iltasyazilim
FD Üye
Halide Edip Adıvar'ın yaşadığı dönem;
1884 yılında Beşiktaş, İstanbul'da doğdu Babası, II Abdülhamit devrinde Ceybi Hümayun (Padişah Hazinesi) kâtipliği, Yanya ve Bursa Reji Müdürlüğü yapan Mehmet Edip Bey, annesi Fatma Berifem Hanım'dır Annesini ufak yaşta veremden kaybetti Evde özel dersler alarak ilköğrenimini tamamladı Yedi yaşında iken yaşını büyüterek girdiği Robert Lisesi'nden kısa bir zaman daha sonra padişahın Hristiyan okullarında Müslüman öğrencilerin okuyamayacağıemri ile alınmış ve evde özel ders görmeye başlamıştı İngilizce öğrenirken çevirdiği kitap 1897 ’de basıldı Bu, Amerikalı çocuk kitapları yazarı Jacob Abbott'un Asıladlı eseri idi 1899 yılında bu tercüme nedeniyle II Abdülhamit kadar Şefkat Nişanı ile ödüllendirildi daha sonra koleje geri dönerek İngilizce ve Fransızca öğrenmeye başlayan Halide Edip, Robert Lisesi'nden diploma alan ilk müslüman bayan olmuştur
Halide Edip Adıvar'ın yazınsal kişiliği;
Millî Edebiyat akımının ünlü bayan romancısıdır Edebiyatçılığının yanında bir asker gibi cephe ardındaki çaba vermiştir Halide Edip Adıvar, edebiyatın birçok türünde eser vermesine karşın romancı olarak tanınmıştır Eserleri romantizmden realizme dürüst bir gelişme gösterir Romanlarında birincil başta aşk temasını, bayan psikolojisini ele alır sonra Türkçülük, milliyetçilik ve memleketçilik konularına yönelir; kişileri yaşadıkları durum çevresinde, gelenek ve göreneklere bağlayarak anlatır Romanlarında canlı, kuvvetli karakterler yaratır Yazar, üslubu çoğunlukla ikinci plana itmiştir Eserlerinde basit tümce yanlışlarından, anlatım bozukluğuna dek birçok eksiklik göze çarpar Halide Edip'in romanlarını içerikleri ve dönem bakımından üç bölümde toplanır:
Birincil dönem romanları: Yazar, birincil dönem romanlarında özellikle aşk gibi bireysel konuları ele alır Bu romanlarda kuvvetli bayan kahramanlar öne çıkar Kahramanların ruhsal durumları başarıyla çözümlenir Düzey Talib, Handan, Kalp Ağrısı bu cins romanlardandır
Kurtuluş Savaşı dönemi romanları: Anadolu'ya geçip Kurtuluş Savaşı'na katılmasıyla Halide Edip'in sanat anlayışında değişiklik olur Bu dönemde Anadolu insanını yakından tanır Onun sabrını, direnişini, fedakârlığını, yurt sevgisini görür Türkçülük akımının etkisiyle toplum yapısını yansıtan Kurtuluş Savaşı ile Anadolu şehir halkı ve kasabalarındaki kimi çevrelerin öbür tutumlarını, çetelerin direnişlerini, kabaran millî coşkuyu anlatan toplumcu sayılabilecek eserler kaleme alır Zorlu Sınama, Vurun Kahpeye, Zeyno'nun Oğlu bu dönemin romanlarındandır
Toplum ve töre romanları: Yazan, bilhassa son yıllarında İstanbul'da ve Anadolu'yu, Anadolu'da yaşamış insanları konu alır Doğu Batı çelişkisini gündeme getirir, bu konuya bir cevap arar Bunu yazarken öbür yörelerin törelerini de sergiler Romanlarındaki bazı olay ve izlenimler, yazarın hayatından kaynaklanır Sinekli Bakkal, Tatarcık, Ölümsüz Panayır bu türden romanlardır
Halide Edip Adıvar'ın Eserleri :
ROMAN :
Heyula (1908)
Raik'in Annesi (1909)
Düzey Talip (1910)
Handan (1912)
Yeni Turan (1912)
Son Eseri (1913)
Mev'ud Hüküm (1918)
Ateşten Gömlek (1923)
Vurun Kahpeye (1923)
Yürek Ağrısı (1924)
Zeyno'nun Oğlu (1928)
Sinekli Bakkal (1936)
Yolpalas Cinayeti (1937)
Tatarcık (1939)
Sonsuz Panayır (1946)
Döner Ayna (1954)
Akile Hanım Sokağı (1958)
Kerim Ustanın Oğlu (1958)
Sevda Sokağı Komedyası (1959)
Çaresaz (1961)
Yaşam Parçaları (1963)
HIKAYE :
İzmir'den Bursa'ya (Yakup Kadri, Falih Rıfkı ve Mehmet Asım Akıl ile birlikte, 1922)
Harap Mabetler (1911)
Dağa Çıkan Kurt (1922)
OYUN :
Kenan Çobanları (1916)
Maske ve Ruh (1945)
ANI :
Türkün Ateşle İmtihanı (1962)
