Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Haccın çeşitleri nelerdir?
Hükmü itibariyle haccın çeşitleri
Şer`î hüküm açısından hac farz, vacip ve beyhude edinmek üzere üç çeşittir Belirli şartları içeren yükümlünün ömründe bir kere haccetmesi farzdır Sorumlu olmadığı halde, haccetmeyi adayan kişinin bu adağını yerine getirmesi vaciptir
Öteki nafile ibadetlerde olduğu gibi, başlandıktan daha sonra bozulan beyhude haccın kazası da vacip olur Farz ve vacip haricen yapılan hac ise nafiledir Hacla sorumlu olmayan çocukların yaptıkları hac ile bir kimsenin birinciden sonradan adama (nezir) dışında oluşturacağı her hac nafiledir
Yapılış şekli bakımından hac çeşitleri
Yapılış biçimi (edâ) açısından ise hac, İfrad Haccı, Temettu Haccı ve Kırân Haccı almak üzere üç çeşittir
Hac ve umre, her biri tek başına yapılabildiği gibi, benzer yılın hac ayları içinde, ikisi birbirine alt olarak da yapılabilir Hac ayları içinde, hacdan önce umre yapıp yapmamaya, yapıldığı takdirde umre ve haccın farklı ya da aynı ihramla yapılma durumuna tarafından hac, İfrad Haccı, Temettu Haccı ve Kırân Haccı olmak üzere üç şekilde eda edilir
• İfrad Haccı
İfrad haccı umresiz yapılan hacdır Sadece hac ibadeti yapıldığı için “umresiz hac anlamında elde etmek üzere bu ad verilmiştir Hac ayları içinde, hacdan önce umre yapmayıp, sadece hac niyetiyle ihrama girerek hac menâsikini eda edenler, İfrad Haccı yapmış olurlar İster mîkat sınırı dıştan ister içinde ikamet etsin, cümbür cemaat İfrad Haccı yapabilir
• Temettu HaccıTemettu “adet edinmek, kullanmak anlamına kazanç Aynı yılın hac aylarında umre farklı ihramla, hac bambaşka ihramla yapıldığı zaman iki ihram arasında, ihramsız, yani ihram yasaklarının bulunmadığı yasaksız bir vakit dilimi, umre ile hac arasında hac yasaklarının söz konusu olmadığı hür bir vakit bulunduğu için bu ad verilmiştir
Temettu haccı benzer yılın hac ayları içinde, umre ve haccı ayrı olarak hedef ve ihramla yapmaktır Hac ayları içinde umre yapıp ihramdan çıktıktan sonradan, aynı sene hac için tekrar ihrama girip hac menâsikini de eda eden uzakta bölgelerden gelmiş hacılar Temettu Haccı yapmış olurlar
• Kırân HaccıKırân haccı, her ikisine birlikte hedef edilerek aynı yılın hac ayları içinde umre ve haccı bir ihramda birleştirmektir Hac ve umre tek ihramla yapıldığı için “birleştirmeli hac anlamında bu adı almıştır Umre ve hacca, ikisine birden maksat edip umreyi yaptıktan sonra ihramdan çıkmadan, benzer ihramla hac menâsikini de tamamlayan Afakîler “Kırân Haccı yapmış olurlar
Temettu ve Kırân Haccı ’nın şartları
Hacceden kişi Afakî olmalıdırHarem ve Hil bölgelerinde, mîkat sınırları içinde ikamet edenlerin temettu ve kırân haccı yapmaları caiz değildir Hac aylarından önce Mekke ’ye gidip hac günlerine kadar orada kalan Afakîler de bu konuda aynı hükme tâbidir Bunlardan haccedecek olanların, o sene hac ayları girdikten sonradan umre yapmamaları gerekir
Yaptıkları takdirde, isabet etmiş olurlar; şükür kurbanı yok, canice kurbanı keserler
Umre ve hac, her ikisi aynı yılın hac aylarında yapılmalıdırŞayet umre hac aylarından önce yapılmışsa ya da umre tavafının asgari dört şavtı, hac ayları az önce girmeden tamamlanmışsa yapılan hac temettu ya da kıran yok, ifrad haccı olur
Hac aylarında yapılan umreden sonradan “sahih ilmâm olmamalıdırHanefîlere kadar, umre ile hac aralarında herhangi bir sebeple memlekete dönen kimsenin, Şâfiîler ’e kadar ise, umre yaptıktan sonradan herhangi bir sebeple mîkat sınırları dışına çıkmakla gerçekleşir Umre ile hac aralarında, Hanefîlere göre memleketine giden; Şâfiîler ’e göre ise mîkat sınırları dışına meydana çıkan kimse, dönüşte her tarafta umre yapmazsa, yaptığı hac temettu değil, ifrad olur Kıran haccında umreden daha sonra ihramdan çıkılmadığı için umre ile hac aralarında ister mîkat dışına çıkılsın, ister memlekete ya da başka bir yere gidilsin, kıran haccı ifrada dönüşmez
Bu üç nevi hacdan hangisi yapılırsa yapılsın, hac farizası eda edilmiş olur
En faziletli hac hangisidir?
