HACE MEVDUD CEŞTÎ
Evliyanın buyuklerinden Ceşt'de dunyaya geldiDoğum tarihi belli değildir Babası EbU Yusuf Ceşti zamanının en buyuk evliyasından olup, Kutbuddin, Şemsi SUfiyan, Ceragı Ceştiyan, YeganeiRuzgar, MahbUbi Perverdigar, SahibulEsrar ve MahzenulEnvar gibi lakapları vardı MevdUd Ceşti, daha yedi yaşındayken Kur'anı kerimi ezberledi On altı yaşında zahiri ve batıni ilimleri tahsil etti Yirmi dort yaşında babasını kaybetti Babasının vefatından sonra onun yerine gecerek talebe yetiştirmeye başladı
MevdUd Ceşti hazretleri, babası EbU YUsuf, Ahmedi Namıki ve Necmuddin Omer'den ilim oğrendi Ayrıca ilim tahsil etmek icin; Kudus, Buhara, Belh ve daha bircok yere gitti İlmi zahir ve ilmi batında yetişmiş bir alim ve buyuk bir veliydi Binlerce talebe yetiştiren MevdUd Ceşti'nin; OğluHaceEbU Ahmed, Hacı Şerif Zendeni, Şeyh Şencan, EbU Nasır, Şekiban Zahid Huseyin Tibeti, Ahmed BedrUn, SerpUş Azerbaycani, Osman RUmi, Ebu'lHasan Bani onde gelen talebeleriydi
Talebelerinden birisi, nerede olursa olsun bir guclukle karşılaşıp MevdUd Ceşti hazretlerinden yardım isteyince, onun manevi yardımları ile muşkilleri cozulurduVefatından sonra kabrine gidip inanarak dua edenin ne dileği varsa ekseriya yerine gelirdi
MevdUd Ceşti, babasının sağlığında mektebe gidiyordu Henuz daha cocuk yaştaydı Bir bahar gunu halk, şiddetle gurleyip akan bir seli uzaktan seyrediyordu Gurleyerek akan bu şiddetli sel, taşları kaldırıp surukluyordu Selin şiddetinden hic kimse karşıya gecemiyor, kendinde karşıya gececek gucu de bulamıyordu MevdUd Ceşti ortaya cıkıp; Ben bu selden gecerimdedi Orada bulunanlar şaşırdılar MevdUd Ceşti şiddetle kukreyip akan suya birden daldı Bir anda şimşek gibi karşıya gecti Sonra tekrar sel uzerinde yuruyerek geri dondu Bu halini ve kerametini gorenler, onun mubarek ve buyuk bir insan olduğunu anladılar
MevdUd Ceşti hazretleri daha mektep cağlarındaydı O sırada bulunduğu beldede bir kıtlık oldu İnsanlar huzuruna toplanarak, gelip MevdUd Ceşti'den yardım istediler MevdUd Ceşti elini yere koydu O anda, elini koyduğu yerden meyveler, ceşit ceşit şekerler ve bitkiler cıkıyordu Orada bulunanlar toplamakla bitiremiyorlardı Hace MevdUd, elini fitne korkusuyla yerden cekti Bu haber muhterem babalarına ulaşınca, onu huzUruna cağırdı Kendisini boyle hallerden şiddetle men etti ve; Bizim hocalarımız kerametlerini gostermekten cok utanırlardı Sana ne oluyor ki, keramet gosteriyor, acığa vuruyorsun O buyuklere muhalif olmaktan korkmuyor musun? Onlar yardım etmezse, kıyamette huzUri ilahide ne cevap vereceksin?buyurdu Cocuk yaşta olmasına rağmen Hace MevdUd'un bu kerameti her tarafa yayıldı ve KutbulAktab olarak anıldı
