Göz ve gözde yaralanmalar..

Göz ve gözde yaralanmalar Göz, oldukça hassas olan yapısı itibariyle, çocukluk döneminde daha fazla edinmek üzere hayatın her döneminde, dış etkenlere ve tanıdık olmayan cisimlere emrindeki travmalardan etkilenebilir Yaralanmalı gözde vaktinde ve yeterli tedavi uygulanmadığında körlük gelişebilir Yaralanmalı favori çoğalan görme kaybı ve çevre yapılarını ilgilendiren estetik sorunlar tazminat ve cinayet hukuku zarfında yaptırımlar gerektirir Göz yaralanmaları gözün dış katmanları ile sınırlı göz dışı yaralanmalar biçiminde görülebileceği gibi göz içi yaralanmalar biçiminde gerçekleşebilir Yaralanmalı gözde birincil yardım yaralanmanın bulunduğu ortam koşuları ve yaralanmanın ciddiyeti dikkate alınarak gerçekleştirilmelidir Ağır beden travmasını da taşıyan yaralanmalarda, başta yaşamsal destek verilmeli ve sonrasında göz dışı yapılar ve göz bebeği (pupilla) kaslı bir yakma aşağı dikkatle izlenmelidir Yaralanma bir gözde ise diğer gözdekinden olan farlılıkları; iki favori ise gözlerin görünümleri ve görmeleri arasındaki farklılıklar dikkate alınmalıdır Göz yaralamalarında yaralanmaya neden olan cismin tanımlanması çok önemlidir Özellikle sönmemiş kireç vb alkali yanıklar gözün dış görme tabakasında (kornea) daimi nedbe oluşturarak önemli görme kaybı ile sonuçlanabilirler böylece, böyle bir temasın gerçekleştiği bilindiğinde hiç vakit geçirmeden olanaklar çerçevesinde göz dışından yabancı vücut parçacıkları uzaklaştırılmalı, ısrarla gözkapakları aralanarak yıkanmalı, bu maksatla göz dışı anesaaaik damla (Benoxinate®, Alcaine®) uygulaması ile ilk yarım saatte göz yıkanması işlemi sağlanarak mutlaka göz hekimi kontrolü yaptırılmalıdır Sanayi hizmetlerinde daha sık karşılaşılan ve “göze çapak kaçması olarak tanımlanan yüzeysel göz yaralanmalarında çoğunlukla tanıdık olmayan beden göz dıştan izlenebilir bununla birlikte, bu tanıdık olmayan cismin göz içine uzanabileceği, başka bir yabancı cismin göz içine geçmiş olabileceği, göz dışı ve göz içinde iltihap geliştirerek körlüğe yol açabileceği akılda tutulmalıdır Bu şart, tanıdık olmayan cisim kolaylıkla dışarı alınabildiği koşullarda bile göz hekimi muayenesini gerektirir; zira çok küçük tanıdık olmayan cisimler göz içinde koskocoman hasar oluşturabilirler, dahası bunların göz içine giriş yerleri ara sıra dışardan da görülemez Kayak ve kaynak yaparken de izlenebildiği gibi morötesi ve kızılötesi ışınlar göz dışı tabakalarında ve bazen gözün sarı noktasında (maküla) çoğunlukla geçici, ara sıra daimi hasarlar ve görme kayıpları oluşturabilirler Bu şart özellikle güneş tutulmalarında kızılötesi ışınların oluşturdukları görme kayıplarında izlenebilmektedir Bu maksatla yerinde filtreler içeren gözlüklerin kullanımı şarttır Yaralanmalı favori yanma, batma duygusal, kızarıklık, çapaklanma görünümü görme azalması ile birlikte ise derhal; görme azalması olmasa bile en yakın zamanda (tercihan ilk 72 saat) göz hekimi kontrolünü gerektirir Favori kesi yaratıcı ya da göze giren yabancı cismin lekeli olduğu bilindiğinde en kısa zamanda tetanos profilaksisi dahil oral yada damar yoluyla verilecek antibiyotik ve kortizon uygulamalarına gereklilik vardır Göz içindeik yapıda yabancı cisimden şüphelenildiğinde katiyen magnetik rezonans analiz (MRI) yaptırılmamalıdır Kesi hattının derinliği ve kahverengi görünümdeki göz içi dokuların dışardan izlenebildiği açık yaralanmalı göze asla göz pomadı dahil herhangi bir merhem sürülmemelidir Bu durumda göz, kuru, mümkünse steril ve koruyucu bir kapama ile kapatılarak en kısa yoldan hasta göz hekimine ulaştırılmalıdır Göz dokularını ilgilendiren her türlü kesinin tamirinin göz hastalıkları hekimi kadar yapılmasına özen gösterilmelidir Künt cisimlerle (yumruk dahil) olan yaralanmalar dahil her türlü göz içi yaralanmada geç dönemde körlük oluşturabilecek komplikasyonlar (mesela glokom, retina dekolmanı) gelişebileceği göz önüne alınarak asgari 6 ay süreyle göz hekimi kontrolüne devam edilmelidir Hem, göz içi yaralanmalarının çok düşük olasılıkta olsa bile eken yada geç dönemde (yıllar) yaralanmalı göz yanı sıra sağlam gözünde iltihaplanmasına, yani “cana yakın oftalmi ile herki gözün kaybına varabilen durumlar geliştirebileceği unutulmamalıdır