Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
elektronikci
FD Üye
Grönland'ın yüzeyini kaplayan buzulların erimesi, gezegenimizdeki deniz düzeylerinin yükselmesindeki en değerli etken. Genel olarak global ısınmanın kıymetli bir sonucu olarak bedellendirilen ve gelecekte gezegenimiz için büyük risk teşkil eden bu durumun kaynağını anlayabilmek için pek çok araştırma gerçekleştiriliyor.
Kaliforniya Üniversitesi Irvine Yerleşkesi'nden bilim insanlarının gerçekleştirdiği yeni bir araştırma ise bu soruya büyük oranda karşılık verdi. Araştırma, sera tesirinin buzulların erimesindeki tesirinin kestirim edildiği kadar yüksek olmadığını, erimeye sebebiyet veren asıl durumun ise katabatik rüzgarlar olduğunu ortaya koydu.
Büyük erimelerin sırf yüzde 2'si sera tesiri kaynaklı:
Grönland Buz Katmanının erimeye en hassas bölgelerindeki hava istasyonlarından elde edilen on yıllık ölçümlerin kullanıldığı araştırmaya nazaran, 2007'den bu yana yaşanan büyük kütlesel erime olayları, toplam erimenin sırf yüzde 2'sini oluşturuyor. Seri tesiri sebebiyle yaşanan bu erimelerin dışında, buzullardaki erimenin ana kaynağı olarak ise katabatik rüzgarlar karşımıza çıkıyor. Kaliforniya Üniversitesi Irvine Yerleşkesi'nden (UCI) profesör Charlie Zender bahse ait olarak "Yaygın hipotez, bulutların sera tesiriyle şiddetlenen süratli erime olaylarının Grönland'daki buz kütlesi kaybının değerli bir kısmının nedeni olduğudur. Lakin, 2007'den bu yana toplam yüzey erimesinin sırf yüzde ikisinin bu çeşit çok olaylardan kaynaklandığını gördük" kelamlarıyla durumu özetliyor.
Yamaçlardan aşağı gerçek süzülen havanın yarattığı aşağı istikametli bir rüzgar olan katabatik rüzgarların, erimenin yaklaşık yüzde 59'una sebebiyet verdiği belirtiliyor.
Erimenin yüzde 28'i katabatik rüzgarlar olarak bilinen lokal hava akımlarıyla çakışan açık gökyüzü devirlerinde buz yüzeyine ulaşan güneş radyasyonundan kaynaklanırken yüzde 31'lik bir kısmı ise bu rüzgarların oluşturduğu türbülansın sebep olduğu hassas ısı değişimi sebebiyle yaşanıyor.
Araştırmacılara nazaran, katabatik rüzgarların kutup buzunun daima düşüşüne katkısı bu araştırma ile birlikte daha yeterli anlaşıldı. Grönland'da güneş ışığı kardan ve buzdan yansıyor ve havayı üst istikametli olarak ısıtıyor. Katabatik rüzgarlar ise atmosferi bir mikser üzere karıştırarak sıcak havayı tekrar yüzeye götürüyor. Bu da erimenin hızlanmasına sebep oluyor.
