Hamilelikle ciltte gorulen değişiklikler,
Hamile kadınlarda cilt bakımı,
Hamilelikte cilt bakımı
Gebelik catlakları:
Gebeliğin ilerleyen aylarında kırmızı, ciltten hafif cokuk catlaklar meydana gelebilirBunlar dermal bağ dokusunun liflerinin zorlanması ve dermal elastik liflerin kopması, derinin fazlagerilmesi sonucu oluşur Genel olarak 16 haftadan sonra gorulur Aşırı ve hızlı kilo alımı, genetikyatkınlık, coğul gebelikler etkendir Piyasada bulunan ceşitli marka catlak kremleriyle durum kontrolaltına alınabilir, en azından catlak olacaksa bunun sınırlı kalması sağlanabilir Catlakları tamamengeciren veya oluşumunu engelleyen bir ilac bilinmemektedir Catlak kremleri genel olarak duştansonra cilde iyice masaj yaparak uygulanmalıdır Sadece karın bolgesi değil, meme başlarına,bacakların ic ve dış tarafı ile kalcaların dış tarafına da uygulanmalıdır Cilt elastikiyetinin az olduğukişilerde catlaklar daha belirgin olmaktadır
Renk değişiklikleri: Gebelikte izlenen ostrojen, progesteron, ceşitli androjenler, adrenal steroidlerin(kortizol, aldosteron) değişimine bağlı olarak ciltte değişiklikler oluşur Bircok kadında karın cildininortasında bulunan ve “linea alba adı verilen acık renkli cizgi belirgin şekilde pigmente olur ve koyu birrenk alarak “linea nigra adını alır Bazen de yuz ve boyunda ceşitli buyuklukte kahverengi yamaşeklinde lezyonlar oluşur, buna “gebelik maskesi adı verilir Bu pigmentasyon değişiklikleri genelolarak doğumdan sonra geriler Doğum kontrol hapı kullananlarda da benzer değişiklikler izlenebilirBu tablodan melanosit stimulan hormon suclanmaktadır 8 gebelik haftasında hipofiz bezinin ortalobundaki genişlemeye bağlı MSH yukselir Boylece epidermal ve dermal makrofajlar icine melanindepolanması artar Hiperpigmentasyon genel olarak meme başı, genital bolge, gobek cevresi gibidoğal pigmente alanlarda daha belirgindir Koltuk altı, bacakların ic yuzu gibi surtunmeye acık alanlarda koyulaşır Melanosit stimulan hormonunun doğumdan sonra kan seviyesi hızla duşer vepigmentasyon da gerilemeye başlar Ultraviyole ışık, yuzeydeki değişiklikleri melanogenezi uyarmakyoluyla arttırır Bu durumda guneşten uzak durmak gerekir Genel olarak hiperpigmentasyon doğumsonrası azalır ama hastaların ucte birinde 10 yıl devam edebilirHamilelik doneminde, beyaz kadınların ucte ikisinde vaskuler orumcek olarak adlandırılan lezyonlargorulur Bunlar, yuz, boyun, govdelerin ust yarısında santral lezyondan cevreye ışınsal cıkıntılaroluşturan kırmızı lezyonlardır Bazen de palmar eritem denen avuc icinde kızarıklıklar izlenir Gebelikdışında ceşitli karaciğer hastalıklarında gorulen bu durum, gebelikte kucuk kan damarlarındaki kanakımının artmasıyla alakalıdır Gebelikte ciltteki kan akımı artar, periferik damar direnci azalır, el veayaklarda ısı artışı olur Dişetlerinde de kapiler dolgunluğa bağlı dişeti kanamaları gorulebilir
Pruritis gravidarum:ilerleyen donemlerde karaciğer ici safra yollarında akımın yavaşlaması ve safratuzlarının birikimine bağlı olarak gorulur Tum vucutta yaygın kaşıntılarla seyreder Safra tuzuretansiyonu olur, serum duzeyleri artar ve safra tuzları dermiste depolanır Kaşıntı olur, kaşımayaikincil olarak cilt lezyonları gelişir Bu tablonun gelişiminde gebelik hormonları, genetik, cevreselfaktorler onemlidir
Benler: Gebelikte daha once var olan benler buyur ve koyulaşırSaclar ve kıllar: Gebelikte sac uzama fazı olan anagen faz relatif olarak uzar, ostrojen anagen fazıuzatır Androjenler kıl folikullerinin genişlemesine sebep olur Doğumdan sonra bu pozitif etki gecer vesac dokulmesi olabilir Genellikle doğum sonrası 14aylar arası belirgindir Daha sonra kendi kendinegeriler ve 612 ay arasında normal sac gelişimi oluşur Yuzde ve gobek cevresinde olan kıllanmalardoğumdan sonra geriler
GEBELİKTE SİVİLCELER:
Gebelikte ozellikle 8 haftadan itibaren değişen hormonal ortam bazı anne adaylarında onceden varolan sivilcelerin artmasına ya da ilk defa gebelik doneminde sivilcelerin ortaya cıkmasına neden olur Ender durumlarda ise varolan sivilcelerde azalma gorulur Yuz cildi temiz ve kuru tutulmalıdır Sivilceler kozmetik sorunlar yarattığında doktor onerisine gore topikal (bolgesel) ilaclar kullanılabilir (dikkat: izotretinoin icerikli sivilce ilaclarınındoğumsal anomalilere neden olduğu kanıtlanmıştır Bu yuzden gebelik doneminde sivilceleriniz icin ilac kullanmadan once mutlaka doktorunuza danışmalısınız!)
