iltasyazilim
FD Üye
Güvercin Hakkında Veri
Güvercin Hakkında Bilgiler
Güvercin
Güvercinler (Columba livia, güvercinler ve kumruları içeren ailede 300'den pozitif tür bulunur) eksik bir eforla yetiştirilebilen dayanıklı hayvanlardır Yetiştirildikleri bölgelerin dışındaki farklı iklimlerde yaşamlarını sürdürebilirler ve genellikle kilometre karelerce bir uçuş alanına gereksinimi olan yemleri bulabilmek için uçarlar Güvercinler minik bir baş, iyi gelişmiş bir göğüs, yumuşak ve yoğun tüy örtüsüne sahiptir Canlı ağırlıkları 051 kg arasında değişir Bir Takım iri ırklar 14 kg ağırlıkları ile küçük bir piliç değin olabilmektedir Bir Takım ırklar et üretimi için geliştirilmişlerdir Bu ırklar çabuk gelişim gösterir ve geniş göğüs yapıları sebebiyle daha fazla göğüs etine sahiptir Evcil güvercinin kaba atası Avrupa ve Asya kaya güvercini veya kaya kumrusudur Bütün dünyada yaygın olarak bulunur Bunun yanı sıra, öteki kanatlılarda olduğu gibi bir takım güvercin ırkları da ademoğlu kadar yok edilmiştir Güvercin demekleri ve organizasyonlar değil olma tehlikesi altındaki bazı güvercin ırklarını korumaktadır Bir çok lokal millet bulundukları bölgenin şartlarına uymuştur Barbar güvercin türleri insan korkusunu tez kaybeder ve hızla yağlanarak uçamayacak bir ülkü gelebilirler Kaba güvercinler halen tropik bölgelerle Yeni Gine ve diğer bölgelerde bulunur ve eti için avlanır Evcil güvercin mutedil iklimlerde ve tropik kuşakta aynı başarıyla yetiştirilebilir Uygunluk kabiliyeti yüksek olan bu nesil verimsiz ve nemli bölgeler de dahil olmak üzere dünyanın her bölgesinde yetiştirilebilir Bunun yanı sıra, soğuk bölgeler etlik güvercin üretimi için uygun değildir Sıcak iklimler ise zararlıların ve hastalıkların artmasına niçin olur Güvercinin doğal yemlerinin büyük bölümünü tahıllar oluşturmakla birlikte meyve, yeşil otlar 'f' böcekleri de tüketir Yaşamının birincil 45 gününde güvercin yavruları ''güvercin sütü'' ile beslenirler Güvercin sütü; hayvanın kursağındaki hücreler tarafından yapılan bir salgı olup, yüksek bir yağ ve dolayısıyla enerji içeriğine sahiptir Güvercin ve kumrudan başka kuşlar arasında yalnızca flamingolar bu tür bir salgı yaparlarGenç güvercinlerin alışılmış üstü yükselme hızı birincil 81 0 gün içinde güvercin sütü tarafından sonradan ise ebeveynin kursaklarından kusulan sanki sindirilmiş yemle sağlanır Genç kuşlar ebeveynlerince takriben dört hafta kadar beslenir ve sonradan yeni bir kuluçka dönemi için yuvadan kovalanırlar Evcil güvercinde cinsel olgunluk yaşı (ilk yumurta ile saptanan yaş) 120190 gündür Güvercinlerde gelişim ve yumurta verimi üç yaşından sonradan azalmasına rağmen, hayat süreleri 15 sene kadardır Kaba güvercinler yuvalarını genellikle kaya kenarlarına yaparlar Evcil güvercin ise yuvasını binaların çıkıntılarına, rahat yerlere, dam saçaklarına yapar Evcil türlerde genel olarak çiftler yaşamları boyunca birlikte olurlar Oysa bazen kuvvetli bir erkek, güvercinlikte yer alan dişilerin birçoğu ile çiftleşip yuva yapabilir Her iki cins de yuva yapımı, inkübasyon ve yavrulara bakım konusunda eşdeğer yükümlülük yüklenir Dişi güvercin iki adet yumurta yapar Damızlık bir çift bir yılda 8 defa yavru çıkartır Kuluçka süresi 1719 gündür Güvercinler geleneksel olarak ''güvercinlik'' olarak anlatım tarzı edilen ve onları avcı hayvanların saldırısından koruyan barınaklarda yetiştirilir Bu sistem hayvanların serbestçe uçmasına müsade verdiği gibi neredeyse insan müdahalesine hiç lüzum kalmaz Güvercinlikler bununla beraber en fiyatı yüksek çiftlik gübresi olan güvercin gübresi almak için de iyi bir kaynaktır Öteki yanlamasına güvercinle tamamen kapalı kümeslerde entansif olarak da yetiştirilebilirler Modem yetiştiricilik sistemleri entansif yetiştiriciliğe dayanmaktadır Mesela, ABD'de güvercin çiftliklerinde 35000 çiftin üstünde damızlık kuş bulunduğu bildirilmektedir Güvercin üretimi katiyen tavuk üretiminin yerini alamaz fakat manalı bir tabi kazanç sağlayabilir Güvercinler yarış (sportif) ve hobi nedeniyle yetiştirilirler Bunun yanı sıra, çoğu ülkede lezzetli ve fiyatı yüksek bir gıda olarak tüketilmektedir Güvercinler en erken 05 kg karkas ağırlığında elde etmek üzere yumurtadan çıkışı takiben 28 günlük olduklarında pazarlanabilir Bu yaşta deri altı yağ dokusu nedeniyle etleri gevrek ve lezzetlidir Ilk Önce Kuzey Afrika ve Orta Doğu almak üzere yüz senelerdir yetiştirilmektedir Kuzey Amerika'nın bir