Hangi Dillerde Turkce kelimeler var
En fazla Turkce sozcuk hangi dillerde?
Turk Dil Kurumu (TDK), yabancı dillerde 10 binin uzerinde Turkce sozcuk olduğunu, Turkce'den en fazla sozcuğun ise Ermeniler ile Sırpların aldığını belirledi
TDK Başkanı Şukru Haluk Akalın, kurul uyesi Prof Dr Gunay Karaağac'ın yuruttuğu calışmada, bir kultur ve uygarlık dili olarak Turkce'nin pek cok dile sozcuk verdiğinin ornekleriyle ve kanıtlarıyla ortaya konulduğunu belirtti
Akalın, yabancı dillerde 10 binin uzerinde Turkce sozcuk olduğunu, Turkce'den en fazla sozcuğun ise Ermeniler ile Sırpların aldığını belirlediklerini vurguladı Turkce'den Ermenice'ye verilen bu sozcuklerin yanı sıra, Turkoloji'de Ermeni Kıpcakca'sı diye adlandırılan ve 13 yuzyıldan 17 yuzyıla kadar Karadeniz'in kuzeyinde kullanılan bu dilin tamamen Turkce'ye dayandığını ifade eden Akalın, şunları kaydetti:
''Bugun Ermenice'de, gerek Turkiye Turkcesi'nden gerek Azerbaycan Turkcesi'nden alınma Turk dili kokenli yaklaşık 5 bin sozcuk kullanılıyor Elbette diller arasındaki bu etkileşim karşılıklıdır Turkiye Turkcesi yazı dilinde de Ermenice kokenli bazı sozler var Ama bunların sayısı yalnızca 16'dır''
HANGİ DİLDE NE KADAR TURKCE SOZCUK VAR
Akalın, yazı dilimizdeki yaklaşık 400 alıntıya karşılık Yunanca'ya yaklaşık 3 bin Turkce kokenli soz verildiğini vurgulayarak, ''Macarca'dan aldığımız 18 soze karşılık bu dilde yaklaşık 2 bin Turkce alıntı var Turkiye Turkcesi'nde Rusca alıntı 38 iken, Rusca'daki Turkce alıntılar yaklaşık 2500'dur Butun bunlar Turkce'nin komşu ulusları ve kulturleri buyuk olcude etkilediğini gosteriyor'' diye konuştu
Akalın, Cince'de 307, Farsca'da yaklaşık 3 bin, Urduca'da 227, Arapca'da yaklaşık 2 bin, Ukraynaca'da 747, Ermenice'de 4 bin 262, Fince'de 118, Rumence'de yaklaşık 3 bin, Bulgarca'da yaklaşık 3 bin 500, Sırpca'da 8 bin 742, Cekce'de 248, İtalyanca'da 146, Arnavutca'da yaklaşık 3 bin, İngilizce'de 470, Almanca'da 166 Turkce kokenli sozcuk olduğu ortaya konulduğunu anlattı
Akanın, ''Listeden anlaşılacağı gibi, bir sozcuğumuzun birkac dile gectiğini goz onune aldığımızda dunya dillerindeki Turkce kokenli sozcuklerin sayısının 3540 bin civarında olduğu gorulur'' dedi
TURKCE'NİN CEKİM GUCU
Dillerin başka dillere sozcukler vermesi ve başka dilleri etkileri altına almasının ancak bir cekim gucu haline gelmesiyle mumkun olduğunu ifade eden Akalın, ''Bunun icin de bilimde, teknolojide kaydedeceğimiz gelişme ve ilerlemenin yanı sıra kultur değerlerimizi, sanatımızı, edebiyatımızı dunyaya tanıttığımız olcude Turkce'nin cekim gucu olma ozelliğini surdurmesi sağlanacaktır'' dedi
Akalın, Turkce'nin ceşitli dillere verdiği 10 binin uzerindeki sozcuğun hangi dillerde nasıl ve hangi anlamlarda kullanıldığının ''Turkce Verintiler Sozluğu'' adlı eserde yayımlanacağını kaydetti
ORNEKLER