TIRNAK DEĞİŞİKLİKLERİ:
Tırnaklar cildin bir uzantısı olarak kabul edilirler ve gebelik doneminde artan hormonların etkisiyle tırnaklar yumuşayıp incelerek kolay kırılır hale gelebilirler Tırnak cilası durumu daha da kotuleştirebilir Bulaşık ve camaşır yıkarken lastik elen kullanmak ve el ve tırnaklara nemlendirici losyon surmek coğu durumda faydalı olur
AVUC İCİNDE KIZARIKLIK:
Latincede palmar eritem adı verilen bu durum, gebelik dışındaki bir donemde ortaya cıktığında bir karaciğer hastalığını duşundurmesine karşın, gebelik doneminde fizyolojik olarak ortaya cıkabilir Avuc iclerinde ve nadiren de ayak tabanlarında kızarıklık ve kaşıntı şeklinde ortaya cıkar Palmar eritemin de diğer coğu cilt değişikliğinde olduğu gibi gebeliğe bağlı olarak kandaki ostrojenin artması nedeniyle ortaya cıktığı duşunulmektedir Kaşıntı şiddetli olduğunda nemlendirici kremler faydalı olabilir Nemlendiricilere cevap vermeyen kaşıntılarda ise doktor onerisine gore bazı ilaclar kullanılabilir
CİLTTE ORUMCEK TARZINDA DAMARLANMALAR:
Bu tur oluşumlar sıklıkla yuzde ve boyunda, bazen de karın cildinde ortaya cıkarlar Merkezde bir damar ve bu damardan etrafa adeta bir orumceğin ayakları gibi ışınsal olarak yayılan kılcal damarlanmalar şeklindedirler Gebelik dışı bir donemde ortaya cıktıklarında bir karaciğer hastalığını duşundurmelerine karşın, gebelikte artan ostrojenin etkisine bağlı fizyolojik olarak ortaya cıkabilirler Gebelikten sonra genellikle kısa surede kaybolurlar Bir şikayete yol acmadıklarından tedavi gereksizdir
PUPPP: (Pruritik Urtikeryal Papul ve Plağı)Gebelikte en sık gorulen gebeliğe spesifik cilt hastalığıdırTekiz gebeliklerde 1200, ikiz gebeliklerde 8200 oranında gorulur Yaygın, kaşıntılı, kutanozerupsiyonlar vardır Genellikle karında catlakların etrafındadır Daha sonra ekstremitelere de yayılır
Tedavide; oral kaşıntıyı onleyici ilaclar ve ve cilt nemlendiricileri kullanılır Bircok vakada dokuntulerdoğumdan hemen once veya doğumdan birkac gun sonra gecerSivilce: Genel olarak gebelikten etkilenmez Gebe olmaya kadınların kullandığı retinoik asit gebeliktekontraindikedir Onun yerine topikal ilaclar tercih edilirSedef hastalığı: Hastaların %20 ’inde tablo kotuleşir, topikal kortikosteroidler denenebilir Tum vucudayayılan tiplerde UVB fototerapi kullanılabilir Tırnaklarda yumuşama, incelme ve kırılmalar gorulebilir
kaynak:OpDrNuri Ceydeli
Hamile kadınlarda cilt bakımı,
Hamilelikte cilt bakımı
Gebelik catlakları:
Gebeliğin ilerleyen aylarında kırmızı, ciltten hafif cokuk catlaklar meydana gelebilirBunlar dermal bağ dokusunun liflerinin zorlanması ve dermal elastik liflerin kopması, derinin fazlagerilmesi sonucu oluşur Genel olarak 16 haftadan sonra gorulur Aşırı ve hızlı kilo alımı, genetikyatkınlık, coğul gebelikler etkendir Piyasada bulunan ceşitli marka catlak kremleriyle durum kontrolaltına alınabilir, en azından catlak olacaksa bunun sınırlı kalması sağlanabilir Catlakları tamamengeciren veya oluşumunu engelleyen bir ilac bilinmemektedir Catlak kremleri genel olarak duştansonra cilde iyice masaj yaparak uygulanmalıdır Sadece karın bolgesi değil, meme başlarına,bacakların ic ve dış tarafı ile kalcaların dış tarafına da uygulanmalıdır Cilt elastikiyetinin az olduğukişilerde catlaklar daha belirgin olmaktadır
