Sağlık ve estetik gorunum acısından sorun oluşturan varisler, kış aylarında kalın kıyafetler ve cizmeler icindeyken unutulabiliyor Havaların ısınmasıyla birlikte şikayetleri artan varis hastaları, tedaviye başlamak icin genellikle yaz aylarının hemen oncesinde doktorlara başvuruyor Oysaki varis tedavisinin yaz ayları gelmeden yapılmasının daha uygun olduğunu belirten Memorial Ankara Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bolum Başkanı Prof Dr Cem Yorgancıoğlu, varis oluşumu ve guncel varis tedavi yontemleri hakkında bilgi verdi
imagesguncelyontemlerlevarislerdenkurtulun5aece6bcb903c
h 4Yalnızca estetik değil sağlık acısından da onemsenmeli Varis, toplardamarların genişlemesi ve şişmesidir Kanın cilt altı damarlarda anormal şekilde toplanmasıyla meydana gelen, mavimsimor, şiş ve kıvrıntılı damarlarla ortaya cıkan varis, genellikle bacaklarda, daha sık olarak da diz altında gorulur Varis gelişiminde venoz yetmezlik adını verdiğimiz toplardamar icerisindeki kucuk kapakcıkların kanı kalbe doğru yonlendirme ozelliğini yitirmesi altta yatan en onemli nedenlerden biridir Ailesel yatkınlık ise cok sık gorulen bir faktordur
Varis; bacaklarda ağrı, dolgunluk ve ağırlık hissi, gece krampları, karıncalanma, uyuşukluk, genişlemiş ve gorunur hale gelmiş toplardamarlar, ayak bileklerinde şişlik ve deride renk değişiklikleri gibi belirtilerle kendini gosterir Ciddi vakalarda flebit yani toplardamarın iltihabı, varisli damarın patlaması ve daha ileri olgularda bacakta cilt ulserleri oluşumu gibi sorunlara neden olabilir
imagesguncelyontemlerlevarislerdenkurtulun5aece6bd8ea8f
h 4Varis oluşumuna karşı alınması gereken onlemler Fırsat buldukca bacakları yukarı kaldırılarak istirahat etmek
Varis corabı ya da koruyucu corap kullanmak
Fazla kilolardan kurtulmak
Uzun sure sabit ayakta kalmamak
Uzun sure sabit oturmamak
Sabah ve akşam soğuk su ile 35 dakika masaj yapmak
Duzenli spor yapmak (ozellikle yuzme ve tempolu yuruyuşler)
Bol sıvı tuketmek
Uzun topuklu ayakkabılar kullanmamak
imagesguncelyontemlerlevarislerdenkurtulun5aece6beb58be
h 4Varis tedavisinde hastaya uygun secenekler tercih edilmelidir Klasik cerrahi girişim (stripping): Cerrahi olarak bacaktaki en buyuk yuzeyel damar olan Safen venin cerrahi olarak cıkarılmasıdır Safen vende ileri derecede genişlediği, belirgin venoz yetmezlik varlığı, ek buyuk varislerin bulunması ve eşlik eden flebit durumlarında uygulanır İşlem 11,5 saat surer, genel ya da epidural (belden iğne) anestezi ile yapılır Biri kasıkta, diğeri ayak bileğinin ic kısmında olmak uzere iki kucuk kesi yapıllır Ozel cerrahi bir tel aracılığıyla başka bir kesiye ihtiyac duyulmadan safen ven cıkarılır Hastanın hastanede bir gece yatışı yapılır ve ertesi gun taburcu edilir 1 hafta icerisinde normal aktiviteye donulebilir
Endovenoz Termal Ablasyon: Bu varisli safen venleri yoğun ısı kullanarak yok etmeyi amaclayan cerrahi olarak toplardamarın cıkarılmasına (stripping) alternatif, daha yeni ve girişimsel bir yontemdir Bu işlemde, toplardamar icerisine oldukca ince bir kateter sokulur ve ucundan damar ceperine ısı uygulanır Kateter cekildikten sonra ısı toplardamarın kapanmasına ve kanın sağlıklı damarlara yonlenmesine olanak sağlar Cap olarak ileri derecede genişlememiş olması başarı oranını arttırır
Radyofrekans (VNUS) termal ablasyon: Toplardamarın kapanmasına olanak sağlayan kateter ucundan uygulanan enerji ısı değil radyofrekans dalgalarıdır
Endovenoz Lazer Ablasyon (EVLA): Aynı işlemin lazer enerjisi verilerek sağlanması prensibine dayanır Cıplak bir lazer fiberi yoluyla toplardamar icerisindeki hastalıklı kısma ulaşılarak lazer enerji verilir