Hace MevdUd Ceşti, pederi vefat ettiğinde yirmi dort yaşındaydı Pederinin yerine gecerek, talebe yetiştirmeye başladı Babasının talebeleri, onu hoca kabUl ettiler Hace MevdUd'un babasının vefat haberi, Şeyhulİslam Ahmedi Namıki Cami'ye ulaşınca, Ahmedi Namıki: Hace MevdUd, buyuklerin yetiştiği bir ailedendir ve daha cok genctir Bunun icin, onun yanına gidip onun yetişmesini, terbiyesini tamamlıyayım Onun vilayetinde bir payım bulunsun Eğer boyle yapmazsam, onun mubarek ailesine karşı vazifemi yapmamış ve onlara ihanet etmiş olurumbuyurdu
Ahmedi Namıki Cami, yanında talebelerinden kalabalık bir grup ile Cam'dan Ceşt'e doğru yola cıktı Herat'a vardığında bazı munafıklar, HaceMevdUd'a gittiler ve Şeyhulİslam Ahmedi Namıki Cami babanızın vefatını işitmiş Sizin icin ise, o daha cok genctir, gidip onun vilayetine mudahale edeyim demektedirdediler Munafıkların bu sozleri uzerine, Hace MevdUd bir muddet murakabe ettiSonra başını kaldırarak onlara: Sizin soylediklerinizin hepsi yanlıştır ve işitilmemiş şeylerdir Ahmedi Namıki Cami, muhabbet ve ihlasla bizi kuvvetlendirmeye geliyorbuyurdu Bu sırada Ahmedi Namıki Cami hazretlerinin yakına geldiğini haber verdiler Bunun uzerine Hace MevdUd Ceşti onu karşılamaya cıktı Orada bulunan ard niyetli munafıklar:
Şayet Şeyh onu ister istemez karşılayacak ise, cok kalabalık bir grup ile karşılamamalıdırdediler Hace MevdUd, bu sozlere hic itibar etmedi Dort bin talebesi ile yola cıktı Yolda Herat'a kadar kiminle karşılaştı ise, hepsi ona talebe oldu O kadar kalabalık gorulmemişti
Her iki buyuk alim Tunuk Nehrinin kenarında durdular Ahmedi Namıki Cami bir arslan uzerinde duruyordu Hace MevdUd Ceşti ise, nehir kenarındaki duvarın ustundeydi Hace MevdUd; Siz uzak yerden geldiniz Bizim, sizin yanınıza gelmemiz uygundurdedi Besmele cekerek havada uctu ve Ahmedi Namıki Cami'nin yanına geldiAhmedi Namıki Cami dostlarına, Hace MevdUd hakkında korktuğumuza uğramadık Hace MevdUd, veliyyi kamillerdendir Onu gormekle şereflendikdedi Sonra Hace MevdUd ile beraber oturdular ve uzun uzun konuştular Hace MevdUd ona, Garibhanemizi şereflendirirseniz bizi memnun edersinizdedi Ahmedi Namıki Cami; Bizim maksadımız sizinle goruşmek idi Bu da elhamdulillah en guzel şekilde hasıl oldudedi
Hace MevdUd ile Ahmedi Namıki Cami bir muddet daha sohbet ettikten sonra, Hace MevdUd'un talebelerinden AliHakim isimli bir zatın evine gittiler Orada uc gun sohbet ve Allahu tealayı zikr ettiler
Bir gun bu iki zat, Allahu tealayı zikr ederek kendilerinden gecmiş bir haldeyken, ellerinde hancer bulunan iki munafık iceri girdi Maksadları her ikisini oldurmekti O sırada Hace MevdUd'un nazarları onlara isabet ettiOnlar derhal duşup bayıldılar Bir muddet sonra ayılınca, Ahmedi Namıki Cami: YaHaceMevdUd! Bu ne haldir? Bunlar kimlerdir?diye sorunca, Hace MevdUd olanları ona anlattı Bunun uzerine Ahmedi Namıki Cami; Ben onları affettim Fakat kurtulmaları icin senin de affetmen lazımdırbuyurdu Bunun uzerine HaceMevdUd; Ben de affettimdedi Bu sozden sonra adamların titremeleri gecti ve tovbe edip salih talebelerden oldular
