iltasyazilim
FD Üye
Türk halk oyunları türleri
ırk oyunları çeşitleri
Irk Oyunları nelerdir
Türk ırk oyunları'nın çoğunlukla türleri şu şekilde ayrılmaktadır:
Hora Bölgesi; Trakya
Zeybek Bölgesi; Dört alt gruptan oluşur Kaide olarak; 9 zamanlı ve aksak ritmli oyunlardır
Belli Başlı Zeybek Bölgesi; Ege, Güney Marmara, İçbatı Anadolu
Teke Zeybek Bölgesi; Göller Yöresi, Batı Akdeniz
Kaşıklı Zeybek Bölgesi; Güney Marmara, Batı Karadeniz, İçbatı Anadolu ve çevresi Bu bölgelerde müşterek oynanan ritüelleşmiş ahenkli oyunlara da rastlanmaktadır (Zonguldak, Karabük'te olduğu gibi)
Kaşık Oyunları Bölgesi; Konya Bölümü ve Antalya'nın doğu ilçelerinden itibaren Doğu Akdeniz çevresi
Horon Bölgesi; Orta ve Doğu Karadeniz
Halay Bölgesi; Üç daha alçak bölümden oluşur
Bozkır Halayları: İç Anadolu'nun Doğusu
Doğu Halayları: Doğu ve Güneydoğu Bölgeleri
Çukurova Halayları: Çukurova çevresi
Bar Bölgesi; Kuzeydoğu Anadolu ve iç Artvin
Kafkas Bölgesi; Kuzeydoğu Anadolu ve iç Artvin
Bir oyunun ahali oyunları vasfı taşıması için kaide olarak zamanda derinlik ve mekanda yaygınlıkilkesini barındırması gerekir
ZEYBEK:
Zeybek oyunları tek kişi kadar oynandığı gibi teklerden oluşan bir daire halinde de oynanmaktadır Zeybek oyunları toplu olarak oynandığı zaman oyuncuların birbirlerine tutunmadan oynadıkları salma oyunlardır Bu oyun türüne Ege Bölgesinde rastlanır Aydın İzmir Muğla Denizli Bilecik Eskişehir Kütahya Çanakkale Kastamonu Uşak Manisa Balıkesir Burdur
HALAY:
Toplu düz dizi biçiminde ve oyuncuların birbirine tutunarak oynadığı oyun türüdür Doğu güneydoğu ve Orta Anadoluâ??da davul zurna eşliğinde oynanır Bitlis Bingöl Diyarbakır Elazığ Malatya Kahramanmaraş Gaziantep Erzurum Erzincan Sivas Mardin Muş Yozgat Çorum Adana Ankara Siirt Hatay Tokat Şanlıurfa
HORON:
Oyuncuların dizi biçiminde birbirine tutunarak oynadığı oyunlardır Doğa yapısının sert ve dağlık oluşu denizinin ve havasının kararsızlığı horon oyunlarında göze çarpar Doğu Karadeniz kıyılarında kemençe ya da davul eşliğinde icra edilir Trabzon Samsun Artvin Ordu Rize
BAR:
Toplu olarak ve genel olarak düz dizi veya yarım ay biçiminde oyuncuların birbirlerine tutunarak oynadıkları disiplinli grup oyunlarına bar denir Genellikle Doğu ve Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde icra edilen bir oyun türüdür Erzurum Kars Ağrı Artvin Gümüşhane Bayburt Erzincan
HORA:
Bu oyun Bar ve Halaylar gibi el ele veya kol kola tutuşularak disiplinli bir biçimde ve dizi halinde oynanmaktadır Çoğunlukla Trakyaâ??da kısmen de Marmaraâ??nın doğu ve güneyinde görülen bir oyun türüdür Edirne Kırklareli Tekirdağ Çanakkale
KARŞILAMA:
Karşılama iki kişinin ortak durarak oynadıkları bir oyun biçimidir Çiftlerin müşterek olarak toplanmalarıyla bir grup halinde de oynanmaktadır Kız ve erkek karşılıklı çiftlerin ortak iki sıra halinde dizilmesiyle bir grup oyunu biçiminde de sürdürülmektedir Karşılamalar salma oyunlardır Oyuncular birbirlerine tutunmazlar Bazı karşılamalarda bütün oyuncuların ellerinde birer mendil bulunur Genelde Trakyaâ??da kısmen de Marmaraâ??nın doğu ve güneyinde görülen bir oyun türüdür Edirne Tekirdağ Kırklareli İzmit Adapazarı Çanakkale Bursa Bilecik
