Google Sokak Görünümü Neden Almanya'da Yok?

Google Sokak Görünümü, 2007'den bu yana dünya çapında milyonlarca kilometrelik yolun haritasını çıkardı; hatta işi abartıp uzaya ve okyanusa bile gitti.

Buna karşın hâlâ Avrupa'nın tam ortasında göze çarpan bir boşluk bulunuyor. Pekala bu ülke, modern çağı yakalamış olmasına rağmen bu özelliğe neden geçit vermiyor?

Akla gelen birinci nedenin mahremiyet olduğunu düşünmüş olabilirsiniz fakat asıl neden buna yakın olsa da tam olarak bu değil.


Çıplaklık İçerir


Fotoğrafta da gördüğünüz üzere Almanlar rahat bir halde gerek plajda gerek kent parklarında çıplak bir şekilde güneşlenmekten çekinmeyen bir halk. Hatta insanların anadan üryan dışarıda dolaşmasına FKK (freikörperkultur/özgür vücut kültürü) denir ve Almanlarla özdeşleşmiştir. Bunun için özel kamp alanları bile vardır.

"Özel yerlerini" sergilemekten çekinmiyorlar lakin "kişisel bilgilerini" sergilemekten çekiniyorlar.


Bu ince fark epeyce değerli. Kişisel bilgilerini korumak Almanlar için epey hassas bir bahis. Bizim yahut başka pek çok milletin nasıl oluyor da isimlerini, adreslerini, arkadaş listelerini ve çevrim içi satın alma geçmişlerini rahatça paylaşabildiklerine bir epey şaşırıyorlar (Bizim artık başka ayrı sitelerden şahsî bilgilerimiz çalındığı için elden ele dolaşıyor ne yazık ki).

Harvard Business Review'da yayımlanan araştırmaya nazaran; ortalama bir Alman, ferdî sıhhat datalarını korumak için 184 dolar kadar ödemeye razı. Ortalama bir İngiliz içinse bu bilgilerin kapalılığı sırf 59 dolar kıymetinde. Amerikanlar için bu paha tek haneli sayılara düşüyor.

Peki Almanlar neden bu bahiste çok hassas?


Çünkü Almanlar yakın geçmişlerinde iki totaliter sistemin travmasını yaşadı (faşist Üçüncü Reich ve komünist Doğu Almanya) ve hâlâ bunun tesirleri toplumda gözlenebiliyor.

Almanya, şahsî bilgileri kullanıp insanlara güçlü devirler yaşatan bu totaliter rejimlerden kurtulunca "Nie wieder" ("Bir daha asla") düsturunu benimsedi. Almanya'nın savaş sonrası anayasasının birinci unsurunun şu halde olmasının nedenlerinden biri de budur: İnsan onuru dokunulmaz olacaktır. Ona hürmet duymak ve onu korumak tüm devlet otoritesinin misyonudur.

Almanya, totaliter travmalar nedeniyle on yıllar boyunca mahremiyet tarifini genişletti.

• 1970 yılında bir Almanya eyaleti dünyadaki birinci bilgi muhafaza yasasını çıkardı.
• 1979'da Batı Almanya, temel maksadı şahsî bilgilerin dokunulmazlığını korumak olan data müdafaa yasasının temelini attı.
• 1980'lerde vatandaşlar, hükûmetin bireylerin özeline girecek kadar detaylı bir nüfus sayımı planı üzerine hükûmete dava açtı ve kazandı. Böylelikle mahkeme, Alman vatandaşlarının rastgele bir devlet kurumu yahut kuruluşuyla rastgele bir şahsî bilginin paylaşılmasını engelledi.
• Mart 2010'da, Alman Federal Anayasa Mahkemesi; vatandaşların telefon ve e-posta datalarını altı aya kadar saklamasına müsaade veren bir maddeyi, şahsî zımnilik haklarına "ağır bir müdahale" olarak görerek bozdu.
• Mayıs 2018'de Avrupa Birliği, daha gevşek olan Amerikan modeli yerine Alman modelini örnek alan Genel Bilgi Muhafaza Yönetmeliği'ni kabul etti.

Açıkçası Almanya'nın, giderek daha fazla bilgi madenciliği yapan ve bilgiden para kazanan bir dünyada Nie wieder'ı sürdürmesi güç olacaktır.


Dijitalleşmenin dalga dalga ilerleyişi, Alman inadını bile vakitle kırabilir. Zira Google Sokak Görünümü'ne müsaade vermiyor olsalar da pek çok bilgilerini Google, Meta üzere teknoloji şirketlerine veriyorlar. Google, Almanya'daki arama motoru pazarının %90'ından fazlasını ele geçirdi ve tüm Almanların neredeyse yarısının bir Facebook hesabı bulunuyor.

Google'ın kameralı otomobilleri, Haziran 2012'de 39 ülkede 8 milyon km'lik yolun haritasını çıkardı; Mayıs 2017'de 10. yıl dönümünde toplam 83 ülkede 16 milyon mil oldu.


Yine de çok fazla ülkede ve alanda Google Sokak Görünümü teknolojisi kullanılmıyor. Her ülkenin kendine nazaran sebepleri bulunuyor.



Aslında Ağustos 2010'da Google, o yılın sonuna kadar Almanya'nın en büyük 20 kentinin sokaklarının haritasını çıkaracağını duyurdu lakin bu haberi duyan halkta öfke patlaması yaşandı. Google'ın kameralı otomobillerinden kimileri taarruza uğradı.

Dönemin Almanya Tüketici Muhafaza Bakanı Ilse Aigner ise, Google'ın bu teknolojisini "özel alan ihlali" olarak nitelendirerek utanmadan fotoğraf toplamaya çalıştığını söyledi.

Google, özel alan ihlali yapmamak için yüzleri ve araç plakalarını bulanıklaştırıyor.


Hatta özel istek üzerine meskenlerin önlerini de otomatik olarak bulanıklaştırır. Tekrar de Almanlar buna da razı değil üzere görünüyor. Kim bilir tahminen genç kuşaklar totaliter rejim periyotları uzakta kaldıkça şahsî bilgileri konusunda bu kadar hassas olmaz. Bunu vakit gösterecek...

Türkiye'de ise durum bu biçimde:


Peki siz Google Sokak Görünümü hakkında ne düşünüyorsunuz? Konutunuzun önünü herkesin görmesi sizin için de sorun mu? Yoksa Almanlar fazla mı abartıyor?

Kaynaklar: 1, 2