Mor Salkımlı Ev (1963) *
1884 yılında Beşiktaş, İstanbul'da doğdu Babası, II Abdülhamit devrinde Ceybi Hümayun (Padişah Hazinesi) kâtipliği, Yanya ve Bursa Reji Müdürlüğü yapan Mehmet Edip Bey, annesi Fatma Berifem Hanım'dır Annesini ufak yaşta veremden kaybetti Evde özel dersler alarak ilköğrenimini tamamladı Yedi yaşında iken yaşını büyüterek girdiği Robert Lisesi'nden kısa bir zaman daha sonra padişahın Hristiyan okullarında Müslüman öğrencilerin okuyamayacağıemri ile alınmış ve evde özel ders görmeye başlamıştı İngilizce öğrenirken çevirdiği kitap 1897 ’de basıldı Bu, Amerikalı çocuk kitapları yazarı Jacob Abbott'un Asıladlı eseri idi 1899 yılında bu tercüme nedeniyle II Abdülhamit kadar Şefkat Nişanı ile ödüllendirildi daha sonra koleje geri dönerek İngilizce ve Fransızca öğrenmeye başlayan Halide Edip, Robert Lisesi'nden diploma alan ilk müslüman bayan olmuştur
Halide Edip Adıvar'ın yazınsal kişiliği;
Millî Edebiyat akımının ünlü bayan romancısıdır Edebiyatçılığının yanında bir asker gibi cephe ardındaki çaba vermiştir Halide Edip Adıvar, edebiyatın birçok türünde eser vermesine karşın romancı olarak tanınmıştır Eserleri romantizmden realizme dürüst bir gelişme gösterir Romanlarında birincil başta aşk temasını, bayan psikolojisini ele alır sonra Türkçülük, milliyetçilik ve memleketçilik konularına yönelir; kişileri yaşadıkları durum çevresinde, gelenek ve göreneklere bağlayarak anlatır Romanlarında canlı, kuvvetli karakterler yaratır Yazar, üslubu çoğunlukla ikinci plana itmiştir Eserlerinde basit tümce yanlışlarından, anlatım bozukluğuna dek birçok eksiklik göze çarpar Halide Edip'in romanlarını içerikleri ve dönem bakımından üç bölümde toplanır:
Birincil dönem romanları: Yazar, birincil dönem romanlarında özellikle aşk gibi bireysel konuları ele alır Bu romanlarda kuvvetli bayan kahramanlar öne çıkar Kahramanların ruhsal durumları başarıyla çözümlenir Düzey Talib, Handan, Kalp Ağrısı bu cins romanlardandır
Kurtuluş Savaşı dönemi romanları: Anadolu'ya geçip Kurtuluş Savaşı'na katılmasıyla Halide Edip'in sanat anlayışında değişiklik olur Bu dönemde Anadolu insanını yakından tanır Onun sabrını, direnişini, fedakârlığını, yurt sevgisini görür Türkçülük akımının etkisiyle toplum yapısını yansıtan Kurtuluş Savaşı ile Anadolu şehir halkı ve kasabalarındaki kimi çevrelerin öbür tutumlarını, çetelerin direnişlerini, kabaran millî coşkuyu anlatan toplumcu sayılabilecek eserler kaleme alır Zorlu Sınama, Vurun Kahpeye, Zeyno'nun Oğlu bu dönemin romanlarındandır
Toplum ve töre romanları: Yazan, bilhassa son yıllarında İstanbul'da ve Anadolu'yu, Anadolu'da yaşamış insanları konu alır Doğu Batı çelişkisini gündeme getirir, bu konuya bir cevap arar Bunu yazarken öbür yörelerin törelerini de sergiler Romanlarındaki bazı olay ve izlenimler, yazarın hayatından kaynaklanır Sinekli Bakkal, Tatarcık, Ölümsüz Panayır bu türden romanlardır
Halide Edip Adıvar'ın Eserleri :
ROMAN :
Heyula (1908)
Raik'in Annesi (1909)
Düzey Talip (1910)
Handan (1912)
Yeni Turan (1912)
Son Eseri (1913)
Mev'ud Hüküm (1918)
Ateşten Gömlek (1923)
Vurun Kahpeye (1923)
Yürek Ağrısı (1924)
Zeyno'nun Oğlu (1928)
Sinekli Bakkal (1936)
Yolpalas Cinayeti (1937)
Tatarcık (1939)
Sonsuz Panayır (1946)
Döner Ayna (1954)
Akile Hanım Sokağı (1958)
Kerim Ustanın Oğlu (1958)
Sevda Sokağı Komedyası (1959)
Çaresaz (1961)
Yaşam Parçaları (1963)
HIKAYE :
İzmir'den Bursa'ya (Yakup Kadri, Falih Rıfkı ve Mehmet Asım Akıl ile birlikte, 1922)
Harap Mabetler (1911)
Dağa Çıkan Kurt (1922)
OYUN :
Kenan Çobanları (1916)
Maske ve Ruh (1945)
ANI :
Türkün Ateşle İmtihanı (1962)
Mor Salkımlı Ev (1963) *