takım bölgelerinde ve Avrupa'nın çeşni (gourme) marketlerinde fiyatı yüksek bir çeşni olarak satılır Yetiştirilmeleri için fazla bir bölge gerekmediği için şehirlerde de yetiştirilir Güvercinler çoğunlukla fiyatı yüksek etleri için yetiştirilirler Genç güvercinler tüy gelişimi demin daha yeni tamamlanıp uçmaya başlamadan önce genellikle 2130 günlükken kesilirler Bu dönemde yenebilen et oranı en yüksek seviyede olup, uçmaya başladıktan sonra et sertleşmeye başlar Tartma, ırka, beslemeye ve öteki faktörlere tabi olarak 340680 gr asında değişir Güvercinler başta fizyoloji ve psikoloji elde etmek üzere bilimsel çalışmalarda yoğun olarak kullanılırlar Ayrıca dekoratif yapıları ve uçuş yetenekleri sebebiyle pet hayvanı olarak da beslenir Güvercinlerin eşsiz eve dönüş yetenekleri Roma döneminden beri bilinmektedir Bu kuşlar 700 km uzaklıktan kendi güvercinliklerine dönebilmektedir Bu gün bile güvercinler mesaj taşımak için posta amacıyla kullanılmaktadır Güvercinlerin bu özellikleri onların uyuşturucu kuryeliği gibi kanun dışı kullanımlarına da neden olmuştur Genç güvercinler süratli bir gelişim oranına sahiptir Etleri epeyce lezzetli olup çoğunlukla av kuşu yerine satılırlar Gevrek ve basit sindirilen etleri sebebiyle yüksek fiyatlara müşteri bulurlar Et üretimi amacıyla güvercin üretimi özellikle Avrupa ve ABD'de yaygındır Et için yetiştirilen genç güvercinler uçma fırsatı bulamadan kesilir ve genel olarak inkübasyon periyodu esnasında dişi ve erkek güvercinin (her iki ebeveynin) kursağında üretilen güvercin sütünden diğer bir şey tüketmezler Genç güvercinler 2630 jurnal yaşta uçmaya ve yuvalarını terk etmeye hazırken bu sırada yaklaşık 500 g ağırlıkta olup, kesime hazırdırlar
Irklar
Güvercinlerin çoğu ırk ve varyetesi mevcuttur Et üretimine en yerinde olanları, White King ve Red Cameau'dur White King, King ailesinin bir üyesi olup, dahası Inkar King, Yellow King, Blue King ve Dun King gibi varyeteleri de vardır Bunların renkleri öbür olmasına karşın, büyüklükleri White King ile benzerdir ABD orijinli olan White King kısa bacaklar ve geniş bir beden ile etçi ırkların genel görünüş özelliklerini taşır Kafa oldukça büyüktür, cilt pembemsi beyaz renktedir ve sık tüylüdür Yetişkin kuşlar 750850 g ağırlıktadır Cameau ailesinin bir varyetesi olan Red Cameau, White King değin üretken bir varyete olmayıp 650740 g ağırlıktadır ve daha küçüktür Inkar Cameau'da seçim edilen renk koyu kestane rengidir Dik bir omurga, kompakt cisim ve orta büyüklükte bir kafa yapısına sahiptir Kanatlar ve kuyruk White King'den daha geniştir ve kuyruk yere sünür Haberci güvercinler de etlik güvercin üretiminde kullanılabilmelerine karşın, epeyce ufak ve uzun bacaklı yavru verirler ve üreme güçleri yüksek değildir
Sığınak
Azami verim ve minimum hastalık riski için güvercinler kuru bir ortamda barındırılmalı barınaklar tercihen kuzeydoğu yönüne bakmalıdır İyi bir havalandırma ve bol güneş ışığı barınakların kuru olmasını sağlar Tel örgü ile cepheli bir uçuş alanı kullanılıyorsa damızlık bir çift 04 m2 alana gereksinir Barınaklarda entansif olarak yetiştirilen güvercinler gezinme amacıyla %50 daha pozitif taban alanına gereksinirler Her bir barınağa 2530 çift damızlık konmalıdır Bilgece düzenlenmiş bir baraka en idareli yapı şeklidir Uygun bir barakanın yüksekliği arkada 2 m ön kısımda 25 m olacak şekilde yapılmalıdır Sığınak tabanına 7 cm kalınlıkta döşenecek olan talaş barınağın kuru kalmasına takviye eder Drenajı kötü olan yerlerde barakanın tabanı beton ya da tahta olmalıdır Barınakta ve uçuş alanında tünekler bulunmalıdır
Yuva
Çift yuva esansiyeldir Kadınsı güvercin genelde yavrular yuvayı terk edebilecek ışık halkası geldiklerinde yumurtlamaya başlar Bu sırada erkek güvercin ise, yavruları pazarlama (kesim) büyüklüğüne ulaşıncaya değin beslemeye devam eder Bir güvercin çifti için hazırlanacak olan yuva kutusu 40 cm yükseklikte 60 cm genişlikte olmalı ve her yuva kutusu bütün ortadan ikiye bölünerek 30 cm' lik genişlik sağlayacak şekilde ikiye bölünerek bir çifte güvercine görev edilmelidir Yuvalar 40 cm derinlikte olmalı ve yuvaların önüne 20 cm'lik bir platform konarak kuşların yuvalarına kolaylıkla konmaları sağlanmalıdır Yuvalık tasları temizlenme kolaylığı bakımından yuva kutusu içine konmalıdır Çam yaprakları(iğneleri), saman ve talaş gibi kaba materyal iyi bir yuva materyalidir Yuva materyalinin barınağın veya kümesin bir köşesine konması savurganlık olmasına engel olur böylece güvercinler üreme dönemleri her tarafında gerektiği kadar materyali buradan alabilirler
