Bilindiği uzere, insan hafızası daima guvenilmesi gereken bir şey değildir ve hatırlamamız gereken şeyleri pek sıklıkla unuttuğumuz soylenebilir Peki bu konuda ne yapabiliriz? Bu iş sadece şansa mı bağlı? Hayır! Hatırlamanız gereken bilgileri unutmamanıza yardımcı olacak ve cağrışım yapmanızı kolaylaştıracak bircok yontem var Belki de bu yontemlerden bazılarını zaten kullanıyorsunuz Eğer kullandığınız bir yontem yoksa ya da bu konuyla ilgili daha fazla şey oğrenmek istiyorsanız; makalenin devamında ilginizi cekecek bircok şey goreceksiniz
SQ3R Yontemi ile Hafıza geliştirmeİleride kullanmak uzere bazı şeyler oğrenmek ve bunları hafızanıza kaydetmek icin kullanabileceğiniz en onemli yontemlerden biri de, bu bilgileri oğrenme esnasında yakalamaktır Bir bilgiyi hafızanıza ne şekilde işlediğiniz, bilginin uzun sureli bellekte nereye kaydedileceğini belirler Eğer bilgi organize ve etkili bir bicimde işlendiyse, daha sonra hatırlanma ihtimali oldukca artar SQ3R Yontemi en iyi bilgi işleme yontemlerinden birisidir
Sq3r nedir ?
Francis Robinson’ın SQ3R yontemi, İkinci Dunya Savaşı sırasında Ordu Ozel Eğitim Programı’na tabi ordu personelinin savaşta faydalı olabilecek kabiliyetlerini geliştirmeleri ve yeni yetenekler kazanmalarını sağlayan hızlandırılmış kurslardaki oğrenme sureclerine yardımcı olmak icin geliştirilmiştir
1941 yılında, psikolog Francis Robinson yazılı unsurların oğrenilmesi ve hatırlanmasını kolaylaştıran sıra dışı bir yontem geliştirdi Bu stratejiye SQ3R yontemi — Survey (Tetkik), Question (Soru), Read (Okuma), Recite (Anlatma), ve Review (Gozden Gecirme) – adı verildi Bu yontemin ilk adımı, okunacak metinin tetkiki ve taramasının yapılmasıdır Bunun icin sadece birkac dakikanızı ayırın Metnin uzerinde bir goz gezdirin; başlıklara, alt başlıklara, tablo ve grafiklere hızlıca bir goz atın Bu, okuduğunuz şeyin ne hakkında olduğunu bilmenize ve beyninizi oğrenme işlemine hazırlamanıza yardımcı olacaktır
Bir sonraki adımda ise, metnin ilerleyen kısımlarında cevaplarını alacağınız sorular hazırlamanız gerekecektir Bunu yapmanın en kolay yoluysa, başlıkları cevap olarak aldığınız sorular hazırlamaktır – orneğin, “SQ3R Nedir? Bir dizi soruyu kafanızda belirledikten sonra, metni okuyun ve sorularınıza aldığınız cevapları bir yere not edin Oğrenilen bilgileri ileride hatırlamak icin sorularınıza aldığınız cevapları ve metinde yer alan onemli noktaları ezberden tekrarlayın Her şeyi tamamladıktan sonra, bilgileri uzun sureli belleğe kaydetmek icin metni son bir kez gozden gecirin ve bu işlemi yaparken sorularınıza aldığınız cevapları ve metinde yer alan onemli noktaları ezberden tekrarlamaya devam edin
h 3Belleticiler (Mnemonik) ile Hafıza geliştirmeBelleticiler (mnemonik) hafızanızı geliştirmeniz icin kullanılan ve uzun sureli hafızanızda kayıtlı bulunan bilgilerden faydalanarak hatırlama gercekleştirmenizi ve cağrışım yapmanızı sağlayan stratejilere, orneğin tekerlemeler ya da formuller, verilen addır Hemen hemen her insan okul hayatı boyunca en azından birkac mnemonikle karşılaşır Mesela, “p,c,t,k,ş,h,f,s, sert unsuzlerinin “cift haseki paşa kelimesiyle ilişkilendirilmesi bu duruma ornektir Oğrenim hayatınız boyunca oğretmenleriniz size, aklınızda kalmalarını istedikleri bilgileri kolaylıkla hatırlamanız icin faydalı belleticiler oğretmişlerdir Kelime ilişkilendirme, gorsel ilişki, kafiye, tekerleme ve formullerin hepsi birer belletici olarak kullanılabilir Hatta ihtiyacınız olan kelime ve ifadeleri hatırlamak icin yazdığınız kucuk hikayeler bile yazabilir ve bunları belletici (mnemonik) olarak kullanabilirsiniz
Oğrendiğiniz bilgilerin hafızanızdaki kalıcılığını sağlamak icin kullanabileceğiniz bir diğer yontem de oğrendiklerinizi birilerine oğretmektir Grup halinde calışmak oğrenciler icin oldukca faydalı olabilir; cunku burada her oğrenci sırayla oğretmen rolune burunebilir ve aklında kalmasını istediği şeyi grubun diğer uyelerine anlatarak bu bilgilerin hafızasındaki yerini percinleyebilir Gorduğunuz gibi; bilgileri kaydetmek, cağrıştırmak ve hatırlamak icin kullanabileceğiniz bircok yontem bulunmaktadır Bu yeni yontemleri oğrenmeniz, bugune kadar kullandığınız ve işe yarayan yontemlerden vazgecmeniz gerektiği anlamına gelmez; fakat halihazırda kullandığınız yontemlerin yanına burada oğrendiklerinizi ekleyerek hafızanızı kuvvetlendirmeniz ve oğrendiğiniz bilgilerin kalıcılığını sağlamanız mumkundur Yapılan araştırmalar, oğrenme yontemleri arasına ilginc ve eğlenceli unsurlar eklemenin – orneğin yeni bir oğrenme tekniği kullanmak ya da calışma rutininize değişiklikler getirmek – oğrenilen bilgilerin uzun sureli bellekten geri cağrılmasını kolaylaştırdığını gostermektedir
SQ3R Yontemi ile Hafıza geliştirmeİleride kullanmak uzere bazı şeyler oğrenmek ve bunları hafızanıza kaydetmek icin kullanabileceğiniz en onemli yontemlerden biri de, bu bilgileri oğrenme esnasında yakalamaktır Bir bilgiyi hafızanıza ne şekilde işlediğiniz, bilginin uzun sureli bellekte nereye kaydedileceğini belirler Eğer bilgi organize ve etkili bir bicimde işlendiyse, daha sonra hatırlanma ihtimali oldukca artar SQ3R Yontemi en iyi bilgi işleme yontemlerinden birisidir
Sq3r nedir ?
