Gut, bilinen en eski romatizmal hastalıklardandır. Gut artriti, iltihaplı romatizmal bir hastalık olmasının yanı sıra tıpkı vakitte metabolik bir hastalıktır. Diyabet, hipertansiyon, guatr, damar sertliği ve kalp hastalıkları ile bir arada seyredebilir. Bu nedenle gut hastalarında kalp krizi ve inme riski artmıştır. Erkeklerde ve menopoz sonrası bayanlarda daha sık görülür.
Protein metabolizmasında rol alan enzimlerin işlevlerini kâfi yapamamaları sonucunda dışarıdan besin yolu ile aldığımız proteinlerin yıkılarak üreye dönüşüp bedenden atılmalarında yavaşlama meydana gelir ve alınan proteinlerin birçok ürik asit düzeyinde kalır. Ayrıyeten bedenimizin da bir protein döngüsü vardır. Hücre yenilenmesi sırasında programlanmış hücre vefatı kademesinde (apopitoz) tüm hücrelerimiz parçalanır açığa çıkan proteinler de protein metabolizmasına dahil olurlar. Bu nedenle hücre vefatının hızlandığı kanserojen olaylarda vb. de de bedenin protein yükü artar ve tam yıkım olmazsa ürik asit birikmesi görülür. Tekrar böbreklerin kâfi çalışmadığı durumlarda (böbrek yetmezliği) yahut alkol üzere böbreklerden ürik asit atılımını yavaşlatan unsurların kullanılması durumunda da bedende ürik asit birikimi olur. Ürik asit, büyük bir moleküldür ve sirkülasyonda uzun mühlet kalamaz ince damarlara geldiğinde (kapiller) dokuya geçer. Dokularda olmaması gerekirken ürik asit bulunması bağışıklık sistemimizi uyarır ve inflamasyon başlar. Bunu takiben de gut artriti yahut tofus birikintileri gelişir. İlerleyen vakitlerde böbrek taşlarına neden olabilir.
Gut, ataklarla seyreden bir hastalıktır. Genetik yatkınlığı vardır. Ağır bir etli yemek yendiğinde ya da bol ölçüde alkol tüketildiğinde hastalık tetiklenir ve atak oluşur. Kullanılan kimi tansiyon ilaçları, aspirin, idrar söktürücüler ve kemoterapi ilaçları da ürik asit birikmesine ve atak oluşmasına neden olabilir.
Eklem tutulumu son derece ağrılı ve ani başlangıçlıdır. En sık ayak başparmak eklemlerini meblağ ki buna podogra denir. Bu bulgu tanısaldır. Bedendeki tüm eklemlerde iltihap yapabilir. Tablo ani başlar. Çok ağrılıdır, öyleki ayakkabı giymek, gece ayağı yorganın içinde tutmak mümkün değildir.
Tedavisinde öncelik hastanın semptomlarını geçirmekte ve onu rahatlatmaktadır. Eş vakitli olarak iltihabı önlemek için antiinflamatuar ilaçlar başlanır. Kişinin diyeti ve kullandığı ilaçlar düzenlenir. Yeni atak oluşmasını engellemek için diyet ile bedende ürik asit düzeyini olağan hudutlarda tutmak başarılamıyorsa, böbreklerden ürik asit atılımını artıran geri emilmesini azaltan ilaçlar kullanılır. Eşlik eden şeker hastalığı, yüksek tansiyon, damar sertliği, tiroid bezi hastalıkları üzere öteki hastalıkları da denetim altında tutmak gereklidir.