Güneşten 13 kat daha sıcak: Yapay güneş!

Çinli bilim insanları tarafından geliştirilen ve dünyada ‘yapay güneş’ olarak nitelendirilen füzyon cihazının kurulumu tamamlandı. HL-2M ismi verilen reaktör, daha temiz ve ucuz enerji kaynağı sağlayacak olması açısından önem taşıyor.

Çin yapay güneş çalışmasını tamamladı

Çin’de geliştirilen ve yapay güneş olarak nitelendirilen HL-2M, 200 milyon santigrat derece sıcaklığa ulaşmasıyla öne çıkıyor. Güneşin ulaştığı sıcaklığın yaklaşık 15 milyon santigrat derece olduğunu da belirtelim. Yani yapay güneş, güneşin 13 katı sıcaklığa ulaşabiliyor.

HL-2M, Çin’in ikinci füzyon projesi. İlki Hefei’de bulunan ve geçtiğimiz yıl 100 milyon dereceye ulaşmayı başaran Deneysel İleri Süperiletken Tokamak (EAST) adlı çalışma.

Reaktörün bu kadar sıcak olmasının nedeni ise güneşteki füzyon işleminden farklı bir sistemle çalışması. Güneşteki füzyon işlemi, atomların birleşmeye zorlanmasına dayanıyor bu da enerjiye dönüştürülebilen ısıyı serbest bırakıyor. HL-2M’de ise tıpkı uranyumdaki atomları ayırmaya dayanan ve güneşin tam tersi olan bir yapı söz konusu. Bilim insanları bu yöntemin daha az toksik atıkla sonuçlanan mevcut nükleer seçeneklerden daha temiz ve daha ucuz olduğunu belirtiyor. Kurulumu Haziran ayında başlayan ve geçtiğimiz salı günü sona eren reaktör, yakıt olarak hidrojen ve döteryum gazını kullanıyor.

Bu proje Çin’in de dahil olduğu Fransa’da bulunan Uluslararası Termonükleer Deneysel Reaktör’ün (ITER) bir parçası. ITER, yaklaşık 20 milyar euroluk fiyat etiketi ile dünyanın en büyük nükleer füzyon projesi unvanını taşıyor. 35 ülkenin dahil olduğu projenin 2025’te tamamlanması bekleniyor.