Üretim
Damızlıklar temel genetik bilgilerin ışığında seçilmelidir Kayıtların tedbirli tutulması (progeny test) seleksiyona büyük ölçüde yardımcı olur Bir çift damızlık güvercin yılda ortalama ağırlığı 450700 g dek olan 12 adet etlik güvercin yetiştirmelidir Reforme damızlıklar bu standardın dışındadır Güvercinler altı aylık yaştan itibaren çiftleştirilebilirler Bir Takım dişiler 10 yaşından daha sonra zeka üretkenliklerini devam ettirirken, bazı erkeklerin de beş yaşından daha sonra bile başarıyla kullanıldıkları bildirilmiştir Güvercinin yaşını ve cinsiyetini söyleyebilmek zor olduğundan sertifikasyonlu satmak yapan önemli firmalardan satın alınmalıdır Dişiler genel olarak erkeklerden küçüktür ve daha narin bir kafa yapısına sahiptir Dişiler badi badi bir yürüyüş stiline sahiptir ve kuyruklarını erkekten daha düşey tutarlar Pelvik kemikler arası dişide daha geniştir Erkek daha kocaman ve agresif olup, şamatalı bir ötüşe sahiptir Üreme mevsimi sırasında erkek sürekli kur gerçekleştirmek için dişinin çevresinde döner
Damızlık Çiftler
Damızlık çiftlerin kendi eşlerini kendilerinin seçmesine müsade verilir ya da cebren eşleştirilir Eşler doğal çift kurma esnasında erkeğin dişinin çevresinde kur yaparak dolaşması ile ayırt edilebilir Eşler numaralanmış veya renkli but halkaları kullanılarak aile içi (inbreed) çiftleştirmelerden korunur Zorlamalı çift oluşturulması isteniyorsa damızlık dişi ve erkek güvercin birlikte kapalı bir yuva kutusu içinde veya içinde suyu ve yemi olan uygun bir kümeste iki hafta süre ile bir arada tutulması yeterlidir Çift kurmuş damızlıklarda çiftin olası olduğunca bozulmamasına çalışılmalıdır ve yaşamları baştan başa bir arada olabilirler Gönülsüz kuşlar birbirinden ayrılmalıdır Yüksek verimli dişilerin genç ve istekli erkeklerle çift kurmaları esansiyeldir Sürekli bir üretimi sağlayabilmek için çiftleştirme de kesintisiz olmalıdır Her bir çift yılda 14 palaz yetiştirmelidir Esas imal sezonu baştan başa (ilkbahar ve yaz) bir çift güvercinden her 4 haftada bir pazarlamaya hazır palazlar elde edilmelidir Palaz üretiminin, %60'ı bu sezon sırasında gerçekleştirilir Yumurtacı tavuklarda olduğu gibi suni yakma ilkbahardan sonbahara kadar pik Yumurta verime ulaşabilmek için kullanılabilir Yapay ışıklandırmanın palazlarda canlı tartı artışı üzerine etkisi yoktur
Kuluçkadan çıkış ve büyütme
Güvercin yumurtasının inkübasyon süresi 17 gündür Birincil ve ikinci yumurta aralarında kuluçkadan çıkış süresi bakımından 12 günlük ayrım olur Her iki ebeveyn birlikte yuvayı hazırlar ve sırayla kuluçkaya yatarlar Dişi kuş çoğunlukla palazlar iki haftalık olduğunda tekrar yumurtlamaya başlar Her iki ebeveyn de yavruları beslemesine rağmen kadınsı kuş ikinci defa yumurtlamaya başladığında palazların beslenmesi ile daha fazla erkek kuş ilgilenir Palazlar yuvayı terk etmeden önce kadınsı kuş yumurtlamaya başladığından palazların rahatsız olmaması ve kuluçkaya ara verilmemesi için yukarda açıklandığı gibi ikinci yuva tedarik edilmiş olmalıdır Ebeveyn palazları beslediği için kuşları rahatsız etmeye lüzum yoktur (gerçekte kuşlar beslenmeleri sırasında rahatsız edilmemelidir) Ilk haftalarda palazlardan biri ölürse onun yerine benzer yaş ve büyüklükte başka bir palaz konarak ebeveynin bunu da beslemesi sağlanabilir Bu durum palazsız kalmış olan çiftin daha erken yumurtlamaya başlamasını sağlar Bu durumda örneğin yavrularından birisi ölmüş olan çiftin öteki yavrusu tek ya da kendileri gibi yavrularından birisi ölmüş olan diğer bir çifte verilerek bu çiftin bitmiş yumurtlamaya daha erken başlaması sağlanarak çifte verilerek idareli kayıp azaltılmaya çalışılır Ebeveynler hasta ya da ölmüşse palazlar en az bir haftalık olmaları şartı ile cebren beslemede olduğu gibi elle beslenebilirler Alternatif bir yol olarak dane yemlere su emdirilerek palazlar minik dane yemlerle de beslenebilir Damızlık amaçla elde tutulacak olan palazlar belirlenmeli ve sonra yeme ve içme faaliyetlerini öğrenmeleri için ebeveynleri ile birlikte yaklaşık 6 hafta süreyle bir arada kalmalarına izin verilmelidir Damızlık bir sürü oluşturmak için palaz seçerken her bir yuvadan sadece en kocaman palaz seçilmez, huysuz taktirde sadece erkekler seçilmiş olabilir Daha iri kuşlar yönünde sürekli bir seleksiyon sürüde erkek oranının dişilerden daha çok olmasına niçin olabilir
