Guatr ve Radyoaktif İyot Tedavisi

guatr hastalığı nedir
guatr hastalığı tedavisi
guatr hastalığı sebepleri

Guatr ve Radyoaktif İyot Tedavisi
GUATR NEDİR?

Tiroid bezinin herhangi bir nedenle buyumesine guatr denir Kadınlarda erkeklerden daha fazla gorulur Toplumumuzda oldukca sık rastlanan bir hastalıktır Buna neden olarak genetik yatkınlık, iyottan fakir beslenme, guatrojen besinlerin fazla tuketilmesi gosterilebilir



Guatrın bircok ceşidi vardır Her birinin tedavisi farklıdır Guatrın ceşidine gore uygun tedavi yonteminin belirlenmesi gerekir


TOKSİK GUATR

Toksik guatr, tiroid bezinin gereğinden fazla hormon salgılaması sonucunda ortaya cıkan guatr ceşididir Bu guatr ceşidi, nodullu (bezeli) guatr veya nodulsuz (bezesiz) guatr şeklinde gorulur Halk arasında toksik guatra, zehirli guatr da denmektedir

TOKSİK GUATR'N BELİRTİLERİ

Toksik guatrda vucut metabolizma hızı artmıştır Kalp carpıntısı, kalp ritm bozukluğu, ellerde veya vucutta titreme, cok terleme, cildin her zaman sıcak ve nemli oluşu, aşırı sinirlilik ve kilo kaybı en yaygın belirtilerdir


Ayrıca, iştahın artmasına rağmen kilo alamama, bazı hastalarda gozlerin dışarı doğru buyumesi, sac dokulmesi, dışkılama sayısında artış ve dikkat eksikliği sık gorulen belirtilerdendir


Tiroid bezi normale yakın boyutta olabileceği gibi ileri derecede buyuk de olabilir


NASIL TANI KONULUR?


Tiorid bezinin aşırı calışıp calışmadığı kan tahlili ile belirlenir Bundan sonra ne tip bir guatr olduğunu anlamak icin yardımına başvurduğumuz tetkikler; sintigrafi ve ultrasonografidir

TEDAVİ

Radyoaktif iyot tedavisi, cok calışan guatr icin coğu zaman en uygun tedavi şeklidir Radyoaktif iyot ağız yoluyla alındıktan sonra mide ve bağırsak sisteminden emilerek, ozellikle tiroid hucreleri tarafından tutulur

Tiroid bezi icine hapsolunan radyoaktivite, hucrelerin tahrip edilmesini ve fonksiyonunun engellenmesini, boylece buyume yeteneklerinin koreltilmesini sağlar Vucuttaki diğer organların iyotu yakalama yeteneği olmadığı icin, bunlar radyoaktiviteden etkilenip zarar gormezler Tiroid bezi tarafından tutulmayan radyoaktivite daha cok idrar ve cok daha az oranda gaita ile atılır

Tedavinin etkisi birinci haftadan sonra ortaya cıkmaya başlar, ucuncu ayın sonunda surec tamamlanır Bu etki cok buyuk oranda kalıcıdır ve tedavinin yan etkisi yoktur İlac ve cerrahi yontemlerle tedavi edilen cok calışan guatrların, sıklıkla tekrarladığı bilinmektedir Radyoaktif iyot tedavisinden sonra bu olasılık cok azalmaktadır

RADYOAKTİF İYOT TEDAVİSİNİN USTUNLUKLERİ

Sadece bir defa alınan dozla hayat boyu %90'lara varan başarıyla, toksik guatrın tedavi edilmesi mumkundur

Tedavinin genellikle bir defa olması, pahalı ve yan etkileri fazla olan ilaclarla yapılan tedaviye gore daha emin bir yontem olması, ameliyat yontemindeki ses tellerinin zarar gormesi veya paratiroid bezlerinin (vucudun kalsiyum metabolizmasını duzenleyen bezler) yanlışlıkla cıkarılması gibi komplikasyonların bulunmaması, ilac ve cerrahi yontemlere gore radyoaktif iyot tedavisini en cok tercih edilen tedavi yontemi yapmaktadır