Evliyanın buyuklerinden Ceşt'de dunyaya geldiDoğum tarihi belli değildir Babası EbU Yusuf Ceşti zamanının en buyuk evliyasından olup, Kutbuddin, Şemsi SUfiyan, Ceragı Ceştiyan, YeganeiRuzgar, MahbUbi Perverdigar, SahibulEsrar ve MahzenulEnvar gibi lakapları vardı MevdUd Ceşti, daha yedi yaşındayken Kur'anı kerimi ezberledi On altı yaşında zahiri ve batıni ilimleri tahsil etti Yirmi dort yaşında babasını kaybetti Babasının vefatından sonra onun yerine gecerek talebe yetiştirmeye başladı
MevdUd Ceşti hazretleri, babası EbU YUsuf, Ahmedi Namıki ve Necmuddin Omer'den ilim oğrendi Ayrıca ilim tahsil etmek icin; Kudus, Buhara, Belh ve daha bircok yere gitti İlmi zahir ve ilmi batında yetişmiş bir alim ve buyuk bir veliydi Binlerce talebe yetiştiren MevdUd Ceşti'nin; OğluHaceEbU Ahmed, Hacı Şerif Zendeni, Şeyh Şencan, EbU Nasır, Şekiban Zahid Huseyin Tibeti, Ahmed BedrUn, SerpUş Azerbaycani, Osman RUmi, Ebu'lHasan Bani onde gelen talebeleriydi
Talebelerinden birisi, nerede olursa olsun bir guclukle karşılaşıp MevdUd Ceşti hazretlerinden yardım isteyince, onun manevi yardımları ile muşkilleri cozulurduVefatından sonra kabrine gidip inanarak dua edenin ne dileği varsa ekseriya yerine gelirdi
MevdUd Ceşti, babasının sağlığında mektebe gidiyordu Henuz daha cocuk yaştaydı Bir bahar gunu halk, şiddetle gurleyip akan bir seli uzaktan seyrediyordu Gurleyerek akan bu şiddetli sel, taşları kaldırıp surukluyordu Selin şiddetinden hic kimse karşıya gecemiyor, kendinde karşıya gececek gucu de bulamıyordu MevdUd Ceşti ortaya cıkıp; Ben bu selden gecerimdedi Orada bulunanlar şaşırdılar MevdUd Ceşti şiddetle kukreyip akan suya birden daldı Bir anda şimşek gibi karşıya gecti Sonra tekrar sel uzerinde yuruyerek geri dondu Bu halini ve kerametini gorenler, onun mubarek ve buyuk bir insan olduğunu anladılar
MevdUd Ceşti hazretleri daha mektep cağlarındaydı O sırada bulunduğu beldede bir kıtlık oldu İnsanlar huzuruna toplanarak, gelip MevdUd Ceşti'den yardım istediler MevdUd Ceşti elini yere koydu O anda, elini koyduğu yerden meyveler, ceşit ceşit şekerler ve bitkiler cıkıyordu Orada bulunanlar toplamakla bitiremiyorlardı Hace MevdUd, elini fitne korkusuyla yerden cekti Bu haber muhterem babalarına ulaşınca, onu huzUruna cağırdı Kendisini boyle hallerden şiddetle men etti ve; Bizim hocalarımız kerametlerini gostermekten cok utanırlardı Sana ne oluyor ki, keramet gosteriyor, acığa vuruyorsun O buyuklere muhalif olmaktan korkmuyor musun? Onlar yardım etmezse, kıyamette huzUri ilahide ne cevap vereceksin?buyurdu Cocuk yaşta olmasına rağmen Hace MevdUd'un bu kerameti her tarafa yayıldı ve KutbulAktab olarak anıldı