Gıda
Güvercinler yaşamının birincil 20 gününde diğer kanatlılara oranla çok daha süratli büyürler Ilk gıdaları ebeveynlerinin kursaklarında sentezlenen ve ''güvercin sütü'' adı verilen bir akışkan olup, yavruların ağızlarına kusularak verilir Güvercin sütü protein ve yağ miktarı yüksek koyu krem rengi ve kıvamında sanki sindirilmiş bir materyal olup, karbonhidrat miktarı düşüktür Yumurtadan Çıktıktan 2040 gün sonra yavrular yem tüketebilirler Öteki kanatlı türlerin tersine güvercinler toz formdaki yemi tüketemediklerinden verilecek olan dane yem, tüm halde, vahşi kırılmış ya da ezilmiş olarak verilir ya da ticari olarak hazırlanmış pelet yemler kullanılır Birçok yetiştirici tarafından güvercinler;
1) komple pelet rasyon ya da
2) pelet rasyon ile birlikte verilen dane yem ile beslenir
En çok kullanılan dane yemler aralarında mısır, buğday, mısır ve bezelye gibi baklagiller bulunur Daneler yemlikte girift bir şekilde ya da kafeterya tipi bir yemlikte (her dane çeşidi için ayrı bir bölümün bulunduğu) verilirler Girift yemleme yapıldığında güvercinlerin günde iki defa yemlenmesi önerilir Her periyotta, 1 saat içinde bitirilecek kadar yem verilir Güvercinler yem konusunda tedbirli olmamalarına karşın, iyice dane yemden oluşmuş diyetleri tercih ederler Darı gibi iri daneler kırılarak verilebilir
Güvercin rasyonlarını yem maddelerinin fiyatı ve piyasadaki mevcudiyetleri büyük ölçüde etkiler Bunun yanı sıra sarı darı ve bezelye gibi yem maddelerinin tekrar tekrar rasyonda bulunması açlık edilir Güvercin rasyonlarında yaygın olarak kullanılan yem maddeleri ve kompozisyonları % olarak aşağıda verilmiştir
Güvercinler normal olarak tüy dökerler, yaz ve kışın çiftleşmediklerinden bu dönemde çiftleşme dönemindekinden daha düşük bir protein seviyesi yeterlidir Güz ve kış aylarında rasyonlarında daha yüksek protein seviyesi kullanılmasının bir dezavantajı olmamasına karşın ekonomik değildir Buğday, mısır, sorgum, kolza, fiğ ve darı gibi yem maddeleri birbirleri yerine ikame edilebilmesine karşın ikame miktarları rasyon protein seviyesini bozmamalıdır Tablo112'de güzkış ve ilkbaharyaz dönemleri için rasyon önerileri yer almıştır Güvercinler ya yemlikle beslenirler fakat o taktirde beslenmeleri sınırlandırılamaz, veya jurnal olarak elden beslenirler Yemlik kullanılıyorsa her kuş için 5 cm'lik bir yemlik kenarı sağlanmalıdır Yemlik kullanımı işçilik giderlerini azaltırken, güvercinlerin de önlerinde sürekli olarak yem bulunmuş olur Ama yem israfı ve fare sorunu ortaya çıkar
Elle beslemede kuşlar günde iki kez beslenir ve verilen yem miktarı yarım saat içinde bitecek değin olmalıdır Güvercinlerin daha soğuk havalarda ve palazlarını büyütürken yem tüketimlerinin artacağına uyarı edilmelidir Tohum rasyonlarına ilaveten güvercinler mineral, vitamin ve grite gereksinir önünde kolaylıkla alabilecekleri mineral karışımları mevcut olmalıdır A vitamini ve riboflavın katkıları fertilite ve kuluçka randımanını artırır Yeminlerin taşlıkta ezilebilmesi için grit gereklidir Öbür yem çiğ madde1erinin ayrı olarak yemliklere konarak yapılan kafeterya tipi beslemede kuşların kendi istedikleri yemleri seçmelerine izin verilir Bunun yanı sıra, bu sistemde epeyce pozitif yem israfı vardır Güvercinler pelet yemlerle beslenebilir ama peletle besleme bazı kuşlarda kursak problemlerine yol açabilmektedir Güvercinlerin yem tüketimi özetlenecek olursa;
Damızlık 25 çift güvercin jurnal olarak yaklaşık üç kg yem tüketir,
Bir çift damızlık güvercin takvim olarak takriben 45 kg yem ve dört kg grit tüketir ,
Bir çift güvercin üreme çağına kadar 22 kg yem tüketir ,
500 gramlık bir güvercin palazı üç kg'lık bir yem tüketimi ile bu ağırlığa ulaşır ve FCR 6:1 şeklindedir
Piyasada ticari güvercin yemleri mevcuttur Tablo114'de dane yemlerden oluşan bir karışım ile birlikte öbür bir yemlikte özgürlük şekilde alabilecekleri bir mineral karışımı örnek olarak verilmiştir
Ebeveyinler yavruları kursaklarından salgılanan güvercin sütü ile besler Güvercin sütü koyu krema kıvamında yüksek proteinli bir salgıdır Yavrulara 10 günlük yaştan itibaren uygulanacak bir zorlamalı beslemeyle ağırlıkları arttırılabilir Güvercinlere bahşedilen dane yem rasyonu dört saat süre ile su emdirildikten sonradan günde üç kez yavrulara elden verilir Elden yemleme vakit kaybına ve işçilik giderinin artmasına neden olduğundan popüler bir metot değildir