KAŞIK
Ellerinde ritim arabulucu olarak tahta kaşıklar bulundururlar Güney Anadoluâ??nun Akdenizâ??e uzanan kesimleri genel olarak kaşıklı oyunlar bölgesi olarak gösterilir Eskişehir Afyon Kütahya Bilecik Kırşehir Konya Mersin Antalya Bolu Bursa
BENGİ:
Marmara Bölgesinin güneyinde genel olarak Balıkesir dolaylarında görülen bir oyun türüdür Balıkesir Manisa Bursa Çanakkale
MENGİ:
Ege bölgesi ve Akdeniz Bölgesinin bir takım illerinde bu oyun türüne yüz yüze gelmek mümkündür
TEKE ZORTLATMASI:
Bu nesil de tekrar Türkiyeâ??nin batı ve güney bölgelerinde oynanır Antalya Isparta Alanya vb
SEMAH:
Genel Olarak TürkAlevi topluluklarının özel ayin ve toplantılarında kendi arasında yaptıkları törenlerle ilgili oyunlardır Türkiyeâ??nin hemen hemen her yerinde semahlara karşılaşmak mümkündür
Atabarı
Atabarı veya Ata barı Çoruh oyunlarından kaynağı aşk ve mertlik olan üçten fazla kişi ile halka halinde yürütülen bir oyundur
Her figür müziğin tek ölçüsüne uyarlanarak oynanır Adı yeni ama kendisi epeyce eski olan bu oyunun belli başlı adı Artvin Barıdır Atatürk bu barı 1936 yılı Balkan Festivali'nde İstanbul'da Çoruh takımıyla daha iyi oynadığı için Artvin Barı'nın adı 3 Eylül 1936'dan itibaren Ata Barı olarak değiştirilmiştir Dini ve milli bayramlarda birincil hürmet ve ağırlama oyunu o günden beri bundan böyle Soy Barı kaldı Yörenin her eğlenti vesilesi Ata Barı'yla açılmaktadır Adı Atabarı biçiminde bitişik de yazılmaktadır Atabarı'nı Çoruh nehrinin insan ve dekorlarının yağız yalçınlığı ortasında akıyorken seyretmeye
koşmalıdır *
ırk oyunları çeşitleri
Irk Oyunları nelerdir
Türk ırk oyunları'nın çoğunlukla türleri şu şekilde ayrılmaktadır:
Hora Bölgesi; Trakya
Zeybek Bölgesi; Dört alt gruptan oluşur Kaide olarak; 9 zamanlı ve aksak ritmli oyunlardır
Belli Başlı Zeybek Bölgesi; Ege, Güney Marmara, İçbatı Anadolu
Teke Zeybek Bölgesi; Göller Yöresi, Batı Akdeniz
Kaşıklı Zeybek Bölgesi; Güney Marmara, Batı Karadeniz, İçbatı Anadolu ve çevresi Bu bölgelerde müşterek oynanan ritüelleşmiş ahenkli oyunlara da rastlanmaktadır (Zonguldak, Karabük'te olduğu gibi)
Kaşık Oyunları Bölgesi; Konya Bölümü ve Antalya'nın doğu ilçelerinden itibaren Doğu Akdeniz çevresi
Horon Bölgesi; Orta ve Doğu Karadeniz
Halay Bölgesi; Üç daha alçak bölümden oluşur
Bozkır Halayları: İç Anadolu'nun Doğusu
Doğu Halayları: Doğu ve Güneydoğu Bölgeleri
Çukurova Halayları: Çukurova çevresi
Bar Bölgesi; Kuzeydoğu Anadolu ve iç Artvin
Kafkas Bölgesi; Kuzeydoğu Anadolu ve iç Artvin
Bir oyunun ahali oyunları vasfı taşıması için kaide olarak zamanda derinlik ve mekanda yaygınlıkilkesini barındırması gerekir
ZEYBEK:
Zeybek oyunları tek kişi kadar oynandığı gibi teklerden oluşan bir daire halinde de oynanmaktadır Zeybek oyunları toplu olarak oynandığı zaman oyuncuların birbirlerine tutunmadan oynadıkları salma oyunlardır Bu oyun türüne Ege Bölgesinde rastlanır Aydın İzmir Muğla Denizli Bilecik Eskişehir Kütahya Çanakkale Kastamonu Uşak Manisa Balıkesir Burdur
HALAY:
Toplu düz dizi biçiminde ve oyuncuların birbirine tutunarak oynadığı oyun türüdür Doğu güneydoğu ve Orta Anadoluâ??da davul zurna eşliğinde oynanır Bitlis Bingöl Diyarbakır Elazığ Malatya Kahramanmaraş Gaziantep Erzurum Erzincan Sivas Mardin Muş Yozgat Çorum Adana Ankara Siirt Hatay Tokat Şanlıurfa
HORON:
Oyuncuların dizi biçiminde birbirine tutunarak oynadığı oyunlardır Doğa yapısının sert ve dağlık oluşu denizinin ve havasının kararsızlığı horon oyunlarında göze çarpar Doğu Karadeniz kıyılarında kemençe ya da davul eşliğinde icra edilir Trabzon Samsun Artvin Ordu Rize
BAR:
Toplu olarak ve genel olarak düz dizi veya yarım ay biçiminde oyuncuların birbirlerine tutunarak oynadıkları disiplinli grup oyunlarına bar denir Genellikle Doğu ve Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde icra edilen bir oyun türüdür Erzurum Kars Ağrı Artvin Gümüşhane Bayburt Erzincan
HORA:
Bu oyun Bar ve Halaylar gibi el ele veya kol kola tutuşularak disiplinli bir biçimde ve dizi halinde oynanmaktadır Çoğunlukla Trakyaâ??da kısmen de Marmaraâ??nın doğu ve güneyinde görülen bir oyun türüdür Edirne Kırklareli Tekirdağ Çanakkale
KARŞILAMA:
Karşılama iki kişinin ortak durarak oynadıkları bir oyun biçimidir Çiftlerin müşterek olarak toplanmalarıyla bir grup halinde de oynanmaktadır Kız ve erkek karşılıklı çiftlerin ortak iki sıra halinde dizilmesiyle bir grup oyunu biçiminde de sürdürülmektedir Karşılamalar salma oyunlardır Oyuncular birbirlerine tutunmazlar Bazı karşılamalarda bütün oyuncuların ellerinde birer mendil bulunur Genelde Trakyaâ??da kısmen de Marmaraâ??nın doğu ve güneyinde görülen bir oyun türüdür Edirne Tekirdağ Kırklareli İzmit Adapazarı Çanakkale Bursa Bilecik
KAŞIK
Ellerinde ritim arabulucu olarak tahta kaşıklar bulundururlar Güney Anadoluâ??nun Akdenizâ??e uzanan kesimleri genel olarak kaşıklı oyunlar bölgesi olarak gösterilir Eskişehir Afyon Kütahya Bilecik Kırşehir Konya Mersin Antalya Bolu Bursa
BENGİ:
Marmara Bölgesinin güneyinde genel olarak Balıkesir dolaylarında görülen bir oyun türüdür Balıkesir Manisa Bursa Çanakkale
MENGİ:
Ege bölgesi ve Akdeniz Bölgesinin bir takım illerinde bu oyun türüne yüz yüze gelmek mümkündür
TEKE ZORTLATMASI:
Bu nesil de tekrar Türkiyeâ??nin batı ve güney bölgelerinde oynanır Antalya Isparta Alanya vb
SEMAH:
Genel Olarak TürkAlevi topluluklarının özel ayin ve toplantılarında kendi arasında yaptıkları törenlerle ilgili oyunlardır Türkiyeâ??nin hemen hemen her yerinde semahlara karşılaşmak mümkündür
Atabarı
Atabarı veya Ata barı Çoruh oyunlarından kaynağı aşk ve mertlik olan üçten fazla kişi ile halka halinde yürütülen bir oyundur
Her figür müziğin tek ölçüsüne uyarlanarak oynanır Adı yeni ama kendisi epeyce eski olan bu oyunun belli başlı adı Artvin Barıdır Atatürk bu barı 1936 yılı Balkan Festivali'nde İstanbul'da Çoruh takımıyla daha iyi oynadığı için Artvin Barı'nın adı 3 Eylül 1936'dan itibaren Ata Barı olarak değiştirilmiştir Dini ve milli bayramlarda birincil hürmet ve ağırlama oyunu o günden beri bundan böyle Soy Barı kaldı Yörenin her eğlenti vesilesi Ata Barı'yla açılmaktadır Adı Atabarı biçiminde bitişik de yazılmaktadır Atabarı'nı Çoruh nehrinin insan ve dekorlarının yağız yalçınlığı ortasında akıyorken seyretmeye
koşmalıdır *