Güneşin evreleri nelerdir?

Güneşin Evreleri nelerdir
Günümüz teorileri Güneş ’in takriben 46 milyar yıl önce, yıldız patlamalarından arda kalan toz ve gazı da içeren kocaman büyüklükteki bir yıldızlararası gaz bulutun çökmesiyle oluştuğunu kabul eder Kütle çekiminin etkisi altında kalan bulut büzüşmeye ve yoğunlaşmanın büyük olduğu yerlerde dönmeye başlar Ilk birkaç milyon yıl içinde depresyon sırasında dönme hızı çok büyüktür ve bundan dolayı da manyetik olarak son derece aktiftir Açısal momentumun korunması prensibine göre rotasyon hızı gitgide büyümekte ve dış kısımlar yassılaşmaktadır Zamanla merkezi bölgenin çevresinde yassı bir disk oluşur Bu diskin dış kısımlarındaki gaz ve toz ufak yoğunlaşmalar gösterir Her bir yoğun alan belli başlı diskle benzer yönde kendi eksenleri etrafında döner Bu süreklilik Dünya ’nın ve öteki gezegenlerinin nasıl oluştuğu ifade eden epeyce makul bir senaryodur
Oluşum sırasında bir fazla yıldız iki ya da üç kısma parçalanarak çift yıldız ya da çoklu yıldız sistemlerini oluştururlar Son zamanlarda yapılan uydu gözlemlerinden bir fazla yıldızda gezegen olduğuna dair ipuçları gelmekte lakin bunların büyüklükleri ve yıldızına olan uzaklıkları az önce Güneş Sistemi ’nde olduğu gibi dizilim göstermemektedir

Çabucak büzüşen bulutun merkezi kısmında aşırılık, dolayısıyla basınç artar ve bir vakit sonra da ışmıaya başlar Içten dışa içten olan ışınım basınca, içe doğru olan kütle çekim kuvveti tarafından nötürlenmeye çalışılır ve sonunda denge sağlanır Işıldayan çekirdek, bir yıldızın yıldız öncesi (protostar) evresidir Güneş'in olağan ışımasına başlayıncaya dek bu evrede takriben 10 milyon yıl kaldığı düşünülmektedir Bu aşamadan sonradan Güneş ısısını merkezdeki nükleer yakıttan sağlamaya başlar Artık içten dışa içten olan radyasyon basıncı, dışarıdan içe doğru olan gravitasyonel kuvvete karşı koyarak büzüşmeyi durdur ve bir denge hali oluşur Güneşimiz yaklaşık 45 milyar yıldır bu istikrarlı halini sürdürmektedir Gelecekte zamanla dönme hızı yavaşlayacak ve ışıma gücü artacaktır bu arada çapı da büyüyecektir Işıma gücünün oluşum döneminde bugünkü değerinin takriben %70 ’i olduğuna, ve dönmenin de 9 gün değin olduğu tahmin edilmektedir Aslında dönmenin bugünkü değeri 27 gündür 15 milyar yıl sonradan güneş 6 milyar yaşına geldiğinde parlaklığı bugünkü değerinden yaklaşık % 15 daha fazla olacaktır 10 milyar yaşına geldiğinde ise, parlaklığı bugünkü değerinin iki katına çıkacak ve yarıçapı % 40 artacaktır Güneş, çap ve ışımagücü artışını bir kırmızıdev yıldız oluncaya değin sürdürür Kırmızı dev evresinde yarıçap 100 kat artar Bu durumda Merkür gezegeni, genişleyen sıcak plazmanın içinde kalarak buharlaşır Çaptaki 100 katlık artıp ışımagücünde 500 katlık bir artışa niçin olur


Bu da Dünya yüzeyinin sıcaklığının 1700 K ’e çıkması demektir Bundan Böyle Dünya yüzeyi erimiş lavlar denizi halindedir Güneş'in çekirdeği, kırmızı dev evresinde de, büzüşmeye ve ısınmaya devam eder Bu faz yalnızca 250 milyon yıl sürer Çekirdeğin sıcaklığı yaklaşık olarak 100 milyon dereceye eriştiğinde, önceki nükleer reaksiyonlarla oluşan helyum karbona dönüşmeye başlar Bu şart çok büyük bir enerji çıkışına neden olur Bundan Böyle, çekirdeğin sıcaklığı yaklaşık 300 milyon dereceye çıkmış ve helyum çok ani tutuşmuştur Bu aşama flaş evresi (helyum flaş helyum parlaması) olarak bilinir Bu durum sonucu Güneş, kütlesinin az kalsın üçte birini bir planeter nebula meydana getirmek üzere uzaya fırlatır Çekirdek helyumun aralıksız yanmaya başladığı yaklaşık 100 milyon kelvine dek soğur daha sonra yarıçap bugünkü değerinin 10 katına, ışımagücü de 20 katına dek düşer Helyumun karbona dönüşmesinden sonra Güneş'in geri kalan kütlesi bir beyazcüce oluncaya dek büzüşür ve soğur Yaklaşık 15 milyar yıl yaşında ve çapı bugünkünün % 1 ’i büyüklüğünde (yaklaşık Dünya'nınkine eşdeğer) olan Güneş'in ışımagücü de, bin kat azalarak, mevcut değerinin % 01 ’ine dek düşer Beyaz cüce adamakıllı karbon çekirdeğinden oluşur Son derece yoğundur Güneş kütlesinin takriben yarısı Dünya büyüklüğündeki bir kürenin içine sıkışmıştır Aşırılık yaklaşık 2x109 kgm3 dür Bu, 1000 kg ’lık bir kaç arabanın baş parmağımızın içine sıkışılması anlamına gelmektedir Bir kaç milyar yıl içinde beyaz cücenin sıcaklığı ve ışımagücü ağır ağır azalır ve yaşamı siyah cüce olarak tanıdık soğuk, siyah bir karbon artığı olarak son bulur *