*
Güvercin Hakkında Bilgiler
Güvercin
Güvercinler (Columba livia, güvercinler ve kumruları içeren ailede 300'den pozitif tür bulunur) eksik bir eforla yetiştirilebilen dayanıklı hayvanlardır Yetiştirildikleri bölgelerin dışındaki farklı iklimlerde yaşamlarını sürdürebilirler ve genellikle kilometre karelerce bir uçuş alanına gereksinimi olan yemleri bulabilmek için uçarlar Güvercinler minik bir baş, iyi gelişmiş bir göğüs, yumuşak ve yoğun tüy örtüsüne sahiptir Canlı ağırlıkları 051 kg arasında değişir Bir Takım iri ırklar 14 kg ağırlıkları ile küçük bir piliç değin olabilmektedir Bir Takım ırklar et üretimi için geliştirilmişlerdir Bu ırklar çabuk gelişim gösterir ve geniş göğüs yapıları sebebiyle daha fazla göğüs etine sahiptir Evcil güvercinin kaba atası Avrupa ve Asya kaya güvercini veya kaya kumrusudur Bütün dünyada yaygın olarak bulunur Bunun yanı sıra, öteki kanatlılarda olduğu gibi bir takım güvercin ırkları da ademoğlu kadar yok edilmiştir Güvercin demekleri ve organizasyonlar değil olma tehlikesi altındaki bazı güvercin ırklarını korumaktadır Bir çok lokal millet bulundukları bölgenin şartlarına uymuştur Barbar güvercin türleri insan korkusunu tez kaybeder ve hızla yağlanarak uçamayacak bir ülkü gelebilirler Kaba güvercinler halen tropik bölgelerle Yeni Gine ve diğer bölgelerde bulunur ve eti için avlanır Evcil güvercin mutedil iklimlerde ve tropik kuşakta aynı başarıyla yetiştirilebilir Uygunluk kabiliyeti yüksek olan bu nesil verimsiz ve nemli bölgeler de dahil olmak üzere dünyanın her bölgesinde yetiştirilebilir Bunun yanı sıra, soğuk bölgeler etlik güvercin üretimi için uygun değildir Sıcak iklimler ise zararlıların ve hastalıkların artmasına niçin olur Güvercinin doğal yemlerinin büyük bölümünü tahıllar oluşturmakla birlikte meyve, yeşil otlar 'f' böcekleri de tüketir Yaşamının birincil 45 gününde güvercin yavruları ''güvercin sütü'' ile beslenirler Güvercin sütü; hayvanın kursağındaki hücreler tarafından yapılan bir salgı olup, yüksek bir yağ ve dolayısıyla enerji içeriğine sahiptir Güvercin ve kumrudan başka kuşlar arasında yalnızca flamingolar bu tür bir salgı yaparlarGenç güvercinlerin alışılmış üstü yükselme hızı birincil 81 0 gün içinde güvercin sütü tarafından sonradan ise ebeveynin kursaklarından kusulan sanki sindirilmiş yemle sağlanır Genç kuşlar ebeveynlerince takriben dört hafta kadar beslenir ve sonradan yeni bir kuluçka dönemi için yuvadan kovalanırlar Evcil güvercinde cinsel olgunluk yaşı (ilk yumurta ile saptanan yaş) 120190 gündür Güvercinlerde gelişim ve yumurta verimi üç yaşından sonradan azalmasına rağmen, hayat süreleri 15 sene kadardır Kaba güvercinler yuvalarını genellikle kaya kenarlarına yaparlar Evcil güvercin ise yuvasını binaların çıkıntılarına, rahat yerlere, dam saçaklarına yapar Evcil türlerde genel olarak çiftler yaşamları boyunca birlikte olurlar Oysa bazen kuvvetli bir erkek, güvercinlikte yer alan dişilerin birçoğu ile çiftleşip yuva yapabilir Her iki cins de yuva yapımı, inkübasyon ve yavrulara bakım konusunda eşdeğer yükümlülük yüklenir Dişi güvercin iki adet yumurta yapar Damızlık bir çift bir yılda 8 defa yavru çıkartır Kuluçka süresi 1719 gündür Güvercinler geleneksel olarak ''güvercinlik'' olarak anlatım tarzı edilen ve onları avcı hayvanların saldırısından koruyan barınaklarda yetiştirilir Bu sistem hayvanların serbestçe uçmasına müsade verdiği gibi neredeyse insan müdahalesine hiç lüzum kalmaz Güvercinlikler bununla beraber en fiyatı yüksek çiftlik gübresi olan güvercin gübresi almak için de iyi bir kaynaktır Öteki yanlamasına güvercinle tamamen kapalı kümeslerde entansif olarak da yetiştirilebilirler Modem yetiştiricilik sistemleri entansif yetiştiriciliğe dayanmaktadır Mesela, ABD'de güvercin çiftliklerinde 35000 çiftin üstünde damızlık kuş bulunduğu bildirilmektedir Güvercin üretimi katiyen tavuk üretiminin yerini alamaz fakat manalı bir tabi kazanç sağlayabilir Güvercinler yarış (sportif) ve hobi nedeniyle yetiştirilirler Bunun yanı sıra, çoğu ülkede lezzetli ve fiyatı yüksek bir gıda olarak tüketilmektedir Güvercinler en erken 05 kg karkas ağırlığında elde etmek üzere yumurtadan çıkışı takiben 28 günlük olduklarında pazarlanabilir Bu yaşta deri altı yağ dokusu nedeniyle etleri gevrek ve lezzetlidir Ilk Önce Kuzey Afrika ve Orta Doğu almak üzere yüz senelerdir yetiştirilmektedir Kuzey Amerika'nın bir takım bölgelerinde ve