Görüntülü Görüşme Yazılımlarının Kullanıcıları Yorduğu Saptandı

COVID-19 salgını tesirini arttırdığından beri herkes konuta kapanarak toplumsal hayattan uzaklaştı. Tüm insanlığın karantina hayatı yaşamasına neden olan bu virüs, bir seneyi aşkın vakittir bilhassa öğrencileri ve meslek hayatına atılmış bireyleri etkiledi. Eğitim ve iş hayatının konuttan yürütüldüğü bu devirde manzaralı görüşme yazılımlarının kullanılması zarurî bir muhtaçlık haline gelirken, Stanford Üniversitesi’ne bağlı araştırmacıların yaptığı bir çalışmada, Zoom’un ve buna benzeri yazılımların kullanıcıları yorduğu ve bitkin hissetmelerine sebebiyet verdiği açıklandı.

Stanford Sanal İnsan Etkileşimi Laboratuvarı‘nın (VHIL) kurucu yöneticisi olan İrtibat Profesörü Jeremy Bailenson, görüntü konferansların pandemi nedeniyle hayli fazla artış gösterdiği bu devirde; imajlı görüşme yazılımlarıyla geçirilen vaktin, insan üzerindeki ruhsal sonuçlarını inceledi. “Zooming” sözünün dünyanın her yerinde uzaktan bir iş görüşmesine katılmak yahut okul derslerini takip etmek fiillerinin yerini aldığını söyleyen Bailenson, insanların kendilerini virüsten korumak için konutlarında geçirdiği vaktin birçoklarını bu yazılımlara ayırmasının yorgunluk üzere çeşitli problemlere davetiye çıkarabileceğinin altını çizdi. Pekala bu problemleri en aza indirgemenin yolu ne olabilir?

23 Şubat’ta Technology, Mind and Behavior mecmuasında yayınlanan bir makalede, Zoom‘un insan üzerinde yarattığı yorgunluğu ruhsal bir perspektiften inceleyen Bailenson, mevzuyu modül parça ele aldı.

Bailenson, emelinin rastgele bir görüntü konferans platformunu kötülemek olmadığını vurguladı. Fakat manzaralı görüşme yazılımlarının çok yorucu olduğunu ve bunu düzeltmek için arayüzle alakalı birtakım değişikliklerin yapılması gerektiğini açıkça belirtti. Bailenson, “Video konferans uzaktan bağlantı için yeterli bir formül ancak birtakım temel sıkıntıları var.” diyerek bahsettiği bu temel sıkıntıların detaylarını tahlilleriyle birlikte okuyucularla paylaştı.

Zoom ve başka görüntü konferans yazılımlarının temel problemleri ve tahlilleri

• Uygulama içerisindeki göz teması epeyce ağır

Görüntü konferans yazılımları üzerinden yapılan toplantılarda, iştirakçiler ortası göz teması çok fazla olmakla birlikte arayüzdeki yüzlerin boyutu da hiç doğal değil. Bu irtibatı ve tahsili engelleyen iki faktör olarak karşımıza çıkıyor.

Coronavirus’ten evvel yapılan olağan toplantılarda; beşerler konuşmacıya bakıyor, not alıyor yahut öteki bir aksiyona odaklanıyordu. Lakin Zoom ile yapılan toplantılarda ise iştirakçiler, her vakit birbirlerine göz kontağı kurma eğilimine giriyor. Dinleyici pozisyonunda sanal konferansa katılan bir kullanıcıya; mevzuyla alakalı kelamı olmayan bir konuşmacı üzere davranlılmasına sebep olan bu durum, odaklanmayı zorlaştıran etkenlerden bir tanesi. Bailenson “Kişiler önünde konuşmanın toplumsal korkusu, dünya toplumlarında var olan en büyük fobilerden biridir.”dedi. Ayrıyeten iştirakçilerin birbirlerine daima bakmak zorunda kalması bu fobiye bağlı olarak gerilimi de arttırıyor.



