Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
İnsanoğlunu, doğayı keşfedip açığa çıkarma isteği bilime, göze hitap eden biçime, hoşa gerçek değiştirme isteği de sanata yönlendirmiştir. Bilim bilinmeyenin doğruluklarının açıklanması, sanat ise hoşun canlandırılması olarak özetlenebilir. Bilim doğruyu, sanat ise ‘güzel’ i temsil eder. Bilimde teoriler ve ispatlar vardır. Sanatta ise ferdî niyetler daha ön plandadır ve kimseye, devrana, topluluğa ve ekollere nazaran farklılık gösterir.
Estetiğin dinamiklerinden olan sıklığın, ahenk ile kontaklı olduğunu ve bununda matematik formülleriyle tabir edilebileceğini biliyoruz. Tabiatta ve beşerde sıklık ölçütünün altın orantı, simetri, harmoni üzere matematiksel kavramlarla tabir edildiğini örneklerle görebiliyoruz.
Şık kavramı bir obje ile ilgilidir. Bir bitkiye, canlıyı, kişisi yada sanat yapıtını şık olarak niteleriz. Hoşluk tarifimizde objenin biçimsel nitelikleri kıymetlidir. Bu biçimsel nitelikler sayı ile tabir edilebilir. Buda hoşluk niteliklerinin matematik unsurları olduğunu gösterir. Bu matematiksel prensipler orantı, simetri, sistem, harmoni üzere kavramlardır. Bu kavramlarla ilgili ölçümler matematiğin çeşitli bilirkişilik meydanlarında formüle edilir. Matematik diziliş ve iç armoni ile karakterize edilen bir sanattır. Matematiksel düzenle, hoşluğu de koordinasyonlu yapıyla ilişkilendirerek tüm sanat çeşitlerini matematiksel yapı altında bir araya getirebiliriz.
Hoşluğun matematik olarak belirlenmesi niyeti, bilhassa orantı kavramında birinci bariz manasını bulur. Orantı deyince iki büyüklük, ya da bir bütünün kesimleri arasında şirine giden ilgi anlaşılır. Orantı fikri sanatkarları ve düşünürleri tabiat ve sanatta, tüm hoşlukları açıklayacak büyülü bir matematik formülü aramaya götürmüştür.
Bu arayış, 1170-1250 yılları arasında yaşamış olan İtalyalı Matematikçi Fibonacci’yi O’nun ismiyle anılan 1,1,2,3,5,8,13,21,34,… Fibonacci sayılarını bulmaya yöneltmiştir. Fibonacci sayı serisinde ardışık iki sayının orantısı yaklaşık olarak Q=1,61804 pahasını vermektedir. Bu pahaya ‘Altın Oran’denir. Altın nispet göründüğü üzere bir matematik kavramıdır. Ancak entegrasyon ve hoşluk ölçütü olarak sanat ve estetiğin bir sınıflandırılmasıdır. Altın nispet insan dizaynından kaynaklanmadan tabiatta var olan biyolojik bir gerçektir ve insan görsel yaratım ortamında tabiattan altın orantısı almıştır.
Leonardo Fibonacci
Gustav Fechner (1876) ‘estetiğin eşiğini’ saptaması için yaptığı deneylerle bu altın orantısı yakalar. Kenarlarının orantısı altın orantıya yakın olan dikdörtgenlerin daha beğenilen göründüğü sonucunu elde eder. Bu türlü bir dikdörtgene ‘altın dikdörtgen’ denir. Leonardo Da Vinci’nin ünlü tablosu Mona Lisa’nın yüzü etrafında bir dikdörtgen çizelim. Sonucun altın dikdörtgen olduğu görülür. Ayrıyeten fotoğrafın kendisi de altın dikdörtgen içindedir. Atın nispet fotoğrafın anlatımına tam mealiyle iyi bir simgedir.
Leonardo da Vinci'nin Mona Lisa portresi altın orantıya nazaran yapılmıştır.