Avrupa'nın çeşni (gourme) marketlerinde fiyatı yüksek bir çeşni olarak satılır Yetiştirilmeleri için fazla bir bölge gerekmediği için şehirlerde de yetiştirilir Güvercinler çoğunlukla fiyatı yüksek etleri için yetiştirilirler Genç güvercinler tüy gelişimi demin daha yeni tamamlanıp uçmaya başlamadan önce genellikle 2130 günlükken kesilirler Bu dönemde yenebilen et oranı en yüksek seviyede olup, uçmaya başladıktan sonra et sertleşmeye başlar Tartma, ırka, beslemeye ve öteki faktörlere tabi olarak 340680 gr asında değişir Güvercinler başta fizyoloji ve psikoloji elde etmek üzere bilimsel çalışmalarda yoğun olarak kullanılırlar Ayrıca dekoratif yapıları ve uçuş yetenekleri sebebiyle pet hayvanı olarak da beslenir Güvercinlerin eşsiz eve dönüş yetenekleri Roma döneminden beri bilinmektedir Bu kuşlar 700 km uzaklıktan kendi güvercinliklerine dönebilmektedir Bu gün bile güvercinler mesaj taşımak için posta amacıyla kullanılmaktadır Güvercinlerin bu özellikleri onların uyuşturucu kuryeliği gibi kanun dışı kullanımlarına da neden olmuştur Genç güvercinler süratli bir gelişim oranına sahiptir Etleri epeyce lezzetli olup çoğunlukla av kuşu yerine satılırlar Gevrek ve basit sindirilen etleri sebebiyle yüksek fiyatlara müşteri bulurlar Et üretimi amacıyla güvercin üretimi özellikle Avrupa ve ABD'de yaygındır Et için yetiştirilen genç güvercinler uçma fırsatı bulamadan kesilir ve genel olarak inkübasyon periyodu esnasında dişi ve erkek güvercinin (her iki ebeveynin) kursağında üretilen güvercin sütünden diğer bir şey tüketmezler Genç güvercinler 2630 jurnal yaşta uçmaya ve yuvalarını terk etmeye hazırken bu sırada yaklaşık 500 g ağırlıkta olup, kesime hazırdırlar
Irklar
Güvercinlerin çoğu ırk ve varyetesi mevcuttur Et üretimine en yerinde olanları, White King ve Red Cameau'dur White King, King ailesinin bir üyesi olup, dahası Inkar King, Yellow King, Blue King ve Dun King gibi varyeteleri de vardır Bunların renkleri öbür olmasına karşın, büyüklükleri White King ile benzerdir ABD orijinli olan White King kısa bacaklar ve geniş bir beden ile etçi ırkların genel görünüş özelliklerini taşır Kafa oldukça büyüktür, cilt pembemsi beyaz renktedir ve sık tüylüdür Yetişkin kuşlar 750850 g ağırlıktadır Cameau ailesinin bir varyetesi olan Red Cameau, White King değin üretken bir varyete olmayıp 650740 g ağırlıktadır ve daha küçüktür Inkar Cameau'da seçim edilen renk koyu kestane rengidir Dik bir omurga, kompakt cisim ve orta büyüklükte bir kafa yapısına sahiptir Kanatlar ve kuyruk White King'den daha geniştir ve kuyruk yere sünür Haberci güvercinler de etlik güvercin üretiminde kullanılabilmelerine karşın, epeyce ufak ve uzun bacaklı yavru verirler ve üreme güçleri yüksek değildir
Sığınak
Azami verim ve minimum hastalık riski için güvercinler kuru bir ortamda barındırılmalı barınaklar tercihen kuzeydoğu yönüne bakmalıdır İyi bir havalandırma ve bol güneş ışığı barınakların kuru olmasını sağlar Tel örgü ile cepheli bir uçuş alanı kullanılıyorsa damızlık bir çift 04 m2 alana gereksinir Barınaklarda entansif olarak yetiştirilen güvercinler gezinme amacıyla %50 daha pozitif taban alanına gereksinirler Her bir barınağa 2530 çift damızlık konmalıdır Bilgece düzenlenmiş bir baraka en idareli yapı şeklidir Uygun bir barakanın yüksekliği arkada 2 m ön kısımda 25 m olacak şekilde yapılmalıdır Sığınak tabanına 7 cm kalınlıkta döşenecek olan talaş barınağın kuru kalmasına takviye eder Drenajı kötü olan yerlerde barakanın tabanı beton ya da tahta olmalıdır Barınakta ve uçuş alanında tünekler bulunmalıdır
Yuva
Çift yuva esansiyeldir Kadınsı güvercin genelde yavrular yuvayı terk edebilecek ışık halkası geldiklerinde yumurtlamaya başlar Bu sırada erkek güvercin ise, yavruları pazarlama (kesim) büyüklüğüne ulaşıncaya değin beslemeye devam eder Bir güvercin çifti için hazırlanacak olan yuva kutusu 40 cm yükseklikte 60 cm genişlikte olmalı ve her yuva kutusu bütün ortadan ikiye bölünerek 30 cm' lik genişlik sağlayacak şekilde ikiye bölünerek bir çifte güvercine görev edilmelidir Yuvalar 40 cm derinlikte olmalı ve yuvaların önüne 20 cm'lik bir platform konarak kuşların yuvalarına kolaylıkla konmaları sağlanmalıdır Yuvalık tasları temizlenme kolaylığı bakımından yuva kutusu içine konmalıdır Çam yaprakları(iğneleri), saman ve talaş gibi kaba materyal iyi bir yuva materyalidir Yuva materyalinin barınağın veya kümesin bir köşesine konması savurganlık olmasına engel olur böylece güvercinler üreme dönemleri her tarafında gerektiği kadar materyali buradan alabilirler