Yoğunlukta olan göz temasının yanında bir öteki sorun ise, monitörünüzün boyutuna ve harici bir monitör kullanıp kullanmadığınıza bağlı olarak, görüntü konferans aramalarındaki yüzlerin çok büyük ve size çok yakın görünebilmesidir. Beyin bu durumu tehdit ögesi yahut farklı hallerde yorumlar. Daima olan bu uyarılma hali de bir yerden sonra ekran başında bitkin düşmenize sebep olur.

Tahlil: Bailenson, manzaralı görüşme yazılımlarının arayüzleri değişene kadar, yüz boyutundan kaynaklanan sorunu çözmek ve daima olan göz kontağını azaltmak için Zoom vb. programların tam ekran yerine pencereli halde kullanılmasını tavsiye ediyor. Bunun yanında ekrandan olabildiğince uzak halde toplantılara katılmanız mental açıdan daha faydalı olacaktır.

• Manzaralı sohbetler sırasında kendinizi gerçek vakitli olarak daima görmek yorucudur

Bailenson “Çoğu görüntü konferans yazılımı, sohbet sırasında nasıl göründüğünüzü kamerayla küçük bir kutucuk içerisinde gösteriyor ve bu da doğal değil.” açıklamasında bulundu. “Gerçek dünyada, şayet biri daima aynayla etrafınızda dolaşsaydı bu çılgınca olurdu ve bunu kimse bunu asla düşünmezdi.” diye de ekledi.

Jeremy Bailenson ayrıyeten insan daima kendi yansımasını gördüğünde, görüşünü daha çok eleştirdiğini gösteren bir çalışmaya da atıfta bulundu. “Birçoğumuz artık her gün saatlerce imajlı sohbetlerde kendimizi görüyoruz. İnsanın kendini uzun müddet boyunca aynada gördüğünde duygusal manada olumsuz tepkiler yaşadığını gösteren araştırmalar var.”

Tahlil: Bu mevzuda yapılması önerilen şey, iştirakçilerin kendi imgelerinin yalnızca karşı tarafa aktarılmasını sağlamak. Bu elbette isteğe bağlı olarak açılıp kapanabilecek bir ayar biçiminde sunulursa çok daha yeterli olacağı düşünülüyor.

• Görüntü konferans toplantıları hareketi değerli ölçüde azaltır

Yüz yüze yahut sesli telefon görüşmeleri esnasında hareket imkanı varken, görüntü konferansda ise kameranın makul bir görüş alanı var. Bu da kişinin tıpkı noktada hareketsiz kalmasına neden oluyor. Hareketi doğal olmayan yollarla sınırlayan bu durum çalışma performansını da düşürüyor. Yalnızca çalışma performansını değil, çeşitli rahatsızlıkların da başlangıcı olabilecek olan bu hareketsizliğin ortadan kalkması gerekiyor.

Tahlil: Bailenson, kullanıcılara; görüntü konferans yaptıkları oda içerisinde kameranın nerede konumlandığı ve harici klavye üzere şeylerin esneklik oluşturmaya yardımcı olup olamayacağı hakkında daha fazla düşünmelerini öneriyor. Örneğin bilgisayar ekranından daha uzakta çalışabilen harici bir kamera ve klavye hareket özgürlüğü kazandırabilir.

Zoom Tükenme ve Yorgunluk Ölçeği (ZEF)

Okullar, büyük şirketler ve devlet kurumları dahil olmak üzere birçok kuruluş; görüntü konferans sistemlerini kullanıcı odaklı olarak en düzgün hale getirmek için Stanford araştırmacılarına ulaştı. Stanford’daki araştırmacılar ise bu davete kulak vererek manzaralı görüşme yazılımlarının insanları etkileme formlarına nazaran ZEF isminde bir ölçek hazırladı. Bu ölçek, bünyesinde Zoom üzere yazılımları kullandıktan sonrasıyla alakalı 15 soruluk anketi içeriyor. Şu ana kadar 500.000 kişinin katıldığı bu anket çalışması sonucunda platformların değişime uğrayacağı kestirimler ortasında.