Gözler PPK'da! Merkez faizi fiili olarak düşürdü...

Mart ayında 2 gün erken toplantı yapan Merkez, siyaset faizini 9,75 kadar çekti. Lakin, Merkez’in fonlama faizi bu oranın da altına kadar geriledi. 15 Nisan’da Merkez, 8,91 puandan piyasaları fonladı. Yani fiilen faiz indirimi gerçekleşmiş oldu.

Dünya genelinde koronavirüs tesirini süratle göstermeye devam ederken, ekonomilerde bir bir tedbirler almaya başladı. Bilhassa merkez bankalarının sahneden olduğu senaryoda, para musluklarının sonuna kadar açıldığı görüldü. Türkiye’de de olayların görülmesiyle birlikte Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) acil toplantılara başlamıştı.

Geçen ay 19 Mart’ta toplanması beklenen Merkez, resmi günü beklemeyerek 17 Mart’ta yeni faiz kararını açıklamıştı. Para Siyaseti Şurası (PPK) 2 gün erken toplandığı toplantıda, siyaset faizini 100 puan aşağı çekmişti. Böylelikle faiz 2 yıl sonra tek haneye düşerek 9,75’e kadar geriledi. Ancak, krizin tesiriyle siyaset faizi 9,75 düzeyinin de altına düştüğü periyot dönem görüldü.

15 Nisan’da 8,91’e kadar gerileyen siyaset faizinin fiili olarak düşürüldüğü görüldü. 23 Mart’tan sonra 9,76 düzeyinden gerilemeye başlayan faizin kademeli olarak 9,75’in epey altında seyrettiği TCMB datalarıyla ortada. En son ise siyaset faizinin 17 Nisan’da 9,05 düzeyinde seyrettiği görülüyor. Tüm bu bilgiler ışığında faiz neredeyse 75 baz puan fiilen gerilemiş. 



PPK toplantısına yönelik piyasa beklenti anketi, 15 ekonomistin iştirakiyle sonuçlandı. Buna nazaran, 15 ekonomistin 11’i siyaset faizinde (bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı) indirim beklerken, ekonomistlerin indirim beklentileri 25 ila 100 baz puan aralığında yer aldı. Ankete katılan ekonomistlerin siyaset faizine ait indirim beklentilerinin medyanı 50 baz puan oldu.

Ekonomistlerden biri 100 baz puan, 3’ü 75 baz puan, 6’sı 50 baz puan ve biri de 25 baz puan indirim olacağını, 4 ekonomist ise TCMB’nin, PPK toplantısında siyaset faizini değiştirmeyeceğini öngörüyor. 17 Mart’taki PPK toplantısında siyaset faizi 100 baz puan indirilerek yüzde 9,75 seviyesine çekilmişti. 

JP Morgan Türkiye Başekonomisti Yarkın Cebeci bir raporunda Merkez Bankası’ndan temkinli indirim beklediğini açıkladı. Merkez Bankası’nın son yedi toplantısında da faiz indirdiğini hatırlatan Cebeci, gevşeme suratının kademeli biçimde yavaşladığını belirtti.

Cebeci “Ekonomik aktivitedeki sert yavaşlama, global piyasalarda ve içerideki zayıf fiyat baskıları büyük Merkez Bankalarının genişlemesi siyasetleri daha fazla gevşeme beklentisini  destekliyor. Lakin büyük dış kırılganlıkları olan gelişen ülke Merkez Bankaları fiyat ve finansal istikrara karşı oluşan riskleri de kıymetlendirmeli. Öbür yüksek getirili para üniteleri üzere Türk Lirası üzerindeki baskı da son birkaç haftada arttı. Zayıf TL dezenflasyon sürecini raydan çıkarabilir. İktisadın yüksek dış finansman gereksinimini da göz önüne alındığında TL’deki bedel kaybı finansman istikrara karşı risk oluşturuyor, Merkez Bankası’nın gelecek haftaki toplantısında bunu değerlendireceğini düşünüyoruz” sözlerini kullandı.

BEKLENTİ 25 BAZ PUAN



Yarkın Cebeci bu kapsamda bankanın sembolik bir faiz indirimi yapacağını belirterek şunları söyledi: “25 baz puanlık bir indirim bekliyoruz, finansal istikrara ait tasalar Merkez Bankası’nın bir mühlet durmasına neden olabilir.”

Goldman Sachs bu hafta genel beklenti olan 50 baz puandan daha düşük indirim eklediklerini belirtti. Kurum 25 baz puanlık faiz indirimiyle siyaset faizinin yüzde 9,50’e çekileceğini öngörüyor. 17 Marttaki inanılmaz toplantıda 100 baz puanlık faiz indirimi olduğunu hatırlatan kurum hususa ait raporunda “otoriteler ekonomiyi desteklemek için bankanın daha fazla faiz indirmesini isteyecektir. Bu nedenle faiz indiriminin süreceğini fakat Lira’daki bedel kaybı nedeniyle bu indirimin sonlu olacağını düşünüyoruz” dedi. 

YENİ SWAP KANALLARI ARANIYOR

TCMB Lideri Murat Uysal, salgın hastalığın global iktisat ve Türkiye iktisadı üzerindeki tesirlerini yakından takip ettiklerini belirterek, “Merkez bankalarıyla mevcut iş birliğimizi güçlendirmek ve yeni swap muahedeleri tesis etmek emelli görüşmeler de yapıyoruz” tabirlerini kullandı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) da etkin rasyosu hesaplamasında değişikliğe giderken, BDDK Lideri Mehmet Ali Akben yeni düzenleme ile bankaların kaynaklarını daha verimli kullanacağını, gerçek dalın gereksinimi olan finansmana daha rahat erişebileceğini söyledi.



Analistler, TCMB’nin swap mutabakatı yapması durumunda döviz likiditesinin artacağını ve kurlar üzerindeki baskının hafifleyebileceğini, BDDK’nın atılımlarının ise finansmana erişim açısından itimat verdiğini belirterek, tüm bunların piyasaları destekleyici tesir yapabileceğini söyledi.

Bu hafta, yurt içinde çarşamba günkü TCMB Para Siyaseti Konseyi toplantısının, yurt dışında ise dünya genelinde perşembe günü açıklanacak PMI dataları başta olmak üzere ağır bilgi gündeminin takip edileceğini belirten analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 97.000 düzeyinin takviye, 99.000 puanın direnç olarak öne çıktığını bildirdi.   

Ali Yıldırım/Karar