Üretim
Damızlıklar temel genetik bilgilerin ışığında seçilmelidir Kayıtların tedbirli tutulması (progeny test) seleksiyona büyük ölçüde yardımcı olur Bir çift damızlık güvercin yılda ortalama ağırlığı 450700 g dek olan 12 adet etlik güvercin yetiştirmelidir Reforme damızlıklar bu standardın dışındadır Güvercinler altı aylık yaştan itibaren çiftleştirilebilirler Bir Takım dişiler 10 yaşından daha sonra zeka üretkenliklerini devam ettirirken, bazı erkeklerin de beş yaşından daha sonra bile başarıyla kullanıldıkları bildirilmiştir Güvercinin yaşını ve cinsiyetini söyleyebilmek zor olduğundan sertifikasyonlu satmak yapan önemli firmalardan satın alınmalıdır Dişiler genel olarak erkeklerden küçüktür ve daha narin bir kafa yapısına sahiptir Dişiler badi badi bir yürüyüş stiline sahiptir ve kuyruklarını erkekten daha düşey tutarlar Pelvik kemikler arası dişide daha geniştir Erkek daha kocaman ve agresif olup, şamatalı bir ötüşe sahiptir Üreme mevsimi sırasında erkek sürekli kur gerçekleştirmek için dişinin çevresinde döner
Damızlık Çiftler
Damızlık çiftlerin kendi eşlerini kendilerinin seçmesine müsade verilir ya da cebren eşleştirilir Eşler doğal çift kurma esnasında erkeğin dişinin çevresinde kur yaparak dolaşması ile ayırt edilebilir Eşler numaralanmış veya renkli but halkaları kullanılarak aile içi (inbreed) çiftleştirmelerden korunur Zorlamalı çift oluşturulması isteniyorsa damızlık dişi ve erkek güvercin birlikte kapalı bir yuva kutusu içinde veya içinde suyu ve yemi olan uygun bir kümeste iki hafta süre ile bir arada tutulması yeterlidir Çift kurmuş damızlıklarda çiftin olası olduğunca bozulmamasına çalışılmalıdır ve yaşamları baştan başa bir arada olabilirler Gönülsüz kuşlar birbirinden ayrılmalıdır Yüksek verimli dişilerin genç ve istekli erkeklerle çift kurmaları esansiyeldir Sürekli bir üretimi sağlayabilmek için çiftleştirme de kesintisiz olmalıdır Her bir çift yılda 14 palaz yetiştirmelidir Esas imal sezonu baştan başa (ilkbahar ve yaz) bir çift güvercinden her 4 haftada bir pazarlamaya hazır palazlar elde edilmelidir Palaz üretiminin, %60'ı bu sezon sırasında gerçekleştirilir Yumurtacı tavuklarda olduğu gibi suni yakma ilkbahardan sonbahara kadar pik Yumurta verime ulaşabilmek için kullanılabilir Yapay ışıklandırmanın palazlarda canlı tartı artışı üzerine etkisi yoktur
Kuluçkadan çıkış ve büyütme
Güvercin yumurtasının inkübasyon süresi 17 gündür Birincil ve ikinci yumurta aralarında kuluçkadan çıkış süresi bakımından 12 günlük ayrım olur Her iki ebeveyn birlikte yuvayı hazırlar ve sırayla kuluçkaya yatarlar Dişi kuş çoğunlukla palazlar iki haftalık olduğunda tekrar yumurtlamaya başlar Her iki ebeveyn de yavruları beslemesine rağmen kadınsı kuş ikinci defa yumurtlamaya başladığında palazların beslenmesi ile daha fazla erkek kuş ilgilenir Palazlar yuvayı terk etmeden önce kadınsı kuş yumurtlamaya başladığından palazların rahatsız olmaması ve kuluçkaya ara verilmemesi için yukarda açıklandığı gibi ikinci yuva tedarik edilmiş olmalıdır Ebeveyn palazları beslediği için kuşları rahatsız etmeye lüzum yoktur (gerçekte kuşlar beslenmeleri sırasında rahatsız edilmemelidir) Ilk haftalarda palazlardan biri ölürse onun yerine benzer yaş ve büyüklükte başka bir palaz konarak ebeveynin bunu da beslemesi sağlanabilir Bu durum palazsız kalmış olan çiftin daha erken yumurtlamaya başlamasını sağlar Bu durumda örneğin yavrularından birisi ölmüş olan çiftin öteki yavrusu tek ya da kendileri gibi yavrularından birisi ölmüş olan diğer bir çifte verilerek bu çiftin bitmiş yumurtlamaya daha erken başlaması sağlanarak çifte verilerek idareli kayıp azaltılmaya çalışılır Ebeveynler hasta ya da ölmüşse palazlar en az bir haftalık olmaları şartı ile cebren beslemede olduğu gibi elle beslenebilirler Alternatif bir yol olarak dane yemlere su emdirilerek palazlar minik dane yemlerle de beslenebilir Damızlık amaçla elde tutulacak olan palazlar belirlenmeli ve sonra yeme ve içme faaliyetlerini öğrenmeleri için ebeveynleri ile birlikte yaklaşık 6 hafta süreyle bir arada kalmalarına izin verilmelidir Damızlık bir sürü oluşturmak için palaz seçerken her bir yuvadan sadece en kocaman palaz seçilmez, huysuz taktirde sadece erkekler seçilmiş olabilir Daha iri kuşlar yönünde sürekli bir seleksiyon sürüde erkek oranının dişilerden daha çok olmasına niçin olabilir