Kemoembolizasyon yontemleri: Safen venin icine katater yardımı ile yapıştırıcıtıkayıcı embolizan bir madde verilerek bu toplardamarın kapanmasına ve kanın sağlıklı damarlara yonlenmesine olanak sağlayan bir yontemdir Ablasyon yontemlerine alternatif olarak geliştirlmiştir
Endoskopik Perforan Ven Cerrahisi: Hastada ciddi derecede derin venoz yetmezlik ve cilt ulserleri varlığında tercih edilir Kucuk bir kesi vasıtasıyla video kamera yerleştirilerek bacakta derinde bulunan toplardamarlarla, cilde yakın bulunan yuzeyel toplardamarlar arasında bağlantı sağlayan perforan venler bağlanır Bu sayede iki sistem arasındaki iştirak kesilir, yaraların kapanması kolaylaşır
Ambulatuvar Flebektomi: Bu prosedur sayesinde cilde yapılan 36 mm lik kucuk kesilerle safen ven dışındaki diğer varisleşmiş venler cıkarılır Oldukca başarılı sonuclar vermektedir Ağrı azaltılır ve yaz tatili oncesi kozmetik gorunum duzeltilir Genellikle yukarıdaki yontemlerden biri ile kombine edilir
Skleroterapi: En sık uygulanan tedavi metodlarından biridir Kimyasal ozel bir solusyonun varisli toplardamar icine enjeksiyonu ve buna bağlı olarak varisli damarın kapanmasıyla kanın sağlıklı toplardamarlara yonlendirilmesi prensibine dayanır Damar bir sure sertleşir ve sonrasında kaybolur Skleroterapi daha cok kucuk, orta caplı damarlarda uygulanır Prosedur anestezi gerektirmez, poliklinik işlemidir
Yuzeyel Lazer RadyofrekansTermal Ablasyon: Lazer ya da radyofrekans dalgalarının kılcal veya ince, kucuk, yuzeyel varisli damarlar uzerine uygulanarak damarın yok edilmesidir Varisin cok hafif formları uzerinde etkilidir Poliklinik işlemidir ve kozmetik olarak en cok kullanılan yontemlerden biridir
Kompresyon (varis) corapları: En basit formu koruyucu ya da destek tipi olarak adlandırılan ve en az basınc uygulayan coraplardır Ayakta cok kalan meslek gruplarına gunluk kullanımda onerilir Henuz bir girişim gerektirmeyen hastalarda değişen kategorilerde daha yuksek basınclı olan coraplar hastanın klinik durumuna gore tercih edilir Derin damar sistemlerinde venoz yetmezliği olan hastalarda ise girişim sonrasında da kullanılabilir
imagesguncelyontemlerlevarislerdenkurtulun5aece6bcb903c
h 4Yalnızca estetik değil sağlık acısından da onemsenmeli Varis, toplardamarların genişlemesi ve şişmesidir Kanın cilt altı damarlarda anormal şekilde toplanmasıyla meydana gelen, mavimsimor, şiş ve kıvrıntılı damarlarla ortaya cıkan varis, genellikle bacaklarda, daha sık olarak da diz altında gorulur Varis gelişiminde venoz yetmezlik adını verdiğimiz toplardamar icerisindeki kucuk kapakcıkların kanı kalbe doğru yonlendirme ozelliğini yitirmesi altta yatan en onemli nedenlerden biridir Ailesel yatkınlık ise cok sık gorulen bir faktordur
Varis; bacaklarda ağrı, dolgunluk ve ağırlık hissi, gece krampları, karıncalanma, uyuşukluk, genişlemiş ve gorunur hale gelmiş toplardamarlar, ayak bileklerinde şişlik ve deride renk değişiklikleri gibi belirtilerle kendini gosterir Ciddi vakalarda flebit yani toplardamarın iltihabı, varisli damarın patlaması ve daha ileri olgularda bacakta cilt ulserleri oluşumu gibi sorunlara neden olabilir
imagesguncelyontemlerlevarislerdenkurtulun5aece6bd8ea8f
h 4Varis oluşumuna karşı alınması gereken onlemler Fırsat buldukca bacakları yukarı kaldırılarak istirahat etmek
Varis corabı ya da koruyucu corap kullanmak
Fazla kilolardan kurtulmak
Uzun sure sabit ayakta kalmamak
Uzun sure sabit oturmamak
Sabah ve akşam soğuk su ile 35 dakika masaj yapmak
Duzenli spor yapmak (ozellikle yuzme ve tempolu yuruyuşler)
Bol sıvı tuketmek
Uzun topuklu ayakkabılar kullanmamak
imagesguncelyontemlerlevarislerdenkurtulun5aece6beb58be
