Gorgias Kimdir?

Gorgias kim
Gorgias hayatı
Gorgias hakkında veri


Gorgias, MÖ 5 yüzyılda yaşamış olan kayda değer sofist düşünür Gorgias Leontioni'de Sicilya'da doğmuştur

Doğa felsefesine aleyhinde görüşler geliştirmiştir Rölativizmin ve daha da fazla kuşkucu düşüncenin gelişmesinde manâlı bir filozof olarak yer almaktadır Empedokles'in öğrencisi olmuştur ve ondan ayrıca doğa felsefesini keza de hitabet sanatını öğrenmiştir Bu sanattaki ustalığıyla Atina'da kayda değer etkilerde bulunmuş ve bu sanatı en manâlı geliştiricilerinden biri olmuştur Elea Okulu'nun mantıkla ilgili anlayışı üzerinde derin bir etkisi olduğu belirtilmektedir

Yoksulluk Üzerine ve Helen'e Övgü adlı eserlerin sahibi olan Gorgias, kendisini bir görecelikle sınırlamayarak, reel bir hiççiliğin ve kuşkuculuğun savunucusu olmuştur Hiçbir değerin var olmadığını, bilginin olası olmadığını, insanlara ikna yoluyla her şeyin kabul ettirilebileceğini, zira insanların bilgiden yoksun olduklarını söyleyen Gorgias, ikna sanatına, sözün nezaket edilip geliştirilmesine büyük bir tartı vermiştir

Doğa felsefesinin esas problemi olan varlığı bilme girişimin yararsız olduğunu öne sürmüş ve bunu kanıtlamanın meşguliyet içinde olmuştur Onun düşüncesinde, ne varlığın var olması, ne bilinmesi ne de bir başkasına aktarılması muhtemel değildir Meşhur üçlü argümanı bu konuda Gorgias'ın rölativizminin ve kuşkuculuğunun muhakkak bir ifadesini gösterir;

Hiç bir şey yoktur; bir şey varsa bile bilinemez; bilinse bile başkalarına bildirilemez

Gorgias'ın aslında bunu mu kastettiği yahut bu tezlerin yalnızca hitabetin insanları en abuk subuk iddiaları kabul etmeye nasıl ikna edebileceğini uygulamak üzere yapılan denemelerin açılış noktasını mı oluşturduğu tartışılmıştır Belki de Gorgias, Elea'nın varlık (being), varlık olmayan (nonbeing), değişim (change) anlayışları ve bizim değişebileni tanınma yetimizin dıştan olarak, aslında felsefenin umutsuz bir biçimde bizatihi kendini yalanlamak olduğu sonucuna varmıştır

Bu yoruma göre, bu 3 itidalsiz noktadaki formülasyon, felsefenin anlamsız olduğunu bildiren bir dizi düşüncenin parçasını oluşturur Şu halde Gorgias, hitabet uygulamasına yalnızca bir ikna yöntemi olarak geçmiştir; zira bundan böyle içten bilginin muhtemel olduğuna inanmamaktadır Bu görüşe kadar, akılcı kavga (discussion) ve rasyonel kanaat (conviction) var olamaz, var olan yalnızca ikna sanatıdır

Gorgias'a kadar hitabet (rhetoric), atışma ve akla yatkın kanaat aracı değil, bir ikna yöntemi olarak geliştirilmek için vardır Onun için iknanın ilk olarak gelen amacı dinleyicilerin görüntü ve tutumlarını değiştirmektir Kısaca ayrıntıları ile belirtmek gerekirse, Gorgtas, dinleyicilerin herhangi bir şeyi kabullenmeleri ve içten bilgiyi elde ettikten sonra muhtemelen görüşlerini değiştirmeleri için uğraşmıyor Doğruyu yanlıştan, geçerliyi geçersizden parçalamak gibi bir derdi de değil; yalnızca dinleyiciyi etkilemeye çalışıyor Hitabet öncelikli olarak bir kandırmaca arabulucu haline geldi, en iyi argümanla ikna olmaya açık katılımcıları olan bir söylem değil

Gorgias içten bilginin imkansızlığını açık seçik ileri sürmekte ve bu sözleriyle de felsefede Septisizm denilen öğretinin başlamasına düşünsel ortam hazırlamaktadır Platon retoriğin özünü ve değerini araştırdığı Gorgias diyalogunda onun retorikçi yanını över Gorgias şiire muhalif olabilecek etkili bir düzyazı geliştirmeye çalışmış ve bu amaçla üslup çalışmalarını retoriğin manâlı bir bölümü haline getirmiştir *