Akalın, Turkce'nin ad turunden kelimelerin yanı sıra diğer dillere fiil turunden kelimeler de verdiğini vurgulayarak, şunları soyledi:
''Turkce, başka dillerden sozcukler aldı, ama alıntılarımız icerisinde kok fiiller son derece azdır Oysa, (cakmak, catmak, kapamak) gibi pek cok kok fiil Turkce'den diğer dillere gecmiştir Fiillerin yanı sıra unlemlerin hatta deyimlerin ve atasozlerinin de Turkce'den diğer dillere gecen soz varlıkları arasında olduğunu biliyoruz'' Akalın, ''Acık, ada, bacanak, bağlama, cakal, canak, damga, dolma, duğme, gemi, kapak, kayık, kazan, ocak, sağrı, sayı, sarma, toka'' gibi kelimelerin Turkce'nin bu dillere verdiği binlerce kelimeden yalnızca birkacı olduğuna dikkati cekti
Akalın, Turkce'deki ''acık'' sozunun Farsca'da ''acig'' (ağacsız ve acık yer, alan), Ermenice'de ''acik, aciklik'' (kır, ova, acıklık yer) Macarca'da ''acsik'' (uzeri acık deniz taşıtı, sandal), Rumence'de ''acic'' ve ''ustuacic'' (acık, ustu ortulu olmayan), Bulgarca'da ''acik'' (acık) olarak kullanıldığını bildirdi
Akalın, ''Bacanak'' kelimesinin Turkce'deki (karıları kardeş olan erkeklerden her biri) anlamıyla Yunanca'da ''bacanakis'', Sırpca'da ''bazanak'', Arnavutca'da ''baxhanak'' bicimlerinde kullanıldığını belirtti
Akalın, Turkce'deki ''Bilene bir, bilmeyene bin'' deyiminin, Ermenice'de ''Bilana bir, bilmiyana bin'', ''Duşmanın gozu kor olsun'' deyiminin ise ''Dyuşmanı gyozi gyor olsun'' şeklinde gectiğini ve bunun gibi cok sayıda ornek bulunduğunu belirtti
En fazla Turkce sozcuk hangi dillerde?
Turk Dil Kurumu (TDK), yabancı dillerde 10 binin uzerinde Turkce sozcuk olduğunu, Turkce'den en fazla sozcuğun ise Ermeniler ile Sırpların aldığını belirledi
TDK Başkanı Şukru Haluk Akalın, kurul uyesi Prof Dr Gunay Karaağac'ın yuruttuğu calışmada, bir kultur ve uygarlık dili olarak Turkce'nin pek cok dile sozcuk verdiğinin ornekleriyle ve kanıtlarıyla ortaya konulduğunu belirtti
Akalın, yabancı dillerde 10 binin uzerinde Turkce sozcuk olduğunu, Turkce'den en fazla sozcuğun ise Ermeniler ile Sırpların aldığını belirlediklerini vurguladı Turkce'den Ermenice'ye verilen bu sozcuklerin yanı sıra, Turkoloji'de Ermeni Kıpcakca'sı diye adlandırılan ve 13 yuzyıldan 17 yuzyıla kadar Karadeniz'in kuzeyinde kullanılan bu dilin tamamen Turkce'ye dayandığını ifade eden Akalın, şunları kaydetti:
''Bugun Ermenice'de, gerek Turkiye Turkcesi'nden gerek Azerbaycan Turkcesi'nden alınma Turk dili kokenli yaklaşık 5 bin sozcuk kullanılıyor Elbette diller arasındaki bu etkileşim karşılıklıdır Turkiye Turkcesi yazı dilinde de Ermenice kokenli bazı sozler var Ama bunların sayısı yalnızca 16'dır''
HANGİ DİLDE NE KADAR TURKCE SOZCUK VAR
Akalın, yazı dilimizdeki yaklaşık 400 alıntıya karşılık Yunanca'ya yaklaşık 3 bin Turkce kokenli soz verildiğini vurgulayarak, ''Macarca'dan aldığımız 18 soze karşılık bu dilde yaklaşık 2 bin Turkce alıntı var Turkiye Turkcesi'nde Rusca alıntı 38 iken, Rusca'daki Turkce alıntılar yaklaşık 2500'dur Butun bunlar Turkce'nin komşu ulusları ve kulturleri buyuk olcude etkilediğini gosteriyor'' diye konuştu