Hace MevdUd Ceşti, pederi vefat ettiğinde yirmi dort yaşındaydı Pederinin yerine gecerek, talebe yetiştirmeye başladı Babasının talebeleri, onu hoca kabUl ettiler Hace MevdUd'un babasının vefat haberi, Şeyhulİslam Ahmedi Namıki Cami'ye ulaşınca, Ahmedi Namıki: Hace MevdUd, buyuklerin yetiştiği bir ailedendir ve daha cok genctir Bunun icin, onun yanına gidip onun yetişmesini, terbiyesini tamamlıyayım Onun vilayetinde bir payım bulunsun Eğer boyle yapmazsam, onun mubarek ailesine karşı vazifemi yapmamış ve onlara ihanet etmiş olurumbuyurdu
Ahmedi Namıki Cami, yanında talebelerinden kalabalık bir grup ile Cam'dan Ceşt'e doğru yola cıktı Herat'a vardığında bazı munafıklar, HaceMevdUd'a gittiler ve Şeyhulİslam Ahmedi Namıki Cami babanızın vefatını işitmiş Sizin icin ise, o daha cok genctir, gidip onun vilayetine mudahale edeyim demektedirdediler Munafıkların bu sozleri uzerine, Hace MevdUd bir muddet murakabe ettiSonra başını kaldırarak onlara: Sizin soylediklerinizin hepsi yanlıştır ve işitilmemiş şeylerdir Ahmedi Namıki Cami, muhabbet ve ihlasla bizi kuvvetlendirmeye geliyorbuyurdu Bu sırada Ahmedi Namıki Cami hazretlerinin yakına geldiğini haber verdiler Bunun uzerine Hace MevdUd Ceşti onu karşılamaya cıktı Orada bulunan ard niyetli munafıklar:
Şayet Şeyh onu ister istemez karşılayacak ise, cok kalabalık bir grup ile karşılamamalıdırdediler Hace MevdUd, bu sozlere hic itibar etmedi Dort bin talebesi ile yola cıktı Yolda Herat'a kadar kiminle karşılaştı ise, hepsi ona talebe oldu O kadar kalabalık gorulmemişti
Her iki buyuk alim Tunuk Nehrinin kenarında durdular Ahmedi Namıki Cami bir arslan uzerinde duruyordu Hace MevdUd Ceşti ise, nehir kenarındaki duvarın ustundeydi Hace MevdUd; Siz uzak yerden geldiniz Bizim, sizin yanınıza gelmemiz uygundurdedi Besmele cekerek havada uctu ve Ahmedi Namıki Cami'nin yanına geldiAhmedi Namıki Cami dostlarına, Hace MevdUd hakkında korktuğumuza uğramadık Hace MevdUd, veliyyi kamillerdendir Onu gormekle şereflendikdedi Sonra Hace MevdUd ile beraber oturdular ve uzun uzun konuştular Hace MevdUd ona, Garibhanemizi şereflendirirseniz bizi memnun edersinizdedi Ahmedi Namıki Cami; Bizim maksadımız sizinle goruşmek idi Bu da elhamdulillah en guzel şekilde hasıl oldudedi
Hace MevdUd ile Ahmedi Namıki Cami bir muddet daha sohbet ettikten sonra, Hace MevdUd'un talebelerinden AliHakim isimli bir zatın evine gittiler Orada uc gun sohbet ve Allahu tealayı zikr ettiler
Bir gun bu iki zat, Allahu tealayı zikr ederek kendilerinden gecmiş bir haldeyken, ellerinde hancer bulunan iki munafık iceri girdi Maksadları her ikisini oldurmekti O sırada Hace MevdUd'un nazarları onlara isabet ettiOnlar derhal duşup bayıldılar Bir muddet sonra ayılınca, Ahmedi Namıki Cami: YaHaceMevdUd! Bu ne haldir? Bunlar kimlerdir?diye sorunca, Hace MevdUd olanları ona anlattı Bunun uzerine Ahmedi Namıki Cami; Ben onları affettim Fakat kurtulmaları icin senin de affetmen lazımdırbuyurdu Bunun uzerine HaceMevdUd; Ben de affettimdedi Bu sozden sonra adamların titremeleri gecti ve tovbe edip salih talebelerden oldular