Renk değişiklikleri: Gebelikte izlenen ostrojen, progesteron, ceşitli androjenler, adrenal steroidlerin(kortizol, aldosteron) değişimine bağlı olarak ciltte değişiklikler oluşur Bircok kadında karın cildininortasında bulunan ve “linea alba adı verilen acık renkli cizgi belirgin şekilde pigmente olur ve koyu birrenk alarak “linea nigra adını alır Bazen de yuz ve boyunda ceşitli buyuklukte kahverengi yamaşeklinde lezyonlar oluşur, buna “gebelik maskesi adı verilir Bu pigmentasyon değişiklikleri genelolarak doğumdan sonra geriler Doğum kontrol hapı kullananlarda da benzer değişiklikler izlenebilirBu tablodan melanosit stimulan hormon suclanmaktadır 8 gebelik haftasında hipofiz bezinin ortalobundaki genişlemeye bağlı MSH yukselir Boylece epidermal ve dermal makrofajlar icine melanindepolanması artar Hiperpigmentasyon genel olarak meme başı, genital bolge, gobek cevresi gibidoğal pigmente alanlarda daha belirgindir Koltuk altı, bacakların ic yuzu gibi surtunmeye acık alanlarda koyulaşır Melanosit stimulan hormonunun doğumdan sonra kan seviyesi hızla duşer vepigmentasyon da gerilemeye başlar Ultraviyole ışık, yuzeydeki değişiklikleri melanogenezi uyarmakyoluyla arttırır Bu durumda guneşten uzak durmak gerekir Genel olarak hiperpigmentasyon doğumsonrası azalır ama hastaların ucte birinde 10 yıl devam edebilirHamilelik doneminde, beyaz kadınların ucte ikisinde vaskuler orumcek olarak adlandırılan lezyonlargorulur Bunlar, yuz, boyun, govdelerin ust yarısında santral lezyondan cevreye ışınsal cıkıntılaroluşturan kırmızı lezyonlardır Bazen de palmar eritem denen avuc icinde kızarıklıklar izlenir Gebelikdışında ceşitli karaciğer hastalıklarında gorulen bu durum, gebelikte kucuk kan damarlarındaki kanakımının artmasıyla alakalıdır Gebelikte ciltteki kan akımı artar, periferik damar direnci azalır, el veayaklarda ısı artışı olur Dişetlerinde de kapiler dolgunluğa bağlı dişeti kanamaları gorulebilir
Pruritis gravidarum:ilerleyen donemlerde karaciğer ici safra yollarında akımın yavaşlaması ve safratuzlarının birikimine bağlı olarak gorulur Tum vucutta yaygın kaşıntılarla seyreder Safra tuzuretansiyonu olur, serum duzeyleri artar ve safra tuzları dermiste depolanır Kaşıntı olur, kaşımayaikincil olarak cilt lezyonları gelişir Bu tablonun gelişiminde gebelik hormonları, genetik, cevreselfaktorler onemlidir
Benler: Gebelikte daha once var olan benler buyur ve koyulaşırSaclar ve kıllar: Gebelikte sac uzama fazı olan anagen faz relatif olarak uzar, ostrojen anagen fazıuzatır Androjenler kıl folikullerinin genişlemesine sebep olur Doğumdan sonra bu pozitif etki gecer vesac dokulmesi olabilir Genellikle doğum sonrası 14aylar arası belirgindir Daha sonra kendi kendinegeriler ve 612 ay arasında normal sac gelişimi oluşur Yuzde ve gobek cevresinde olan kıllanmalardoğumdan sonra geriler
GEBELİKTE SİVİLCELER:
Gebelikte ozellikle 8 haftadan itibaren değişen hormonal ortam bazı anne adaylarında onceden varolan sivilcelerin artmasına ya da ilk defa gebelik doneminde sivilcelerin ortaya cıkmasına neden olur Ender durumlarda ise varolan sivilcelerde azalma gorulur Yuz cildi temiz ve kuru tutulmalıdır Sivilceler kozmetik sorunlar yarattığında doktor onerisine gore topikal (bolgesel) ilaclar kullanılabilir (dikkat: izotretinoin icerikli sivilce ilaclarınındoğumsal anomalilere neden olduğu kanıtlanmıştır Bu yuzden gebelik doneminde sivilceleriniz icin ilac kullanmadan once mutlaka doktorunuza danışmalısınız!)