Akalın, Cince'de 307, Farsca'da yaklaşık 3 bin, Urduca'da 227, Arapca'da yaklaşık 2 bin, Ukraynaca'da 747, Ermenice'de 4 bin 262, Fince'de 118, Rumence'de yaklaşık 3 bin, Bulgarca'da yaklaşık 3 bin 500, Sırpca'da 8 bin 742, Cekce'de 248, İtalyanca'da 146, Arnavutca'da yaklaşık 3 bin, İngilizce'de 470, Almanca'da 166 Turkce kokenli sozcuk olduğu ortaya konulduğunu anlattı
Akanın, ''Listeden anlaşılacağı gibi, bir sozcuğumuzun birkac dile gectiğini goz onune aldığımızda dunya dillerindeki Turkce kokenli sozcuklerin sayısının 3540 bin civarında olduğu gorulur'' dedi
TURKCE'NİN CEKİM GUCU
Dillerin başka dillere sozcukler vermesi ve başka dilleri etkileri altına almasının ancak bir cekim gucu haline gelmesiyle mumkun olduğunu ifade eden Akalın, ''Bunun icin de bilimde, teknolojide kaydedeceğimiz gelişme ve ilerlemenin yanı sıra kultur değerlerimizi, sanatımızı, edebiyatımızı dunyaya tanıttığımız olcude Turkce'nin cekim gucu olma ozelliğini surdurmesi sağlanacaktır'' dedi
Akalın, Turkce'nin ceşitli dillere verdiği 10 binin uzerindeki sozcuğun hangi dillerde nasıl ve hangi anlamlarda kullanıldığının ''Turkce Verintiler Sozluğu'' adlı eserde yayımlanacağını kaydetti
ORNEKLER
Akalın, Turkce'nin ad turunden kelimelerin yanı sıra diğer dillere fiil turunden kelimeler de verdiğini vurgulayarak, şunları soyledi:
''Turkce, başka dillerden sozcukler aldı, ama alıntılarımız icerisinde kok fiiller son derece azdır Oysa, (cakmak, catmak, kapamak) gibi pek cok kok fiil Turkce'den diğer dillere gecmiştir Fiillerin yanı sıra unlemlerin hatta deyimlerin ve atasozlerinin de Turkce'den diğer dillere gecen soz varlıkları arasında olduğunu biliyoruz'' Akalın, ''Acık, ada, bacanak, bağlama, cakal, canak, damga, dolma, duğme, gemi, kapak, kayık, kazan, ocak, sağrı, sayı, sarma, toka'' gibi kelimelerin Turkce'nin bu dillere verdiği binlerce kelimeden yalnızca birkacı olduğuna dikkati cekti
Akalın, Turkce'deki ''acık'' sozunun Farsca'da ''acig'' (ağacsız ve acık yer, alan), Ermenice'de ''acik, aciklik'' (kır, ova, acıklık yer) Macarca'da ''acsik'' (uzeri acık deniz taşıtı, sandal), Rumence'de ''acic'' ve ''ustuacic'' (acık, ustu ortulu olmayan), Bulgarca'da ''acik'' (acık) olarak kullanıldığını bildirdi
Akalın, ''Bacanak'' kelimesinin Turkce'deki (karıları kardeş olan erkeklerden her biri) anlamıyla Yunanca'da ''bacanakis'', Sırpca'da ''bazanak'', Arnavutca'da ''baxhanak'' bicimlerinde kullanıldığını belirtti
Akalın, Turkce'deki ''Bilene bir, bilmeyene bin'' deyiminin, Ermenice'de ''Bilana bir, bilmiyana bin'', ''Duşmanın gozu kor olsun'' deyiminin ise ''Dyuşmanı gyozi gyor olsun'' şeklinde gectiğini ve bunun gibi cok sayıda ornek bulunduğunu belirtti