h 4Varis tedavisinde hastaya uygun secenekler tercih edilmelidir Klasik cerrahi girişim (stripping): Cerrahi olarak bacaktaki en buyuk yuzeyel damar olan Safen venin cerrahi olarak cıkarılmasıdır Safen vende ileri derecede genişlediği, belirgin venoz yetmezlik varlığı, ek buyuk varislerin bulunması ve eşlik eden flebit durumlarında uygulanır İşlem 11,5 saat surer, genel ya da epidural (belden iğne) anestezi ile yapılır Biri kasıkta, diğeri ayak bileğinin ic kısmında olmak uzere iki kucuk kesi yapıllır Ozel cerrahi bir tel aracılığıyla başka bir kesiye ihtiyac duyulmadan safen ven cıkarılır Hastanın hastanede bir gece yatışı yapılır ve ertesi gun taburcu edilir 1 hafta icerisinde normal aktiviteye donulebilir
Endovenoz Termal Ablasyon: Bu varisli safen venleri yoğun ısı kullanarak yok etmeyi amaclayan cerrahi olarak toplardamarın cıkarılmasına (stripping) alternatif, daha yeni ve girişimsel bir yontemdir Bu işlemde, toplardamar icerisine oldukca ince bir kateter sokulur ve ucundan damar ceperine ısı uygulanır Kateter cekildikten sonra ısı toplardamarın kapanmasına ve kanın sağlıklı damarlara yonlenmesine olanak sağlar Cap olarak ileri derecede genişlememiş olması başarı oranını arttırır
Radyofrekans (VNUS) termal ablasyon: Toplardamarın kapanmasına olanak sağlayan kateter ucundan uygulanan enerji ısı değil radyofrekans dalgalarıdır
Endovenoz Lazer Ablasyon (EVLA): Aynı işlemin lazer enerjisi verilerek sağlanması prensibine dayanır Cıplak bir lazer fiberi yoluyla toplardamar icerisindeki hastalıklı kısma ulaşılarak lazer enerji verilir
Kemoembolizasyon yontemleri: Safen venin icine katater yardımı ile yapıştırıcıtıkayıcı embolizan bir madde verilerek bu toplardamarın kapanmasına ve kanın sağlıklı damarlara yonlenmesine olanak sağlayan bir yontemdir Ablasyon yontemlerine alternatif olarak geliştirlmiştir
Endoskopik Perforan Ven Cerrahisi: Hastada ciddi derecede derin venoz yetmezlik ve cilt ulserleri varlığında tercih edilir Kucuk bir kesi vasıtasıyla video kamera yerleştirilerek bacakta derinde bulunan toplardamarlarla, cilde yakın bulunan yuzeyel toplardamarlar arasında bağlantı sağlayan perforan venler bağlanır Bu sayede iki sistem arasındaki iştirak kesilir, yaraların kapanması kolaylaşır
Ambulatuvar Flebektomi: Bu prosedur sayesinde cilde yapılan 36 mm lik kucuk kesilerle safen ven dışındaki diğer varisleşmiş venler cıkarılır Oldukca başarılı sonuclar vermektedir Ağrı azaltılır ve yaz tatili oncesi kozmetik gorunum duzeltilir Genellikle yukarıdaki yontemlerden biri ile kombine edilir
Skleroterapi: En sık uygulanan tedavi metodlarından biridir Kimyasal ozel bir solusyonun varisli toplardamar icine enjeksiyonu ve buna bağlı olarak varisli damarın kapanmasıyla kanın sağlıklı toplardamarlara yonlendirilmesi prensibine dayanır Damar bir sure sertleşir ve sonrasında kaybolur Skleroterapi daha cok kucuk, orta caplı damarlarda uygulanır Prosedur anestezi gerektirmez, poliklinik işlemidir
Yuzeyel Lazer RadyofrekansTermal Ablasyon: Lazer ya da radyofrekans dalgalarının kılcal veya ince, kucuk, yuzeyel varisli damarlar uzerine uygulanarak damarın yok edilmesidir Varisin cok hafif formları uzerinde etkilidir Poliklinik işlemidir ve kozmetik olarak en cok kullanılan yontemlerden biridir
Kompresyon (varis) corapları: En basit formu koruyucu ya da destek tipi olarak adlandırılan ve en az basınc uygulayan coraplardır Ayakta cok kalan meslek gruplarına gunluk kullanımda onerilir Henuz bir girişim gerektirmeyen hastalarda değişen kategorilerde daha yuksek basınclı olan coraplar hastanın klinik durumuna gore tercih edilir Derin damar sistemlerinde venoz yetmezliği olan hastalarda ise girişim sonrasında da kullanılabilir