Hangi haccın daha erdemli olduğu konusunda ayrı rivayetler sebebiyle mezhep imamları ihtilaf etmişlerdir Şafî ve Malikî mezheplerine kadar İfrad haccı, Hanefi mezhebine tarafından Kıran hacı, Hanbelî mezhebine kadar ise Temettu haccı daha faziletlidir (Hattabî)
Hac ibadetinde hakiki fazileti haccın çeşidinden daha ziyade edasında gösterilen gayret, samimiyet, huzur, huşu ve ihlâsa tarafından değer biçmek gerekir (Diyanet İşleri Başkanlığı Hac İlmihali) *
Hükmü itibariyle haccın çeşitleri
Şer`î hüküm açısından hac farz, vacip ve beyhude edinmek üzere üç çeşittir Belirli şartları içeren yükümlünün ömründe bir kere haccetmesi farzdır Sorumlu olmadığı halde, haccetmeyi adayan kişinin bu adağını yerine getirmesi vaciptir
Öteki nafile ibadetlerde olduğu gibi, başlandıktan daha sonra bozulan beyhude haccın kazası da vacip olur Farz ve vacip haricen yapılan hac ise nafiledir Hacla sorumlu olmayan çocukların yaptıkları hac ile bir kimsenin birinciden sonradan adama (nezir) dışında oluşturacağı her hac nafiledir
Yapılış şekli bakımından hac çeşitleri
Yapılış biçimi (edâ) açısından ise hac, İfrad Haccı, Temettu Haccı ve Kırân Haccı almak üzere üç çeşittir
Hac ve umre, her biri tek başına yapılabildiği gibi, benzer yılın hac ayları içinde, ikisi birbirine alt olarak da yapılabilir Hac ayları içinde, hacdan önce umre yapıp yapmamaya, yapıldığı takdirde umre ve haccın farklı ya da aynı ihramla yapılma durumuna tarafından hac, İfrad Haccı, Temettu Haccı ve Kırân Haccı olmak üzere üç şekilde eda edilir
• İfrad Haccı
İfrad haccı umresiz yapılan hacdır Sadece hac ibadeti yapıldığı için “umresiz hac anlamında elde etmek üzere bu ad verilmiştir Hac ayları içinde, hacdan önce umre yapmayıp, sadece hac niyetiyle ihrama girerek hac menâsikini eda edenler, İfrad Haccı yapmış olurlar İster mîkat sınırı dıştan ister içinde ikamet etsin, cümbür cemaat İfrad Haccı yapabilir
• Temettu HaccıTemettu “adet edinmek, kullanmak anlamına kazanç Aynı yılın hac aylarında umre farklı ihramla, hac bambaşka ihramla yapıldığı zaman iki ihram arasında, ihramsız, yani ihram yasaklarının bulunmadığı yasaksız bir vakit dilimi, umre ile hac arasında hac yasaklarının söz konusu olmadığı hür bir vakit bulunduğu için bu ad verilmiştir
Temettu haccı benzer yılın hac ayları içinde, umre ve haccı ayrı olarak hedef ve ihramla yapmaktır Hac ayları içinde umre yapıp ihramdan çıktıktan sonradan, aynı sene hac için tekrar ihrama girip hac menâsikini de eda eden uzakta bölgelerden gelmiş hacılar Temettu Haccı yapmış olurlar
• Kırân HaccıKırân haccı, her ikisine birlikte hedef edilerek aynı yılın hac ayları içinde umre ve haccı bir ihramda birleştirmektir Hac ve umre tek ihramla yapıldığı için “birleştirmeli hac anlamında bu adı almıştır Umre ve hacca, ikisine birden maksat edip umreyi yaptıktan sonra ihramdan çıkmadan, benzer ihramla hac menâsikini de tamamlayan Afakîler “Kırân Haccı yapmış olurlar
Temettu ve Kırân Haccı ’nın şartları
Hacceden kişi Afakî olmalıdırHarem ve Hil bölgelerinde, mîkat sınırları içinde ikamet edenlerin temettu ve kırân haccı yapmaları caiz değildir Hac aylarından önce Mekke ’ye gidip hac günlerine kadar orada kalan Afakîler de bu konuda aynı hükme tâbidir Bunlardan haccedecek olanların, o sene hac ayları girdikten sonradan umre yapmamaları gerekir
Yaptıkları takdirde, isabet etmiş olurlar; şükür kurbanı yok, canice kurbanı keserler
Umre ve hac, her ikisi aynı yılın hac aylarında yapılmalıdırŞayet umre hac aylarından önce yapılmışsa ya da umre tavafının asgari dört şavtı, hac ayları az önce girmeden tamamlanmışsa yapılan hac temettu ya da kıran yok, ifrad haccı olur
Hac aylarında yapılan umreden sonradan “sahih ilmâm olmamalıdırHanefîlere kadar, umre ile hac aralarında herhangi bir sebeple memlekete dönen kimsenin, Şâfiîler ’e kadar ise, umre yaptıktan sonradan herhangi bir sebeple mîkat sınırları dışına çıkmakla gerçekleşir Umre ile hac aralarında, Hanefîlere göre memleketine giden; Şâfiîler ’e göre ise mîkat sınırları dışına meydana çıkan kimse, dönüşte her tarafta umre yapmazsa, yaptığı hac temettu değil, ifrad olur Kıran haccında umreden daha sonra ihramdan çıkılmadığı için umre ile hac aralarında ister mîkat dışına çıkılsın, ister memlekete ya da başka bir yere gidilsin, kıran haccı ifrada dönüşmez
Bu üç nevi hacdan hangisi yapılırsa yapılsın, hac farizası eda edilmiş olur
En faziletli hac hangisidir?
Hangi haccın daha erdemli olduğu konusunda ayrı rivayetler sebebiyle mezhep imamları ihtilaf etmişlerdir Şafî ve Malikî mezheplerine kadar İfrad haccı, Hanefi mezhebine tarafından Kıran hacı, Hanbelî mezhebine kadar ise Temettu haccı daha faziletlidir (Hattabî)
Hac ibadetinde hakiki fazileti haccın çeşidinden daha ziyade edasında gösterilen gayret, samimiyet, huzur, huşu ve ihlâsa tarafından değer biçmek gerekir (Diyanet İşleri Başkanlığı Hac İlmihali) *