Francis Robinson’ın SQ3R yontemi, İkinci Dunya Savaşı sırasında Ordu Ozel Eğitim Programı’na tabi ordu personelinin savaşta faydalı olabilecek kabiliyetlerini geliştirmeleri ve yeni yetenekler kazanmalarını sağlayan hızlandırılmış kurslardaki oğrenme sureclerine yardımcı olmak icin geliştirilmiştir
1941 yılında, psikolog Francis Robinson yazılı unsurların oğrenilmesi ve hatırlanmasını kolaylaştıran sıra dışı bir yontem geliştirdi Bu stratejiye SQ3R yontemi — Survey (Tetkik), Question (Soru), Read (Okuma), Recite (Anlatma), ve Review (Gozden Gecirme) – adı verildi Bu yontemin ilk adımı, okunacak metinin tetkiki ve taramasının yapılmasıdır Bunun icin sadece birkac dakikanızı ayırın Metnin uzerinde bir goz gezdirin; başlıklara, alt başlıklara, tablo ve grafiklere hızlıca bir goz atın Bu, okuduğunuz şeyin ne hakkında olduğunu bilmenize ve beyninizi oğrenme işlemine hazırlamanıza yardımcı olacaktır
Bir sonraki adımda ise, metnin ilerleyen kısımlarında cevaplarını alacağınız sorular hazırlamanız gerekecektir Bunu yapmanın en kolay yoluysa, başlıkları cevap olarak aldığınız sorular hazırlamaktır – orneğin, “SQ3R Nedir? Bir dizi soruyu kafanızda belirledikten sonra, metni okuyun ve sorularınıza aldığınız cevapları bir yere not edin Oğrenilen bilgileri ileride hatırlamak icin sorularınıza aldığınız cevapları ve metinde yer alan onemli noktaları ezberden tekrarlayın Her şeyi tamamladıktan sonra, bilgileri uzun sureli belleğe kaydetmek icin metni son bir kez gozden gecirin ve bu işlemi yaparken sorularınıza aldığınız cevapları ve metinde yer alan onemli noktaları ezberden tekrarlamaya devam edin
h 3Belleticiler (Mnemonik) ile Hafıza geliştirmeBelleticiler (mnemonik) hafızanızı geliştirmeniz icin kullanılan ve uzun sureli hafızanızda kayıtlı bulunan bilgilerden faydalanarak hatırlama gercekleştirmenizi ve cağrışım yapmanızı sağlayan stratejilere, orneğin tekerlemeler ya da formuller, verilen addır Hemen hemen her insan okul hayatı boyunca en azından birkac mnemonikle karşılaşır Mesela, “p,c,t,k,ş,h,f,s, sert unsuzlerinin “cift haseki paşa kelimesiyle ilişkilendirilmesi bu duruma ornektir Oğrenim hayatınız boyunca oğretmenleriniz size, aklınızda kalmalarını istedikleri bilgileri kolaylıkla hatırlamanız icin faydalı belleticiler oğretmişlerdir Kelime ilişkilendirme, gorsel ilişki, kafiye, tekerleme ve formullerin hepsi birer belletici olarak kullanılabilir Hatta ihtiyacınız olan kelime ve ifadeleri hatırlamak icin yazdığınız kucuk hikayeler bile yazabilir ve bunları belletici (mnemonik) olarak kullanabilirsiniz
Oğrendiğiniz bilgilerin hafızanızdaki kalıcılığını sağlamak icin kullanabileceğiniz bir diğer yontem de oğrendiklerinizi birilerine oğretmektir Grup halinde calışmak oğrenciler icin oldukca faydalı olabilir; cunku burada her oğrenci sırayla oğretmen rolune burunebilir ve aklında kalmasını istediği şeyi grubun diğer uyelerine anlatarak bu bilgilerin hafızasındaki yerini percinleyebilir Gorduğunuz gibi; bilgileri kaydetmek, cağrıştırmak ve hatırlamak icin kullanabileceğiniz bircok yontem bulunmaktadır Bu yeni yontemleri oğrenmeniz, bugune kadar kullandığınız ve işe yarayan yontemlerden vazgecmeniz gerektiği anlamına gelmez; fakat halihazırda kullandığınız yontemlerin yanına burada oğrendiklerinizi ekleyerek hafızanızı kuvvetlendirmeniz ve oğrendiğiniz bilgilerin kalıcılığını sağlamanız mumkundur Yapılan araştırmalar, oğrenme yontemleri arasına ilginc ve eğlenceli unsurlar eklemenin – orneğin yeni bir oğrenme tekniği kullanmak ya da calışma rutininize değişiklikler getirmek – oğrenilen bilgilerin uzun sureli bellekten geri cağrılmasını kolaylaştırdığını gostermektedir