...:::Güzel ve Çirkin Huylar:::...

İttika

Yüce Allah'dan korkmak, haramdan ve şüpheli şeylerden sakınmaktır Böyle bir hale Takvadenir Bunun sahibine de Müttakîdenilir Müttakî olan bir zat, güvenilir ve itimat edilir bir insan demektir Ondan hiç bir kimseye zarar gelmez
İslâm önünde insanlar esasen birbirine eşittirler Bunların seçkinliği ancak takva iledir Kur'anı Kerimde buyurulmuştur:
Şüphe yok ki, Allah yanında en iyiniz, en çok müttakî olanınızdır
İttikanın karşıtı fısk'dır, fücur'dur Daha açığı, doğru yoldan çıkmak, Allah'a asi olmak, haram ve şüpheli şeylerden kaçınmamaktır Böyle bir halin sonucu da felâkettir, azabdır

Edeb

Güzel terbiye ve güzel huylarla vasıflanmaktır, utanılacak şeylerden insanı koruyan bir hal demektir
Edeb, insan için büyük bir şereftir Edebin karşıtı İsaet'dir ki, kötülük yapmak ve terbiyeye aykırı davranmak demektir
Edeb, insanın süsüdür Edeb, insanı nefsin arzusuna uymaktan korur ve kurtarır
İnsanın edebi, zehebinden (altınından) iyidirdenilmiştir
Edebden yoksun olan bir insan, bir toplum için zararlı mikroblardan daha tehlikelidir

İhsan

Bağışlama, iyilik etme, bahşiş verme, hayır olarak yapılması uygun olan bir şeyi yapma demektir İhsan, adaletin üstünde bir faziletdir Bir âyeti kerimede buyurulmuştur:
İhsan ediniz; şübhe yok ki, Allah ihsan edenleri sever
Diğer bir âyeti kerimede de buyurulmuştur:
Yüce Allah sana ihsan ettiği gibi, sen de ihsan et

ihlâs

Herhangi bir işi güzel bir niyetle ve saf bir kalb ile yapmak, işe başka bir şey karıştırmamaktır Böyle bir hâle, Hulûsda denir, Yapılan görevlerin değerleri ihlâsa göre artar İhlâsın karşıtı Riya (gösteriş)dir Bir görevi yalnız bir gösteriş için veya maddî bir yarar için yapmaktır
Riyakâr bir insan, temiz ruhlu, iyi bir insan değildir Yaptığı işlerin mükâfatını Allah'dan dilemeğe yüzü olmaz Bir hadisi şerifde buyurulmuştur:
Şüphe yok ki Allah, sadece kendisi için yapılan ve kendi rızası için istenen bir işi kabul eder

İstikamet

Her işte doğruluk üzere bulunmak, adaletten ve doğruluktan ayrılmayıp din ve akıl çerçevesi içinde yürümek demektir Din ve dünya görevlerini olduğu gibi yapmaya çalışan bir müslüman, tam istikamet sahibi bir insandır Böyle bir insan toplumun en önemli bir organı sayılır
İstikametin karşıtı, hıyanettir ki, doğruluğu bırakıp verilen sözü gözetmemek, caymak, emanete riayet etmemektir, insanların haklarına tecavüz etmektir Bir âyeti kerimede, Peygamber Efendimize hibaten şöyle buyurulmuştur:
Emrolunduğun gibi istikamette bulun
İşte bu âyeti kerime, istikametin ne kadar önemli ve gerekli olduğunu göstermeğe yeter

İtaat

Üst amirin dince yasak olmayan emirlerini dinleyip ona göre yürümektir Yüce Allah'ın buyruklarını dinleyip tutmak bir taattır İnsanın mutluluğu da bu taata bağlıdır Bunun karşıtı isyandır Yüce Allah'ın emirlerini dinlemeyen bir insan günahkâr ve hayırsız bir kimsedir ki, kendisini tehlikeye atmış olur Artık böyle bir kimseden insanlık ne bekleyebilir:

Kur'anı Kerim'de şöyle buyurulmuştur:
Allah'a itaat ediniz; Allah'ın Peygamberine de, sizden olan idarecilere de itaat ediniz

İtimad

Güvenmek ve emniyet etmek, bir şeye kalben güvenip dayanmak demektir Halkın güvenini kazanmak bir başarı eseridir İktisadî ve içtimaî hayatın devamı itimadın varlığına bağlıdır Onun için insan, güzel ve doğru hareketleriyle herkesin güvenini kazanmaya çalışmalıdır İtimada aykırı olan şey, hiyanettir, işi kötüye kullanmaktır ki, bunun sonucu pek korkunçtur

İktisad

Her işte denge üzerinde bulunmaktır Gereğinden fazla veya noksan harcama yapmaktan kaçınmaktır İnsan iktisada uyma sayesinde rahat yaşar Bir hadisi şerifde buyurulmuştur:
İktisad üzere bulunan fakir olmaz
İktisadın karşıtı israf'dır, aşırı gitmektir İsraf, yemek, içmek, giyinip gezmek gibi işlerde belli bir ölçüyü aşmaktır ki, haramdır Ferdlerin ve cemiyetlerin yıkılmasına sebebdir Bunun içindir ki, Kur'anı Kerim'de şöyle buyurulmuştur:
Allah israf edenleri sevmez
Bir de Takdîrvardır ki, bir şeyi gereğinden çok fazla kısmaktır Bu da uygun değildir

Ülfet

Uygun kimselerle güzel bir şekilde görüşüp konuşmak demektir İnsanlar devamlı olarak yalnız başlarına yaşayamazlar Birbirleri ile görüşmek zorundadırlar Güzel bir ahlâka sahib olan kimse, herkesle güzel görüşür, onların sevgisini kazanır Bu hale, Ünsiyetde denir Bunun karşıtı Uzletkenara çekilmek, yalnız başına kalmak, herkesten uzaklaşmaktır Herkesle görüşmek uygun olmadığı gibi, herkesten kaçınmak da uygun değildir Bir hadisi şerifde buyurulmuştur:
Mümin ülfet eder ve ülfet olunur Ülfet etmeyen ve ülfet olunmayan kimsede ise hayır yoktur İnsanların hayırlısı, insanlar için hayırlı olanıdır

Emniyet

Bir şeye güvenmek manasına geldiği gibi, insanda doğruluktan ileri gelen bir huy anlamına da gelir İnsanların sırlarını ve mallarını güzelce saklamak da, bir emniyet halidir Emniyetin karşılığı Hiyanettirsözünde durmamaktır
Ferdleri arasında emniyet bulunmayan bir toplum geleceğinden güven içinde bulunamaz Emniyeti kötüye kullanmak münafıklık alâmetidir Bir hadisi şerifde şöyle buyurulmuştur:
Münafıkın alâmeti üçtür: Konuşunca yalan söyler, söz verince cayar, emanet edilince hiyanette bulunur

:::Alıntıdır:::