Ayrıca ilac ve cerrahi yontemlerle tedavi edilen toksik guatrların sıklıkla tekrarladığı bilinmektedir Radyoaktif iyot tedavisinden sonra bu ihtimal daha once tedavi bolumunde anlatılan sebeplerden dolayı cok azalmaktadır

NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Cok calışan tiroidi olan hastaların, daha once yapılmış olan tetkikler ile birlikte, Memorial Hastanesi Nukleer Tıp Tanı ve Tedavi bolumune başvurmaları gerekir Burada uzman hekimler tarafından hasta muayene edilir ve tetkikleri incelenir

Tedavide kullanılacak olan radyoaktif iyotun temin edilmesi genellikle 2 hafta almaktadır Tedavinin yapılacağı gun belirlenir Hasta, tedavi başladıktan sonra uyması gereken kurallar ve alması gereken onlemler konusunda bilgilendirilir

Tedavi tarihinde hastaların ac olarak hastaneye gelmeleri gerekir Radyoaktif iyot sıvı veya kapsul formunda, ağız yoluyla hastaya verilir ve 1 saatlik sureyle yemek yenilmemesi istenir

Hastalar, uyulması gerekli kurallar cercevesinde gunluk faaliyetlerine devam edebilirler; belirli aralıklarla kontrole cağrılarak tetkikler istenir ve tedavinin etkisi takip edilir

Radyoiyod nedir ve nasıl tedavi eder?

Radyoiyod, iyodun radyoaktif şeklidir ve etrafa radyasyon yaymaktadır Halk arasında ATOM olarak da bilinmektedir Ağız yolundan kapsul ya da sıvı olarak verilen radyoiyod, sindirim sisteminden emilerek tiroid bezi (guatr) hucrelerinde toplanır ve yaydığı radyasyon tiroid hucrelerinin buyumesini ve faaliyetini durdurur Aşırı calışan tiroid bezinin fonksiyonu normale doner veya istenmeyen tiroid dokuları yok olur

Radyoiyod hangi hastalıkların tedavisinde kullanılır?


Tiroid bezinin fazla calıştığı ve kanda tiroid bezi hormonu yuksekliğine neden olan guatr hastalıklarında

Tiroid bezinin bazı kanserlerinde


Radyoiyod tedavisinin yan etkileri nelerdir?


Radyoiyod tedavisi tiroid bezi (guatr) hastalıklarının tedavisinde 50 yıldan beri başarıyla uygulanmaktadır Tedavi sırasında onemli yan etkiler gorulmeyecek saclarınız dokulmeyecek, kısırlık oluşmayacaktır Bazı hastalarda tukuruk bezlerinde şişme ve ileride tukuruk azalması gorulebilir İki gun sure ile sakız ciğnenmesi ve limon yenmesi ile bu yan etki gorulme sıklığı azalır


Verilen radyoiyod miktarı ne kadardır ve hastanede yatmak gerekir mi?

Radyoiyod dozu, tiroid hastalığının ozelliğine gore değişir Bazı hastalarda duşuk doz, bazı hastalarda yuksek doz verilebilir Duşuk doz verilecekse hastanın hastanede yatması gerekmez, tedaviden sonra evine gidebilir Eğer doz yuksek olursa, cevresine radyasyon yaymaması icin hastanede radyoiyod tedavisi icin hazırlanmış ozel odada yatması gerekir Bu dozun miktarı kanunen belirlenmiştir Hastanede kalış suresi; uygulanan doza ve gunluk olcumlerle vucutta saptanan radyasyona gore 3 gun ile 1 hafta arasında değişebilir


Radyoiyod vucuttan nasıl ve ne kadar surede atılır?

Ağız yoluyla alınan iyodun onemli bir kısmı tiroid bezi tarafından tutulur Vucudun diğer kısımlarında tutulan iyod az miktardadır ve dokulara herhangi bir zararı yoktur Radyoiyod; vucuttan coğunlukla idrar yolu ile, bir kısmı ise tukuruk, ter ve dışkı ile atılır Atılmayanlarda bir sure sonra kendiliğinden yok olur, 10 gun ila 1 ay arasında vucudunuzda radyasyon kalmaz Vucutta kalış suresi; duşuk dozlarda daha kısa, yuksek dozlarda daha uzundur

Radyoiyod tedavisinden once hangi yiyecek ve iceceğe dikkat edilmelidir?