Gıda
Güvercinler yaşamının birincil 20 gününde diğer kanatlılara oranla çok daha süratli büyürler Ilk gıdaları ebeveynlerinin kursaklarında sentezlenen ve ''güvercin sütü'' adı verilen bir akışkan olup, yavruların ağızlarına kusularak verilir Güvercin sütü protein ve yağ miktarı yüksek koyu krem rengi ve kıvamında sanki sindirilmiş bir materyal olup, karbonhidrat miktarı düşüktür Yumurtadan Çıktıktan 2040 gün sonra yavrular yem tüketebilirler Öteki kanatlı türlerin tersine güvercinler toz formdaki yemi tüketemediklerinden verilecek olan dane yem, tüm halde, vahşi kırılmış ya da ezilmiş olarak verilir ya da ticari olarak hazırlanmış pelet yemler kullanılır Birçok yetiştirici tarafından güvercinler;
1) komple pelet rasyon ya da
2) pelet rasyon ile birlikte verilen dane yem ile beslenir
En çok kullanılan dane yemler aralarında mısır, buğday, mısır ve bezelye gibi baklagiller bulunur Daneler yemlikte girift bir şekilde ya da kafeterya tipi bir yemlikte (her dane çeşidi için ayrı bir bölümün bulunduğu) verilirler Girift yemleme yapıldığında güvercinlerin günde iki defa yemlenmesi önerilir Her periyotta, 1 saat içinde bitirilecek kadar yem verilir Güvercinler yem konusunda tedbirli olmamalarına karşın, iyice dane yemden oluşmuş diyetleri tercih ederler Darı gibi iri daneler kırılarak verilebilir
Güvercin rasyonlarını yem maddelerinin fiyatı ve piyasadaki mevcudiyetleri büyük ölçüde etkiler Bunun yanı sıra sarı darı ve bezelye gibi yem maddelerinin tekrar tekrar rasyonda bulunması açlık edilir Güvercin rasyonlarında yaygın olarak kullanılan yem maddeleri ve kompozisyonları % olarak aşağıda verilmiştir
Güvercinler normal olarak tüy dökerler, yaz ve kışın çiftleşmediklerinden bu dönemde çiftleşme dönemindekinden daha düşük bir protein seviyesi yeterlidir Güz ve kış aylarında rasyonlarında daha yüksek protein seviyesi kullanılmasının bir dezavantajı olmamasına karşın ekonomik değildir Buğday, mısır, sorgum, kolza, fiğ ve darı gibi yem maddeleri birbirleri yerine ikame edilebilmesine karşın ikame miktarları rasyon protein seviyesini bozmamalıdır Tablo112'de güzkış ve ilkbaharyaz dönemleri için rasyon önerileri yer almıştır Güvercinler ya yemlikle beslenirler fakat o taktirde beslenmeleri sınırlandırılamaz, veya jurnal olarak elden beslenirler Yemlik kullanılıyorsa her kuş için 5 cm'lik bir yemlik kenarı sağlanmalıdır Yemlik kullanımı işçilik giderlerini azaltırken, güvercinlerin de önlerinde sürekli olarak yem bulunmuş olur Ama yem israfı ve fare sorunu ortaya çıkar
Elle beslemede kuşlar günde iki kez beslenir ve verilen yem miktarı yarım saat içinde bitecek değin olmalıdır Güvercinlerin daha soğuk havalarda ve palazlarını büyütürken yem tüketimlerinin artacağına uyarı edilmelidir Tohum rasyonlarına ilaveten güvercinler mineral, vitamin ve grite gereksinir önünde kolaylıkla alabilecekleri mineral karışımları mevcut olmalıdır A vitamini ve riboflavın katkıları fertilite ve kuluçka randımanını artırır Yeminlerin taşlıkta ezilebilmesi için grit gereklidir Öbür yem çiğ madde1erinin ayrı olarak yemliklere konarak yapılan kafeterya tipi beslemede kuşların kendi istedikleri yemleri seçmelerine izin verilir Bunun yanı sıra, bu sistemde epeyce pozitif yem israfı vardır Güvercinler pelet yemlerle beslenebilir ama peletle besleme bazı kuşlarda kursak problemlerine yol açabilmektedir Güvercinlerin yem tüketimi özetlenecek olursa;
Damızlık 25 çift güvercin jurnal olarak yaklaşık üç kg yem tüketir,
Bir çift damızlık güvercin takvim olarak takriben 45 kg yem ve dört kg grit tüketir ,
Bir çift güvercin üreme çağına kadar 22 kg yem tüketir ,
500 gramlık bir güvercin palazı üç kg'lık bir yem tüketimi ile bu ağırlığa ulaşır ve FCR 6:1 şeklindedir
Piyasada ticari güvercin yemleri mevcuttur Tablo114'de dane yemlerden oluşan bir karışım ile birlikte öbür bir yemlikte özgürlük şekilde alabilecekleri bir mineral karışımı örnek olarak verilmiştir
Ebeveyinler yavruları kursaklarından salgılanan güvercin sütü ile besler Güvercin sütü koyu krema kıvamında yüksek proteinli bir salgıdır Yavrulara 10 günlük yaştan itibaren uygulanacak bir zorlamalı beslemeyle ağırlıkları arttırılabilir Güvercinlere bahşedilen dane yem rasyonu dört saat süre ile su emdirildikten sonradan günde üç kez yavrulara elden verilir Elden yemleme vakit kaybına ve işçilik giderinin artmasına neden olduğundan popüler bir metot değildir
*