Altın orantının mimaride de görüyoruz. Yunanistan’da bulunan Parthenon tapınağı en meşhurudur. Paris’te bulunan Notre Dame Katedrali’nin dizaynında altın orantı kullanılmıştır.
M.Ö. 3200’lü yıllara ilişkin Sümer tabletlerinde altın orantı kullanılmıştır. Eski Mısırlıların inşa ettiği Mısır Piramitlerinde altın orantının varlığı ortaya çıkar. Piramitler mimaride altın orantının kullanıldığı birinci örneklerdir.
Altın orantının tabiatta ve canlılarda sayısız örnekleri vardır. Çam kozalaklarında, Echinacea purpura çiçeğinde, kaplanın vücudunda, bir balıkta, deniz kabuklarında, bitki saplarının üzerinde, yaprakların yerleştirilmesinde, ayçiçeğinin çekirdeklerinin dizilişinde galaksilerin spirallerinde, velev dönen karadeliklerin özelliklerinde rastlanılmaktadır.
Ayçiçeğinde Fibonacci dizilimi
Orantıya bağlı olarak bulunan bir modül biçimsel prensip simetridir. Simetride de bir bütünün kesimleri arasındaki nizam kelam bahsidir. Simetri deyince, bir dikey eksenden bakıldığında bütün, birbiriyle uyuşan iki yarıma bölünmüş olur. Simetrik tertip, mekana dayalı bir nizamdır. Simetri bir bütünün iki yarısının birebir anda kavranmasına dayanır. Simetri yalnızca sanat da değil, tabiatta da vardır. Canlıların vücutları simetriktir, ağaçların yaprakları, kelebeğin kanatları simetriktir. Simetri tabiatın maddelerinden biridir. Tabiatta bu kademe tesirli olan simetri, sanat ürünlerinde de birebir biçimde ve ölçüde tesirli olur. Simetrinin güzele gitmesi, simetrik biçimlerin şık olarak kıymetlendirilmesi, insanın dimağında kökleşmesinin nedenidir.
Geleceğin uygarlık gelişimi estetik ve matematik arasındaki bağın daha ağır olarak kullanılacağı yaratıcılık ve yeniliklere açık bir ortam sunabilecektir
Estetiğin dinamiklerinden olan sıklığın, ahenk ile kontaklı olduğunu ve bununda matematik formülleriyle tabir edilebileceğini biliyoruz. Tabiatta ve beşerde sıklık ölçütünün altın orantı, simetri, harmoni üzere matematiksel kavramlarla tabir edildiğini örneklerle görebiliyoruz.
Şık kavramı bir obje ile ilgilidir. Bir bitkiye, canlıyı, kişisi yada sanat yapıtını şık olarak niteleriz. Hoşluk tarifimizde objenin biçimsel nitelikleri kıymetlidir. Bu biçimsel nitelikler sayı ile tabir edilebilir. Buda hoşluk niteliklerinin matematik unsurları olduğunu gösterir. Bu matematiksel prensipler orantı, simetri, sistem, harmoni üzere kavramlardır. Bu kavramlarla ilgili ölçümler matematiğin çeşitli bilirkişilik meydanlarında formüle edilir. Matematik diziliş ve iç armoni ile karakterize edilen bir sanattır. Matematiksel düzenle, hoşluğu de koordinasyonlu yapıyla ilişkilendirerek tüm sanat çeşitlerini matematiksel yapı altında bir araya getirebiliriz.
Hoşluğun matematik olarak belirlenmesi niyeti, bilhassa orantı kavramında birinci bariz manasını bulur. Orantı deyince iki büyüklük, ya da bir bütünün kesimleri arasında şirine giden ilgi anlaşılır. Orantı fikri sanatkarları ve düşünürleri tabiat ve sanatta, tüm hoşlukları açıklayacak büyülü bir matematik formülü aramaya götürmüştür.