İcerisinde iyod olan tum yiyecek, icecek ve ilaclar tedaviden once kesilmelidir

Tedaviden once kullanılması yasak olan ilaclar ve tedaviden once kesilmesi gereken sureleri

İyod iceren oksuruk şurupları 2 hafta

İyod iceren vitamin hapları 2 hafta

Tenturdiyod, lugol solusyonu, sac boyaları 2 hafta

Rontgen filmi cekiminde kullanılan maddeler 23 hafta

Tiroid hormon ilacları(Levotiron, Tefor 46 hafta, Tiromel 2 hafta)

Guatr tedavisinde kullanılan ilaclar(Propycil, Tiramozol 1 hafta)

Tedaviden once yenmesi sakıncalı yiyecekler:

İyodlu tuz, kaya tuzu

Deniz urunleri

İcinde iyod olan, veya iyodlu tuz kullanılarak hazırlanmış konserveler, hazır yiyecekler

Cay, hazır kahve

Sut, yoğurt, peynir ve dondurma

Radyoiyod nasıl icilir ve icerken nelere dikkat edilmelidir?

Radyoiyod, bir bardak su icinde ya da kapsul olarak bir Nukleer Tıp uzmanı tarafından hastaya icirilir

İcerken, bir damla sıvının bile yere dokulmemesi icin ozen gosterilmelidir

Hasta tedavi oncesi 46 saat hicbirşey yememeli ve icmemelidir

Eğer bulantınız olursa ve Radyoiyodu ictikten sonra kusarsanız hemen hekiminize haber veriniz

Radyoiyod ictikten sonra nelere dikkat edilmelidir?

Hasta, radyoiyodu ictikten sonra 2 saat hicbirşey yememeli ve icmemelidir

Bol miktarda su veya meyva suyu icilmelidir, sulu yiyecekler tercih edilmelidir İlk yemeğinizi hafif bir kahvaltı şeklinde yiyiniz

Tukruk bezinde radyoiyod birikmemesi icin iki gun sakız veya limon dilimleri ciğnenmelidir

Sık sık tuvalete giderek idrarda biriken radyoiyod atılmalıdırTuvalet sonrası eller bol su ve sabunla yıkanmalıdırTuvaleti kullandıktan sonra en az 2 kez sifon cekilmeli ve tuvalet bol su ile yıkanmalıdır

Her gun, duş şeklinde yıkanılmalı, yıkandıktan sonra banyo temizlenmeli, camaşır değiştirilmeli, camaşırlar ayrı yıkanmalıdır

Tedaviden sonra bir hafta sureyle yatak odasında yalnız uyunmalıdır

Bir hafta sure ile diğer insanlarla iş arkadaşlarınızla uzun sureli ve yakın temas icinde bulunmamalıdır ancak aşırıya kacılmamalıdır

Ozellikle bebeklere, kucuk cocuklara ve hamilelere 2 metreden yakın ve uzun sure birlikte olunmamalı onları opmemelidir

Birkac gun ayrı catal, kaşık, tabak ve bardak kullanılmalı ve bunlar bol su ile yıkanmalı, bulaşık makinesi kullanılmamalıdır

Ayrı el ve yuz havlusu kullanılmalı ve giysiler ayrı yıkanmalıdır

Hastaneden ayrılırken hekiminiz tarafından recete verilmişse, ilaclar tedaviden 48 saat sonra alınmaya başlanmalıdır


Radyoiyod tedavisi kimlere uygulanmaz?


Hamilelere kesinlikle uygulanmaz!!!

Tedavi oncesi hamile olunmadığından gebelik testi yaptırarak emin olunmalıdır ve tedavi sonrasında 6 ay hamile kalınmamalıdır

Emziren annelere ancak emzirmeyi kestikten sonra radyoiyod tedavisi uygulanabilir

İyot iceren ilacları kullanan veya iyotlu maddelerle film cekilmiş hastalara da uygulanmaz
Memorial Hastanesi​