirir?Sürme esnasında 20 yaş dişleri komşu dişlere de baskı yapıp o bölgede basınç ağrısına niçin olabilirÇoğunlukla daha alçak çenedeki gömük dişler kulak ve boğaz ağrısı ile karakterizedirÜst gömük dişler ise sinüs bölgesinde hissedilen ağrılara niçin olurAynı zamanda göz ve burunda da ağrılar olabilmektedirÇoğu vakit oradaki gömülü dişin çıkartılması sancı şikayetenin kaybolmasını sağlayabilirAğrılı bir koşul varsa şişlik oluşmuşsa yirmilik diş çekilebilir mi?Genellikle akut ve etkin bir enfeksiyon söz konusudur Bu durumda antibiyotik kullandırılıp ağız hijyeni de denetleme altına alınıp çekim yapılır Aksi takdirde enfeksiyonun çevreye yayılma faktörü oluşur, anestezik maddenin anestezi etkisi eksik olur ve bu da operasyonda sızı duyulmasına neden olur Operasyondan daha sonra enfekte alanın iyileşme dönemi de kuvvet ve uzun olurPeki, yirmilik dişlerin çekimi için en yerinde süre nedir?Böyle bir zaman olmamakla beraber eğer iyileşmenin daha süratli ve problemsiz olması açısından 2030 yaşları arasında çekilmesi iyi olur 40 yaşın üzerinde operasyonlar zorlaşır, hem işlem sonrası dönem daha güç geçer, iyileşme dönemi uzar Diş Hekimi Nihat Tanfer