Bu arayış, 1170-1250 yılları arasında yaşamış olan İtalyalı Matematikçi Fibonacci’yi O’nun ismiyle anılan 1,1,2,3,5,8,13,21,34,… Fibonacci sayılarını bulmaya yöneltmiştir. Fibonacci sayı serisinde ardışık iki sayının orantısı yaklaşık olarak Q=1,61804 pahasını vermektedir. Bu pahaya ‘Altın Oran’denir. Altın nispet göründüğü üzere bir matematik kavramıdır. Ancak entegrasyon ve hoşluk ölçütü olarak sanat ve estetiğin bir sınıflandırılmasıdır. Altın nispet insan dizaynından kaynaklanmadan tabiatta var olan biyolojik bir gerçektir ve insan görsel yaratım ortamında tabiattan altın orantısı almıştır.
Leonardo Fibonacci
Gustav Fechner (1876) ‘estetiğin eşiğini’ saptaması için yaptığı deneylerle bu altın orantısı yakalar. Kenarlarının orantısı altın orantıya yakın olan dikdörtgenlerin daha beğenilen göründüğü sonucunu elde eder. Bu türlü bir dikdörtgene ‘altın dikdörtgen’ denir. Leonardo Da Vinci’nin ünlü tablosu Mona Lisa’nın yüzü etrafında bir dikdörtgen çizelim. Sonucun altın dikdörtgen olduğu görülür. Ayrıyeten fotoğrafın kendisi de altın dikdörtgen içindedir. Atın nispet fotoğrafın anlatımına tam mealiyle iyi bir simgedir.
Leonardo da Vinci'nin Mona Lisa portresi altın orantıya nazaran yapılmıştır.
Altın orantının mimaride de görüyoruz. Yunanistan’da bulunan Parthenon tapınağı en meşhurudur. Paris’te bulunan Notre Dame Katedrali’nin dizaynında altın orantı kullanılmıştır.
M.Ö. 3200’lü yıllara ilişkin Sümer tabletlerinde altın orantı kullanılmıştır. Eski Mısırlıların inşa ettiği Mısır Piramitlerinde altın orantının varlığı ortaya çıkar. Piramitler mimaride altın orantının kullanıldığı birinci örneklerdir.
Altın orantının tabiatta ve canlılarda sayısız örnekleri vardır. Çam kozalaklarında, Echinacea purpura çiçeğinde, kaplanın vücudunda, bir balıkta, deniz kabuklarında, bitki saplarının üzerinde, yaprakların yerleştirilmesinde, ayçiçeğinin çekirdeklerinin dizilişinde galaksilerin spirallerinde, velev dönen karadeliklerin özelliklerinde rastlanılmaktadır.
Ayçiçeğinde Fibonacci dizilimi
Orantıya bağlı olarak bulunan bir modül biçimsel prensip simetridir. Simetride de bir bütünün kesimleri arasındaki nizam kelam bahsidir. Simetri deyince, bir dikey eksenden bakıldığında bütün, birbiriyle uyuşan iki yarıma bölünmüş olur. Simetrik tertip, mekana dayalı bir nizamdır. Simetri bir bütünün iki yarısının birebir anda kavranmasına dayanır. Simetri yalnızca sanat da değil, tabiatta da vardır. Canlıların vücutları simetriktir, ağaçların yaprakları, kelebeğin kanatları simetriktir. Simetri tabiatın maddelerinden biridir. Tabiatta bu kademe tesirli olan simetri, sanat ürünlerinde de birebir biçimde ve ölçüde tesirli olur. Simetrinin güzele gitmesi, simetrik biçimlerin şık olarak kıymetlendirilmesi, insanın dimağında kökleşmesinin nedenidir.
Geleceğin uygarlık gelişimi estetik ve matematik arasındaki bağın daha ağır olarak kullanılacağı yaratıcılık ve yeniliklere açık bir ortam sunabilecektir