TIRNAK DEĞİŞİKLİKLERİ:
Tırnaklar cildin bir uzantısı olarak kabul edilirler ve gebelik doneminde artan hormonların etkisiyle tırnaklar yumuşayıp incelerek kolay kırılır hale gelebilirler Tırnak cilası durumu daha da kotuleştirebilir Bulaşık ve camaşır yıkarken lastik elen kullanmak ve el ve tırnaklara nemlendirici losyon surmek coğu durumda faydalı olur
AVUC İCİNDE KIZARIKLIK:
Latincede palmar eritem adı verilen bu durum, gebelik dışındaki bir donemde ortaya cıktığında bir karaciğer hastalığını duşundurmesine karşın, gebelik doneminde fizyolojik olarak ortaya cıkabilir Avuc iclerinde ve nadiren de ayak tabanlarında kızarıklık ve kaşıntı şeklinde ortaya cıkar Palmar eritemin de diğer coğu cilt değişikliğinde olduğu gibi gebeliğe bağlı olarak kandaki ostrojenin artması nedeniyle ortaya cıktığı duşunulmektedir Kaşıntı şiddetli olduğunda nemlendirici kremler faydalı olabilir Nemlendiricilere cevap vermeyen kaşıntılarda ise doktor onerisine gore bazı ilaclar kullanılabilir
CİLTTE ORUMCEK TARZINDA DAMARLANMALAR:
Bu tur oluşumlar sıklıkla yuzde ve boyunda, bazen de karın cildinde ortaya cıkarlar Merkezde bir damar ve bu damardan etrafa adeta bir orumceğin ayakları gibi ışınsal olarak yayılan kılcal damarlanmalar şeklindedirler Gebelik dışı bir donemde ortaya cıktıklarında bir karaciğer hastalığını duşundurmelerine karşın, gebelikte artan ostrojenin etkisine bağlı fizyolojik olarak ortaya cıkabilirler Gebelikten sonra genellikle kısa surede kaybolurlar Bir şikayete yol acmadıklarından tedavi gereksizdir
PUPPP: (Pruritik Urtikeryal Papul ve Plağı)Gebelikte en sık gorulen gebeliğe spesifik cilt hastalığıdırTekiz gebeliklerde 1200, ikiz gebeliklerde 8200 oranında gorulur Yaygın, kaşıntılı, kutanozerupsiyonlar vardır Genellikle karında catlakların etrafındadır Daha sonra ekstremitelere de yayılır
Tedavide; oral kaşıntıyı onleyici ilaclar ve ve cilt nemlendiricileri kullanılır Bircok vakada dokuntulerdoğumdan hemen once veya doğumdan birkac gun sonra gecerSivilce: Genel olarak gebelikten etkilenmez Gebe olmaya kadınların kullandığı retinoik asit gebeliktekontraindikedir Onun yerine topikal ilaclar tercih edilirSedef hastalığı: Hastaların %20 ’inde tablo kotuleşir, topikal kortikosteroidler denenebilir Tum vucudayayılan tiplerde UVB fototerapi kullanılabilir Tırnaklarda yumuşama, incelme ve kırılmalar gorulebilir
kaynak:OpDrNuri Ceydeli